Η αλβανική κυβέρνηση περιφρονεί στοιχειώδεις δημοκρατικές αρχές

O Παντελής Καρκαμπάσης έχει διατελέσει πρέσβης της Ελλάδος σε Αλβανία, Πολωνία και Κούβα. Στις ευρωεκλογές του Μαΐου ήταν υποψήφιος με το Ποτάμι, ενώ αρθρογραφεί στο ελληνικό Τύπο, τις περισσότερες φορές για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις και τις εξελίξεις στη γείτονα.

Εν όψει της 28ης Οκτωβρίου μιλάει στο lawandorder.gr

Τη Δευτέρα συμπληρώνεται ένα έτος από τη δολοφονία του Κωνσταντίνου Κατσίφα στους Βουλιαράτες ανήμερα της 28η Οκτωβρίου. Πως θα αποτιμούσατε ψύχραιμα το τι συνέβη εκείνη την ημέρα, και τους χειρισμούς της ελληνικής και αλβανικής κυβέρνησης;

Η δολοφονία του Bορειοηπειρώτη Κ. Κατσίφα αποτελεί την αναπόδραστη εξέλιξη μιας πολιτικής εθνικιστικής αντιπαράθεσης, που συστηματικά καλλιεργούν οι κυβερνήσεις των Τιράνων σε βάθος χρόνου, ήδη από τις αλήστου μνήμης εποχές του καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα αλλά και ενωρίτερα. Η ένταση της αντιπαράθεσης αυτής ποικίλλει αναλόγως της συγκυρίας. Η κυβέρνηση Ράμα φαίνεται να επενδύει όλως ιδιαιτέρως στη στρατηγική της έντασης με την Ελλάδα, παρά τις περί του αντιθέτου κατά καιρούς διακηρύξεις της. Έχω στο πρόσφατο παρελθόν κατ’ επανάληψη αναφερθεί στην στενή σχέση του Αλβανού Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, ως βασικό κινούν αίτιο της αλβανικής πολιτικής έναντι της χώρας μας. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι γείτονες… Καθ’ όσον αφορά στην υπόθεση Κατσίφα καθ’ εαυτήν, το γεγονός ότι ένα χρόνο μετά την τέλεση του εγκλήματος (την προσεχή Δευτέρα, 28η τρέχοντος, συμπληρώνεται έτος) η δικαστική διερεύνησή του παραμένει εκκρεμής προκαλεί τουλάχιστον απορία, τόσο μάλλον που ο αρμόδιος για την διεξαγωγή της έρευνας εισαγγελέας απομακρύνθηκε προσφάτως από τη θέση του χωρίς προφανή λόγο.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, ο υπουργός Εξωτερικών, αλλά και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, έχουν επανειλημμένως τονίσει προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η Αλβανία οφείλει να σεβαστεί τα ανθρώπινα και δη περιουσιακά δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας, ως απαρέγκλιτη προϋπόθεση για την ένταξή της στην Ε.Ε.. Ποια είναι η πραγματικότητα στην Αλβανία όσον αφορά την ΕΕΜ; Στην Ελλάδα δεν είναι λίγες οι φορές που ακούει κανείς ότι οι Έλληνες ομογενείς υπερβάλλουν ή διογκώνουν τα ζητήματα.

Σειρά όλη ζητημάτων εκκρεμών μεταξύ Αθηνών και Τιράνων οφείλουν να αντιμετωπισθούν το ταχύτερο και όχι εις βάθος χρόνου, όπως για πολλούς λόγους – εσωτερικής, κυρίως, κατανάλωσης – επιδιώκει η εκάστοτε αλβανική κυβέρνηση. Προς τούτο δεν αρκούν οι από πλευράς μας διακηρύξεις προθέσεων, οι οποίες μόνες δεν μπορούν να αποτρέψουν τη δημιουργία  τετελεσμένων εις βάρος της εθνικής ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία. Η ανάληψη πρωτοβουλιών των Αθηνών στο πλαίσιο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ αποτελεί ανάγκη επιτακτική, ώστε να αποτραπεί η μέχρις εξαφανίσεως αλλοίωσή της και η ολοκληρωτική αρπαγή των περιουσιών αυτής.

Την προηγούμενη εβδομάδα, στη Σύνοδο Κορυφής των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών τρεις χώρες έθεσαν βέτο στην έναρξη προενταξιακών διαπραγματεύσεων με Αλβανία και Σκόπια. Έπραξαν ορθά; Πως επηρεάζει το βέτο τη ζωή και τις προσδοκίες των Ελλήνων στην Αλβανία;

Αποτελεί οπωσδήποτε εξέλιξη δυσάρεστη για την περιοχή, τόσο μάλλον που η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία δεν έτυχαν, όπως θα έπρεπε, διαφορετικής αντιμετώπισης, αλλά το βέτο έπληξε «δίκαιους και αδίκους». Στις διεθνείς σχέσεις δεν υπάρχουν άγγελοι και διάβολοι. Η διάκριση (πρέπει να) γίνεται μεταξύ θετικώς και αρνητικώς δρώντων παραγόντων στις διακρατικές υποθέσεις. Και στην παρούσα φάση – όπως και πολλές φορές κατά το παρελθόν – ο επηρμένος εθνικισμός και η ενδημική και, δυστυχώς, κρατικοδίαιτη διαφθορά θέτουν την Αλβανία εκτός παιδιάς.

