Αλβανία: Τα αδρανή απόβλητα «πνίγουν» τη χώρα – ένα κρατικό σχέδιο αποτυχίας και συγκάλυψης

Η διαχείριση των αδρανών αποβλήτων στην Αλβανία έχει μετατραπεί σε σύμβολο αποτυχίας για την περιβαλλοντική πολιτική της κυβέρνησης Ράμα. Παρά τα εκατομμύρια ευρώ που δαπανώνται κάθε χρόνο από τους δημόσιους φόρους, οι κύριοι χώροι υγειονομικής ταφής σε Τίρανα, Ελμπασάν, Φιέρι, Δυρράχιο και Αυλώνα έχουν καταρρεύσει λειτουργικά και θεσμικά.

Αντί για προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος, η κυβέρνηση επέλεξε τη νομιμοποίηση του χάους. Με την απόφαση 132/2024, ο Πρωθυπουργός Έντι Ράμα θεσμοθέτησε την ανεξέλεγκτη απόρριψη αποβλήτων σχεδόν παντού: από προστατευόμενες περιοχές και ακτές, μέχρι ποτάμια και αγροτικούς δρόμους. Το μέτρο ήρθε με το πρόσχημα της "διευκόλυνσης" της διαχείρισης, αλλά ουσιαστικά άνοιξε τον δρόμο για τη γενικευμένη ρύπανση της χώρας.
Τον Μάρτιο του 2024 δημιουργήθηκε η Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Αποβλήτων (AKEM), υπό την εποπτεία της Υπουργού Τουρισμού και Περιβάλλοντος, Μιρέλα Κουμπάρο. Παρά την ύπαρξη της Εθνικής Υπηρεσίας Υδάτων και Περιβάλλοντος (AKUM), η νέα δομή ήρθε να επικαλύψει αρμοδιότητες, στελεχωμένη με 57 υπαλλήλους και υψηλούς μισθούς.
Ταυτόχρονα, οι δήμοι στερήθηκαν κάθε εξουσία στο ζήτημα των αδρανών αποβλήτων, με αποτέλεσμα να περιορίζονται πλέον στον ρόλο του παρατηρητή, ενώ στην επικράτειά τους σχηματίζονται λόφοι από απόβλητα κατασκευών – 240 καταγεγραμμένοι μέχρι σήμερα.

Η αδράνεια της AKEM και της αρμόδιας Υπουργού είναι χαρακτηριστική. Ούτε έλεγχοι, ούτε πρόστιμα, ούτε ανακύκλωση. Η μόνη αντίδραση της κυβέρνησης στην κλιμακούμενη κρίση ήταν η έκδοση νέας απόφασης – 338/2025 – η οποία δίνει τη δυνατότητα σύναψης συμβάσεων με κατασκευαστικές εταιρείες για την απόρριψη αποβλήτων όπου επιθυμούν. Το αντάλλαγμα είναι ένα συμβολικό χρηματικό ποσό και η επίφαση της «προσωρινής αποθήκευσης».
Οι πολιτικές επιλογές που έχουν ληφθεί δημιουργούν εύλογα ερωτήματα για το αν στόχος είναι η επίλυση του προβλήματος ή η εξυπηρέτηση πελατειακών συμφερόντων. Η AKEM φαίνεται περισσότερο ως μηχανισμός ελέγχου για λογαριασμό κομματικών και οικονομικών κύκλων, παρά ως θεσμός προστασίας του περιβάλλοντος.

Η Αλβανία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια περιβαλλοντική και θεσμική κρίση. Η κατάσταση απαιτεί διαφάνεια, αυστηρούς ελέγχους και μια σαφή στρατηγική με σεβασμό στη φύση και στους πολίτες. Οι λόφοι αποβλήτων δεν είναι απλώς σκουπίδια — είναι απόδειξη της πολιτικής παρακμής.

Διαβάστε ακόμη

Σχόλια