Το Βορειοηπειρώτικο ζήτημα και οι υποχρεώσεις της Ελλάδος

Γράφει ο Δημήτριος Ντοϊκος

Αποτελώντας συνεχώς ανά τους αιώνες ένα αναπόσπαστο τμήμα του Ελληνισμού, η Βόρειος Ήπειρος βρέθηκε με το τέλος των Βαλκανικών πολέμων αποκομμένη από τον κορμό του, και διάγοντας έναν βίο γεμάτο διώξεις, οδύνες, πικρά, και απογοήτευση. Οι όποιες ελπίδες προς καλυτέρευση της κατάστασης των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου που ξύπνησαν με το τέλος της δικτατορίας Χότζα, εξανεμίστηκαν γρήγορα, και μετατράπηκαν σε απογοήτευση. Ο Ελληνισμός της περιοχής συνεχώς συρρικνώνεται, η κατάσταση όσων έχουν απομείνει παραμένει τραγική, και η Ελλάδα κινδυνεύει να βρεθεί με μια ακόμη εθνική καταστροφή την οποία θα μπορούσε να αποτρέψει αν μεριμνούσε. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν έχει ήδη μεριμνήσει για τους Έλληνες της Βορείου Ηπείρου, έλειψε όμως ο συντονισμός στις κινήσεις Ελλήνων εθνών κακείθεν της μητρόπολης, ίσως και διότι δεν υπήρξαν ικανές γέφυρες μεταφοράς πληροφοριών περί μιας πραγματικής αξιολόγησης της κατάστασης στην περιοχή.

Ο καιρός όμως που η Αλβανία θα αρχίσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, έφτασε, και η Ελλάδα πρέπει επιτέλους να λάβει μια σταθερή θέση πάνω στο ζήτημα της περιοχής αυτής, αν θέλει να εξασφαλίσει την συνεχεία του Ελληνισμού στην περιοχή. Τα ημίμετρα δεν βοηθάμε πια, χρειάζονται θεσμοποιημένες συνισταμένες που να δημιουργήσουν μια υποδομή για να πραγματοποιηθεί αυτή η συνεχεία. Ίσως το μέγιστο πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι η Ελλάδα ελάχιστα γνωρίζει τι ακριβώς θέλουν, προσδοκούν, και χρειάζονται οι Έλληνες της περιοχής. Οι ίδιοι οι Έλληνες της περιοχής είναι αρκετά διηρημένοι σε παρατάξεις το όποιο εκμεταλλεύονται άριστα οι αλβανικές τοπικές αρχές κομματικές και διοικητικές για να διασπάσουν ακόμη περισσότερο τον Ελληνισμό, ενώ οι Έλληνες δεν έχουν πλέον κανέναν επίσημο φορέα έκφρασης των αιτημάτων τους προς την Ελλάδα και την Ευρώπη, έκτος από το κόμμα της Ομονοίας, το όποιο όμως όχι μόνον γνωρίζει πόλεμο διαρκείας από το αλβανικό πολίτικο κατεστημένο, αλλά εγκαταλείπεται ακόμη και από πολλούς Έλληνες, οι όποιοι αναζητούν μια καλύτερη πολιτική καριέρα στα αλβανικά κόμματα, τα οποία και πληρώνουν μέσω υπόγειων καναλιών για αυτές τις υπηρεσίες, φήμες λένε ότι μια ψήφος στην Αλβανία κοστίζει 50€, λεφτά που η Ομόνοια δεν μπορεί να διαθέσει, ούτε και θέλει, όπως επίσης δεν μπορεί να τάξει δημόσιο διορισμό στους ψηφοφόρους της. Μένει έτσι ο Ελληνισμός ανυπεράσπιστος και χωρίς κανέναν επίσημο σχεδόν εκπρόσωπο απέναντι του διάνους παράγοντα. Ποιος λοιπόν και γιατί να τον πάρουν στα σοβαρά;

Μένει λοιπόν να δούμε τι μπορεί να κάνει η ιδία η ελληνική πολιτεία πάνω σε αυτό το ζήτημά. Ελλάδα πρέπει να κινηθεί σε τρεις πυλώνες: Α) Εκπαιδευτικό, πολιτιστικό, Β) Οικονομικό, επιχειρηματικό, Γ) Πολίτικο.

