Οι τρεις διαστάσεις της 12ης Δεκεμβρίου στη Βόρεια Ήπειρο

Η 12η Δεκεμβρίου είναι μια μέρα σημαντική για την Βόρεια Ήπειρο και τους Βορειοηπειρώτες. Μπήκε στην ιστορία της όπως μπήκαν τόσες άλλες σημαντικές γιορτές, εθνικές και εορταστικές.


Η μέρα αυτή αναγνωρίζεται ως Μέρα του Αγίου Σπυρίδωνος του θαυματουργού. 1745 χρόνια μπροστά, το 270 γεννήθηκε ο Σπυρίδων ο Τριμυθούντος, ο Θαυματουργός, ένας από τους σπουδαιότερους Αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το 1456 εγκαταστάθηκε το λείψανό του στην Κέρκυρα και σήμερα αναγνωρίζεται ως πολιούχος της. Συνάμα έχει γίνει Προστάτης και Σύμβολο και των Βορειοηπειρωτών.

25 χρόνια μπροστά, η 12η Δεκεμβρίου πήρε μια δεύτερη διάσταση. Μια άλλη εικόνα μπήκε στην ζωή των Βορειοηπειρωτών. Μια εικόνα φρίκης, βίας και τρομοκρατίας. Μια εικόνα που συνδέεται με τα γεγονότα του 1990, όταν το κομμουνιστικό αλβανικό καθεστώς, καθώς ξεψυχούσε, δολοφόνησε εν ψυχρώ τον Αηδόνη Ράφτη, τον Ευθύμιο Μάσσιο, τον Θανάση Κώτση και τον Ευάγγελο Μήτρο από το Αλύκο και τη Γέρμα της Βορείου Ηπείρου. Καθώς προσπαθούσαν να περάσουν στον κόσμο της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Στον κόσμο των οραμάτων και των θαυμάτων. Στην Ελλάδα. Για την οποία ονειροπολούσαν δεκαετίες ολόκληρες. Για την οποία φυλακίστηκαν και εξορίστηκαν, δολοφονήθηκαν και εξοντώθηκαν χωρίς σημάδι και χωρίς τάφο δεκάδες και εκατοντάδες. Είναι η μέρα που φούντωσε το μίσος και η οργή κατά των τυράννων και μετατράπηκε σε Σύμβολο της αντίστασης κατά του κομμουνισμού. Να γιατί κάθε 12η Δεκεμβρίου δεκάδες Βορειοηπειρώτες συγκεντρώνονται στην πλατεία «Κύπρος», του Αλύκου, εκεί που υψώνεται το δικό τους μνημείο, και καταθέτουν λουλούδια και στέφανα.

Κι εφέτος, μετά τη θεία λειτουργία, όπου χοροστάτησε ο Μητροπολίτης Ιεράς Μητρόπολης Αργυροκάστρου Σεβασμιότατος Δημήτριος, και το μνημόσυνο στους τάφους τους, ακολούθησαν χαιρετισμοί και κατατέθηκαν στεφάνια. Χαιρέτησαν ο δήμαρχος Φοινίκης Λεωνίδας Χρήστου, ο Γ. Πρόξενος της Ελλάδας στο Αργυρόκαστρο ΒασίλειοςΤόλιος, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ κύριοι Γιάννης Καραγιάννης και Βασίλειος Γιόγιακας, εκ μέρους των οικογενειών η νεαρή δικηγόρος Δέσποινα Κώτση.

Κύριος ομιλητής ο Πρόεδρος της Ομόνοιας Λεωνίδας Παπάς. «Ως Έλληνες δεν είμαστε μόνο περήφανοι για την καταγωγή αλλά και γιατί ως πολίτες του αλβανικού κράτους όχι μόνο δεν αποτελέσαμε πρόβλημα αλλά είμαστε παράγοντες σταθερότητας, συμβάλαμε και συνεχίζουμε να συμβάλουμε στον εκδημοκρατισμό της χώρας. Είμαστε ακόμα περήφανοι γιατί η αντίδραση στην πιο βάρβαρη δικτατορία της Ευρώπης ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε στην Ελληνική Μειονότητα. Σας υπενθυμίζω ότι η πρώτη μαζική αντίδραση κατά του καθεστώτος ήταν το 1946 στη Χιμάρα όπου στη συνέχεια 7 άτομα καταδικάστηκαν σε θάνατο ενώ ο πρωτεργάτης Ανδρέας Δήμας θάφτηκε ζωντανός. Ενώ η τελευταία πράξη ήταν η εξέγερση των Αλυκιωτών. Η θυσία του Βαγγέλη, του Θύμιου, του Θανάση, του Αηδόνη και των εκατοντάδων άλλων συμπατριωτών μας που ξεψύχησαν στα κάτεργα της δικτατορίας αφήνει μια παρακαταθήκη που δεν μπορεί κανένας Έλληνας να αγνοήσει». Ανάφερε ανάμεσα στ’ άλλα ο Πρόεδρος Λεωνίδας Παπάς, για να καταλήξει:

