Προκλητικός χάρτης στο περιοδικό «Ushtria» – Αντιδράσεις από Αθήνα και Ευρώπη

Έντονες αντιδράσεις προκαλεί η πρόσφατη δημοσίευση στο περιοδικό «Ushtria» του Υπουργείου Άμυνας της Αλβανίας, όπου σε άρθρο ιστορικού χαρακτήρα εμφανίστηκε χάρτης στον οποίο τμήματα της Ηπείρου και η Κέρκυρα παρουσιάζονται ως αλβανικά εδάφη. Η χρήση ενός τέτοιου συμβόλου από έναν επίσημο κρατικό φορέα δεν πέρασε απαρατήρητη, καθώς εγείρει εύλογα ερωτήματα για τις πραγματικές επιδιώξεις που μπορεί να κρύβονται πίσω από μια φαινομενικά ακαδημαϊκή προσέγγιση.
Ο χάρτης παραπέμπει σε αφηγήσεις που σχετίζονται με την ιδέα της «Μεγάλης Αλβανίας», ένα ιδεολογικό σχήμα που κατά το παρελθόν έχει προκαλέσει εντάσεις στα Βαλκάνια. Ακόμη κι αν το άρθρο είχε καθαρά ιστορικό χαρακτήρα, η επιλογή της εικονογράφησης είναι από μόνη της φορτισμένη. Δεν είναι τυχαίο ότι προκάλεσε πολιτικές αντιδράσεις εντός και εκτός Ελλάδας, με πολλούς να βλέπουν πίσω από αυτήν την κίνηση μία προσπάθεια καλλιέργειας εσωτερικού εθνικιστικού ακροατηρίου στα Τίρανα.

Ιδιαίτερα αιχμηρή ήταν η τοποθέτηση του ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Φρέντι Μπελέρη. Μέσω ανάρτησής του στην πλατφόρμα X (Twitter), ο κ. Μπελέρης χαρακτήρισε τη δημοσίευση «ανιστόρητη» και «στερούμενη σοβαρότητας», τονίζοντας ότι τέτοιες κινήσεις εξυπηρετούν «άσκοπους μεγαλοϊδεατισμούς» και υπονομεύουν ευθέως την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας. «Η καλή γειτονία είναι προϋπόθεση για την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας», σημείωσε, προσθέτοντας ότι ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα φαίνεται να στοχεύει σε εσωτερική κατανάλωση, αδιαφορώντας για τις συνέπειες.

Η ελληνική κυβέρνηση, από την πλευρά της, επέλεξε να αντιδράσει με ψυχραιμία και θεσμική υπευθυνότητα. Μέσω διπλωματικών καναλιών εξέφρασε την ενόχλησή της, ενώ παράλληλα υπογράμμισε ότι παρακολουθεί με εγρήγορση κάθε κίνηση που θα μπορούσε να εγείρει ζητήματα καλής γειτονίας. Η Αθήνα αποφεύγει την παγίδα της έντασης, αναδεικνύοντας αντίθετα την ανάγκη για σταθερότητα και διάλογο στην περιοχή.
Το περιστατικό αυτό υπενθυμίζει ότι, παρά την πρόοδο στις διμερείς σχέσεις και την ευρωπαϊκή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων, παραμένουν ανοιχτές πληγές από το παρελθόν που μπορούν εύκολα να αναζωπυρωθούν. Η χρήση ιστορικών συμβόλων σε επίσημες εκδόσεις δεν είναι ποτέ ουδέτερη και η διεθνής εμπειρία δείχνει πως συχνά τροφοδοτεί πολιτικές εντάσεις.

Για την Αλβανία, που επιδιώκει να προχωρήσει στη διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η διατήρηση και ενίσχυση των σχέσεων καλής γειτονίας με την Ελλάδα αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση. Οποιαδήποτε κίνηση που ερμηνεύεται ως αμφισβήτηση συνόρων, ακόμη κι αν γίνεται στο πλαίσιο ιστορικών αναφορών, μπορεί να λειτουργήσει ως τροχοπέδη στις ευρωπαϊκές της φιλοδοξίες.
Το μήνυμα που στέλνει η ελληνική πλευρά είναι σαφές: οι προκλήσεις δεν θα περάσουν απαρατήρητες, αλλά η απάντηση θα δίνεται μέσα από θεσμούς και τη διπλωματική οδό. Την ίδια στιγμή, η τοποθέτηση του Φρέντι Μπελέρη δίνει ευρωπαϊκή διάσταση στο ζήτημα, θέτοντας το ερώτημα κατά πόσο η Αλβανία είναι έτοιμη να αφήσει πίσω της αλυτρωτικά αφηγήματα και να υιοθετήσει πλήρως τις αρχές της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Η υπόθεση του χάρτη στο «Ushtria» είναι τελικά κάτι παραπάνω από ένα ατυχές περιστατικό: είναι υπενθύμιση ότι η ιστορία και η πολιτική στα Βαλκάνια παραμένουν στενά αλληλένδετες, και ότι η υπεύθυνη διαχείρισή τους είναι προϋπόθεση για ένα κοινό ευρωπαϊκό μέλλον. 

Διαβάστε ακόμη

Σχόλια