Α: Εκπαίδευση

Στην Αλβανία σήμερα δεν υπάρχουν ελληνικά σχολειά πλην κάποιων ιδιωτικών. Κάποια σχολειά που ονομάζονται ελληνικά, και βρίσκονται κυρίως έκτος Βορείου Ηπείρου, διαθέτουν ελληνόφωνο Δημοτικό, ενώ στο Γυμνάσιο η Ελληνική έχει καθεστώς ξένης γλώσσας. Παρόλα αυτά η αλβανική κυβέρνηση διαπραγματεύεται με την ελληνική την ίδρυση στην Αθήνα αλβανικών σχολειών για τα παιδιά των μεταναστών, το όποιο αποτελεί κόλαφο υποκρισίας. Η Ελλάδα πρέπει να πιέσει για την δημιουργία παιδαγωγικής ακαδημίας στην Βόρειο Ήπειρο, η οποία μπορεί να στελεχωθεί από πολλούς Έλληνες Βορειοηπειρώτες οι όποιοι έχουν τελειώσει σε πανεπιστήμια της Ελλάδος και του εξωτερικού, και έχουν αποκομίσει αρκετή πείρα για να ηγηθούν μιας τέτοιας προσπάθειας. Επίσης η ίδρυση ελληνοφώνου Πανεπιστήμιου θα ήταν καθοριστική για να μείνει η νεολαία στην περιοχή, να σπουδάσει εκεί, και να δημιουργηθούν οι προοπτικές επαγγελματικής ανέλιξης στην περιοχή την ιδία. Για αυτό τον λόγο, θα έπρεπε να συνεργαστούν Έλληνες Βορειοηπειρώτες που σπούδασαν και θέλουν να συμμετάσχουν σε αυτή την κίνηση, αρμόδιοι της ελληνικής διοίκησης και του υπουργείου Παιδείας όπως και Εξωτερικών. Κατόπιν διαβουλεύσεις με την αλβανική πλευρά για τον καθορισμό του πλαισίου ανάπτυξης αυτών των σχολείων, υπό την αιγίδα του Ελληνικού υπουργείου Παιδείας. Κατόπιν να ακολουθήσει μια προκήρυξη διαγωνισμού για την εκπόνηση χρηματοοικονομικής μελέτης για την εγκαθίδρυση σχολειών στην περιοχή, και σύνταξη σχεδίου νομού. Οι δάσκαλοι θα μπορούσαν να διοριστούν μέσω ΑΣΕΠ, η χρηματοδότηση θα μπορούσε να συμπληρωθεί μέσω βορειοηπειρωτικών κληροδοτημάτων, και άλλων ιδιωτών. Μην ξεχνάμε ότι το σημερινό προσωπικό των ελληνικών σχολειών στην Αλβανία σήμερα έχει ελλιπέστατη κατάρτιση, παρ όλες τις γενναίες προσπάθειες που κάνει το Τμήμα Ελληνικής γλώσσας του πανεπιστήμιου Αργυροκάστρου, υπό αντίξοες συνθήκες. Μέσα στα πλαίσια των ευρωπαϊκών κονδυλίων, θα έπρεπε επίσης να βρεθεί ένα μέρος και για τα κονδύλια που αφορούν την εκπαίδευση στην περιοχή. Τα σχολειά αυτά, εντεταγμένα στο ελληνικό σύστημα παιδείας, θα αποτελούσαν πόλο έλξης και για την αλβανική νεολαία ακομίστου χειμάζει μέσα στο θόλο τοπίο της σημερινής αλβανικής διοικητικής και οικονομικής πραγματικότητας.