Ο Ράμα παρά τις παραιτήσεις όλων των βουλευτών του αντιπολιτευτικού τόξου τον περασμένο Φεβρουάριο και τις συνεχείς διαδηλώσεις των πολιτών, παρά τις εκλογές-παρωδία του περασμένου Ιουνίου και τις αρνητικές εκθέσεις από διεθνείς θεσμούς για τη διαφθορά και το εμπόριο ναρκωτικών, συνεχίζει ακάθεκτος στο τιμόνι της χώρας. Ποια είναι η κατάσταση στην Αλβανία όσον αφορά την ποιότητα των θεσμών και της Δημοκρατίας, και ποιος ο βαθμός επικινδυνότητας όχι μόνο για τη χώρα αλλά και την ευρύτερη περιοχή;

Είναι πλέον ή προφανές ότι ο κ. Ράμα αντιλαμβάνεται την διακυβέρνηση της χώρας του ως ιδιωτική κατ’ ουσίαν υπόθεσή του. Η περιφρόνηση στοιχειωδών δημοκρατικών αρχών, ευνουχισμός των θεσμών, με την ουσιαστική διάλυση Κοινοβουλίου και Δικαστηρίων, η διεξαγωγή στη πράξη μονοκομματικών εκλογικών αναμετρήσεων «δια το φαίνεσθαι» και η χρήση του κρατικού μηχανισμού ως εργαλείου εξυπηρετήσεως ημετέρων, έχουν οδηγήσει σε μιαν άνευ προηγουμένου έξαρση της διαφθοράς σε μια χώρα όπου οι δημοκρατικοί θεσμοί δεν έχουν προλάβει να ωριμάσουν.

Χαρακτηριστική εδώ η λυσσώδης δημόσια αντιπαράθεση μεταξύ Πρωθυπουργού και Προέδρου της Δημοκρατίας. Με την κραυγαλέα ανοχή της διεθνούς κοινότητος, η σταθερότητα στην περιοχή δέχεται καθημερινά πλήγματα, ενώ μείζονες παίκτες
εποφθαλμιούν τα λάφυρα…

Τι συμβαίνει με το Κόσοβο και τον Χαραντινάι και ποιος ο ρόλος του Ράμα;

Εξ ίσου κρίσιμη είναι και η κατάσταση στο Κόσοβο, με την εκεί αντιπαράθεση Προέδρου και πρώην Πρωθυπουργού να εξελίσσεται σταδιακά σε κρίση «εν τω γεννάσθαι» (σύμφωνα με τη χρήση του όρου στη χημεία). Ο κ. Ράμα, ο οποίος αρέσκεται να βλέπει εις εαυτόν τον ηγέτη των απανταχού Αλβανών, κοιμάται και ξυπνά με το όνειρο της μείζονος (Μεγάλης;) Αλβανίας. Και ο
διεθνής παράγων καθεύδει…

Έχετε υπηρετήσει δις στην Αλβανία, τη δεύτερη φορά ως πρέσβης. Που θα αποδίδατε την κρυφή γοητεία που ασκεί η Αλβανία σε ξένους διπλωμάτες; Ξεχωρίζετε το πόστο αυτό από τα υπόλοιπα στη διπλωματική σας καριέρα;

Το πόστο της Αλβανίας αποτελεί μέγα σχολείο για κάθε διπλωματικό υπάλληλο που αντιμετωπίζει τη δουλειά του ως λειτούργημα. Η πρόκληση που επιφυλάσσει η κάθε μέρα πάει χέρι χέρι με την ικανοποίηση που προσφέρει η καρποφόρα αντιπαράθεση. Για τον Έλληνα διπλωμάτη η Αλβανία είναι θητεία μαζί και υπερορία, ευκαιρία ζωής μοναδική και ανεπανάληπτη. Για μένα η ζωή κι η εργασία στη χώραν αυτή υπήρξε σχολείο και αποκάλυψη.

Η νέα κυβέρνηση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση όσον αφορά τα ελληνοαλβανικά ζητήματα και τις σχέσεις των δύο χωρών; Τι πρέπει να προσέξει τη δεδομένη συγκυρία και ποια πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα;

Στην κυβέρνηση Μητσοτάκη παρέχεται η όλως ιδιαίτερη ευκαιρία να θέσει το σύνολο των εκκρεμοτήτων μεταξύ των δύο χωρών στο τραπέζι. Ωστόσο, εκείνο που μετράει στην περίπτωση των ε/α σχέσεων είναι ο παράγων χρόνος. Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ η κυβέρνηση των Τιράνων – αλλά και οι εταίροι ένθεν κι εκείθεν του Ατλαντικού – οφείλουν να τεθούν ενώπιον των ευθυνών τους, πριν είναι πολύ αργά. Οι πρωτοβουλίες των Αθηνών πρέπει να εκδηλωθούν σήμερα, κατατείνοντας στην ανάδειξη της στείρας άρνησης των Τιράνων να αποδεχθούν και εφαρμόσουν τα διεθνώς κρατούντα σε σχέση με τα ατομικά και περιουσιακά δικαιώματα των μελών της ΕΕΜ.