«Η 12η Δεκεμβρίου είναι ένα προσκλητήριο για νέους αγώνες. Αυτός ο τόπος ερήμωσε. Μείναμε λίγοι. Αν κάποτε ο ηρωισμός ήταν να σπάσει κάποιος τα δεσμά δραπετεύοντας στην Ελλάδα, σήμερα ηρωισμός είναι να επιστρέψει στον τόπο του. Και αν δεν μπορεί να εγκατασταθεί μόνιμα, ας φροντίσει το σπίτι, το χωράφι ή τους τάφους που έχει εδώ...»

Στη συνέχεια κατατέθηκαν στέφανα από το Γ. Πρόξενο Βασίλειο Τόλιο, τον δήμαρχο Φοινίκης Λεωνίδα Χρήστο, τον Πρόεδρο της Ομόνοιας Λεωνίδα Παπά, τον Πρόεδρο του ΜΕΓΚΑ Χριστάκη Κίτσιο, το βουλευτή Ανδρέα Μάρτο, τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ιωαννίνων Γιάννη Καραγιάννη, το βουλευτή της ΝΔ Θεσπρωτίας, Βασίλειο Γιόγιακα, το Δήμαρχο Ηγουμενίτσας Ιωάννη Λιώλο, τον Αντιδήμαρχο Φιλιατών Σπύρο Παπά, τον Δήμαρχο Δρόπολης Αχιλλέα Ντέτσικα, την Πρόεδρο Νεολαίας Βορείου Ηπείρου Ελένη Δήμου και άλλους τοπικούς φορείς.





Το 1994, η 12η Δεκεμβρίου κερδίζει μια τρίτη διάσταση. Αυτή την ημέρα έπαψε να πάλλει μια μεγάλη καρδιά. Η καρδιά του Πνευματικού Ηγέτη των Βορειοηπειρωτών, του αείμνηστου Γέροντα της Κόνιτσας, μακαριστού Σεβαστιανού. Έπαψε ν’ ακούγεται εκείνη η μπάσα, βροντερή και κραυγαλέα φωνή του. Η φωνή που άρχιζε με το «Αδέλφια Βορειοηπειρώτες!» και που τελείωνε με την ευχή: «Χριστός Ανέστη και η Βόρειος Ήπειρος ανέστη!». Η φωνή που διαπέρασε τα σύνορα της Ελλάδος, αναγκάζοντας πρέσβεις και πρόεδρους, πρωθυπουργούς και καγκελάριους ν’ ακούσουν τη φωνή εκείνη. Να σεβαστούν τη φωνή εκείνη.

Εκείνη την 12η Δεκεμβρίου η Βόρεια Ήπειρος έμεινε πιο φτωχή. Πιο αδύναμη. Πιο απροστάτευτη. Γιατί ήταν ο Γέροντας εκείνος που ταρακουνούσε τα λιμνάζουσα νερά. Εκείνος που ανάγκαζε Οργανισμούς και Φορείς να παρακολουθούν τα κατεστημένα και στην Αλβανία και οι Βορειοηπειρώτες να νιώθουν πιο ασφαλείς. Πιο προστατευμένοι. Γι’ αυτό τον αγάπησαν τόσο πολύ. Γι’ αυτό πόνεσαν σαν άκουσαν την θλιβερή εκείνη είδηση του αποχωρισμού του.

Έκλεισαν πολλοί αιώνες από τη γέννηση του Αγίου Σπυρίδωνα, οι Βορειοηπειρώτες ζουν κάθε μέρα με το όνομά του.

Πέρασαν 25 χρόνια από την δολοφονία των τεσσάρων «Μαρτύρων της Δημοκρατίας», όπως τους απονεμήθηκε ο τίτλος. Οι Βορειοηπειρώτες σκεπάζουν τους τάφους και το μνημείο τους με λούλουδα.

Πέρασαν και 21 χρόνια που απουσιάζει ο Εμπνευστής και Ήρωάς μας, ο Πνευματικός μας Ηγέτης. Ο άνθρωπος που έκλεισε τα μάτια του με τον πόνο μας. Ο Σεβαστιανός. Οι Βορειοηπειρώτες θα τον έχουν πάντα μέσα στις καρδιές τους.

(από συνεργάτη της ΣΦΕΒΑ στη Β. Ήπειρο)

www.sfeva.gr