Β: Οικονομία

Η οικονομία είναι ο ισχυρότερος πυλώνας που μπορεί να κρατήσει τον Ελληνισμό στην περιοχή μαζί με την παιδεία. Η οικονομία της περιοχής έχει ανάγκη από ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μεσαίου και μικρού μεγέθους, λόγω και έλλειψης τόσο ικανών στελεχών για την ανάπτυξη μεγάλων εταιρειών, στελεχών που υπάρχουν αλλά έχουν φύγει από την περιοχή, όσο και κεφαλαίου. Μικρές επιχειρήσεις τοπικού χαρακτήρα, μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, μέλια μαρμελάδες, αλλαντικά, γαλακτοκομικά ειδή, έπιπλα η παραδοσιακών ενδυμάτων, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τον πυρήνα γύρω από τον όποιον οι Έλληνες της περιοχής θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την παραμονή τους εκεί. Οι οικονομική όμως δραστηριότητα των Ελλήνων πρέπει να εγγυηθεί από διεθνείς παράγοντες, ούτως ώστε να είναι ομαλή και απρόσκοπτη. Συνεχείς ενοχλήσεις των αλβανικών αρχών και της εφορίας με ένα σωρό δικαιολογίες, με σκοπό όμως να σβήσουν οποία επιχείρηση δεν πληρώνει χαράτσι στο κόμμα που κυβερνήσει, δεν βοηθάμε σε αυτό. Αρκετά προϊόντα που παράγουν Έλληνες της περιοχής θα πωλούνταν με επιτυχία στην υπόλοιπη Αλβανία, όπως τυριά, αλλαντικά, μέλια. Αυτά τα προϊόντα θα μπορούσαν να βρουν μια πόρτα και στην Ελλάδα, ώστε να αυξηθεί η κεφαλαιακή τους δύναμη. Η εφορία και οι αρχές δυστυχώς φέρνουν πολλά εμπόδια με σκοπό η τον αφελληνισμό τους, η το κλείσιμο. Χρειάζονται επειγόντως νομική στήριξη, κάτι που θα μπορούσε να γίνει είτε με Έλληνες είτε με Αλβανούς νομικούς συμβούλους, μέσω των προξενείων της Ελλάδος στην περιοχή. Μια ομαλή οικονομική κατάσταση, θα μπορούσε να φέρει πίσω πολλούς Έλληνες, ενώ η ύπαρξη ελληνικών σχολειών θα έτρεπε τον κόσμο να μείνει με τα παιδιά του στην περιοχή, διότι πολλοί πάνε Ελλάδα προκειμένου να τελειώσουν τα παιδιά τους ένα σχολείο που θα τους εξασφαλίζει την δυνατότητα επαγγελματικής ανέλιξης.

Μια πτυχή του οικονομικού ζητήματος, είναι και το περιουσιακό. Δυστυχώς, έκτος των αλβανικών υπόγειων συμφερόντων που ζητάνε μια δυνατότητα τοποθέτησης των κερδών τους, έχουμε και πολλούς Έλληνες που τάσσονται με τα αλβανικά κόμματα, προκειμένου να διεκδικήσουν παράνομα περιουσίες Ελλήνων που δεν ανήκουν σε αυτά τα κόμματα. Μέσω νομικών συμβούλων που θα μπορούσε να διορίσει το προξενείο μας και η πρεσβεία, θα γινόταν ένα δίχτυ προστασίας των περιουσιών αυτών, όπως και η ηλεκτρονική καταγραφή τους. Σε πολλά μέρη Ελλήνων, η καταγραφή περιουσιών του 1946 δεν διεξήχθη επίτηδες, επειδή ο Χότζα ήταν εναντίον τους. Στην Οθωμανική νομοθεσία απουσιάζει ο Όρος ιδιοκτησία και μεταβίβασης της, υπάρχει ιδιοχρησία και πιστοποίηση μεταφοράς του δικαιώματος αυτού στους απόγονους. Εκεί ακριβώς πατεί το Αλβανικό κράτος τώρα να αναιρεί περιουσιακά κεκτημένα εν έτη 2019.

Για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, η Ελλάδα πρέπει να κόψει ένα κονδύλι προκειμένου να δημιουργηθεί ένα fund χρηματοδότησης μικρών επιχειρήσεων. Για τον λόγο αυτόν θα μπορούσαν να σταλούν και κάποιοι οικονομικοί σύμβουλοι στα εκεί προξενεία μας, προκειμένου να βοηθήσουν επί τόπου στην ενίσχυση και σωστή πληροφόρηση της εντόπιας επιχειρηματικότητας. Διότι όχι μόνον πρέπει να μείνουν οι Έλληνες στις πατρογονικές τους εστίες, αλλά και να επιστρέψουν όσο το δυνατόν περισσότεροι πίσω. Για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ευρωπαϊκά προγράμματα όπως τα INTERREG, VALOREN , PHARE, κλπ. επιχειρηματικότητα θα μπορούσε να μεταφερθεί και σε άλλους τομείς, όπως αυτούς της παραγωγής ενέργειας μέσω εναλλακτικών πηγών, η οι μεταφορές για παράδειγμα.

Γ: Πολιτική

Στον πολίτικο τομέα πρέπει η Ελλάδα να επικαλεστεί το Πρωτόκολλο αυτονομίας της Κέρκυρας του 1914. Παρόλο που κάποιοι θα μπορούσαν να επικαλεστούν τις Συμφωνίες Παρισιών και Φλωρεντίας οι όποιες όμως δεν επικυρώθηκαν από το κοινοβούλιο πότε, αρά δεν ισχύουν. Η αποστολή διεθνών παρατηρητών πρέπει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μεικτές υπηρεσίες ανάλογα με την σύνθεση του πληθυσμού. Αναλογικά πόσοι Έλληνες ανά περιοχή στην αστυνομία, δικαστήρια, δημόσια διοίκηση, κλπ. Για τον λόγο αυτό πρέπει να ανακληθεί ο αλβανικός Καλλικράτης που έγινε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να καπελώνονται σχεδόν όλοι οι ελληνικοί δήμοι από αλβανικούς που συγκεντρώνουν μεγαλύτερο αριθμό κατοίκων.

Η παρουσία διεθνών παρατηρητών θα βοηθήσει να εξασφαλιστεί η λειτουργιά του κόμματος της Ομονοίας, μέλη του όποιου διώκονται αυθαίρετα, ψηφοφόροι του διώκονται η παρεμποδίζονται στην καθημερινότητα τους, και περιορίζεται η δυνατότητα έκφρασης τους. Επίσης πρέπει να ενισχυθεί με έκτακτα κονδύλια η χρηματοδότηση του από Ελλάδα, η από πήγες της ΕΕ που αφορούν μειονοτικά κόμματα. Κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Πολλοί Έλληνες φοβούνται να ψηφίσουν την Ομόνοια ακριβώς για αυτές τις υπόγειες πιέσεις από το αλβανικό κομματικό κατεστημένο, ενώ το κόμμα από μονό του δεν έχει πόρους να συντηρεί κομματικούς αντιπροσώπους στις περιοχές που διεκδικεί.

Αυτό είναι ένα πλαίσιο πορείας που θα έπρεπε να ακολουθήσει η Ελλάδα όσον άφορα το θέμα της βορείου Ηπείρου σε συνάρτηση με την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας, και αυτό είναι ένα πλαίσιο που θα εξασφαλίζει όχι μονό την παραμονή του Ελληνισμού στην περιοχή, αλλά και την επιστροφή πολλών Ελλήνων στις πατρογονικές τους εστίες. Χωρίς οργανωμένο σχέδιο πάνω σε βάσεις που καλύπτουν όλους τους τομείς της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής, οι Έλληνες δύσκολα θα καταφέρουν να διατηρηθούν εκεί ακόμη μια γενιά. Ποσό μάλλον όταν οι ίδιοι οι Αλβανοί εγκαταλείπουν μαζικά την χώρα τους.

Σχόλια