Η διαχρονική αντιμετώπιση των Βορειοηπειρωτών στην Ελλάδα

Στα τέσσερα άρθρα της εφημερίδας Ηπειρωτικόν Μέλλον του έτους 1936 που παρουσιάζονται στην παρούσα ανάρτηση, περιγράφονται ανάγλυφα οι ταλαιπωρίες που συνάντησαν οι βορειοηπειρώτες στην Ελλάδα κατά τη δεκαετία του ΄30 και που βιώθηκαν ξανά μετά το άνοιγμα των συνόρων το 1990 και την εκ νέου μετάβασή τους στην Ελλάδα προς εύρεση εργασίας.

Οι εν Ελλάδι Βορειοηπειρώτες
Από το Υπουργείο Στρατιωτικών κοινοποιήθηκε προς όλες τις αρμόδιες αρχές διαταγή δια της οποίας διατάσσονται οι πολίτες μέχρι τα τέλη του Μαΐου να είναι εφοδιασμένοι με πιστοποιητικά στα οποία να φαίνεται η στρατολογική τους κατάσταση. Το μέτρο αυτό φυσικά είναι γενικό και όλοι οφείλουν να προμηθευτούν εγκαίρως τα πιστοποιητικά αυτά για να μη συλλαμβάνονται ως ανυπότακτοι. Τούτο όμως, για τους Βορειοηπειρώτες δεν είναι εύκολο γιατί πολλοί εξ αυτών όταν πολιτογραφήθηκαν  δεν τακτοποιήθηκαν στρατιωτικά, άλλοι δε μη πολιτογραφηθέντες και μη τακτοποιηθέντες με το Τμήμα Αλλοδαπών, κινδυνεύουν να χάσουν τις εργασίες τους. Ως εκ τούτου ο Βορειοηπειρωτικός Σύλλογος πρέπει να ενδιαφερθεί και να φροντίσει να ληφθεί μια μέριμνα γι’ αυτούς. Δεν είναι σωστό να συλλαμβάνονται και άλλοι μεν να καταδικάζονται σε πληρωμή βαρύτατων προστίμων, άλλοι δε να εκδιώκονται από τις εργασίες τους, καταδικαζόμενοι με αυτό τον τρόπο σε θάνατο από ασιτία.
(Ηπειρ. Μέλλον, 11 Απριλίου 1936)

Συνεχίζονται οι καταδιώξεις των Β/Ηπειρωτών στην Ελλάδα.
Η εφημερίδα μας δεν έπαψε ούτε για μια στιγμή να διαμαρτύρεται τόσο για τις καταδιώξεις των εν Ελλάδι Βορειοηπειρωτών, όσο και για τις ταλαιπωρίες τις οποίες υφίστανται για την απόκτηση των αδειών παραμονής και εργασίας. Τα καταθλιπτικά αυτά μέτρα, τελευταία είχαν κάπως χαλαρωθεί στην Αθήνα και στον Πειραιά, παραμένουν όμως σε ισχύ στις επαρχίες.  Έτσι, τακτικότατα συλλαμβάνονται Βορει/τες στην παραμεθόριο, οι οποίοι εισέρχονται χωρίς διαβατήριο στο ελληνικό έδαφος για να βρουν εργασία και υπό την συνοδεία αστυνομικών οργάνων παραδίδονται στα αλβανικά φυλάκια! Τα μέτρα αυτά αποτελούν στίγμα για το Ελληνικό κράτος, προκαλούν δυσμενέστατη εντύπωση στους εκεί ελληνικούς πληθυσμούς, οι οποίοι καταδικάζονται έτσι σε θάνατο από ασιτία.

Σε συνέχεια των ανωτέρω μέτρων, η εδώ Κεντρική Υπηρεσία Αλλοδαπών ειδοποίησε όλους τους αφιχθέντες μετά το 1934 Βορ/τες να εφοδιασθούν απαραιτήτως πιστοποιητικά από την αλβανική πρεσβεία αλλιώς θα απελαύνονται από το ελληνικό έδαφος. Το πόσο αψυχολόγητο είναι το μέτρο τούτο, αποδεικνύεται από τα εξής: 1) Οι ατυχείς Βορ/τες θα υποστούν νέα αφαίμαξη από την πρεσβεία, 2) η έκδοση πιστοποιητικού από την πρεσβεία απαιτεί μεγάλες διατυπώσεις, 3) πολλοί απ’ αυτούς έχουν δοσοληψίες με την Αλβανία και ως εκ τούτου καθίσταται αδύνατη η είσοδός τους εκεί και 4) δια του μέτρου τούτου καταρρακώνεται το κύρος του Βορ/κου Συλλόγου. Τελικά δε και εξίσου εμφανώς πρέπει να τονιστεί ότι στο εξής η εδώ παραμονή Βορ/των εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την καλή θέληση και το υπολογισμένο συμφέρον της Αλβαν. Πρεσβείας.

Συντάκτης μας, επισκεπτόμενος την Κεντρική Υπηρεσία Αλλοδαπών διαμαρτυρήθηκε για τα παραπάνω, τονίζοντας συγχρόνως ότι τα μέτρα αυτά όχι μόνο δεν εξυπηρετούν το σκοπό τον οποίο δικαιολογούμενες προβάλουν οι αρχές, αλλά οδηγούν στο εντελώς αντίθετο αποτέλεσμα. Ο διευθυντής της υπηρεσίας Αλλοδαπών κ. Βλαστάρης μας δήλωσε ότι για τα μέτρα αυτά δεν είναι υπεύθυνη η υπ’ αυτόν υπηρεσία, αλλά το Υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο διατάσσει και εμείς προβαίνουμε στην εκτέλεση. Εγώ δε προσωπικά υπέβαλλα υπόμνημα υπερθεματίζοντας για τα δίκαιά σας.

Έχουμε τη γνώμη, ότι ο Βορ/κός Σύλλογος πρέπει χωρίς χρονοτριβή να επέμβει αφ’ ενός μεν για την περιφρούρηση του γοήτρου του, αφ’ ετέρου για την εξυπηρέτηση των Βορειοηπειρωτών.
(Ηπειρ. Μέλλον, Σάββατο 17 Ιουλίου 1936)

Οι εν Ελλάδι Βορειοηπειρώτες
Αν και κατ’ επανάληψη η εφημερίδα μας τόνισε ότι τα λαμβανόμενα μέτρα από την Κεντρική Υπηρεσία Αλλοδαπών και από τις αστυνομικές αρχές στις επαρχίες είναι τελείως αψυχολόγητα και κανέναν σκοπό δεν εξυπηρετούν, αν και κατ’ επανάληψη μας δηλώθηκε από τους αρμοδίους ότι θα διορθωθεί το άδικο αυτό, όχι μόνο δεν βελτιώθηκε καθόλου η κατάσταση, αλλά αντιθέτως, τελευταία εντάθηκαν οι δυσχέρειες για την απόκτηση ή ανανέωση αδειών παραμονής και εργασίας των Βορειοηπειρωτών στην Ελλάδα. Ακόμη δε, δηλώθηκε σε πολλούς να εγκαταλείψουν το Ελληνικό έδαφος. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι τα παραπάνω μέτρα λαμβάνονται εν αγνοία του Εθνικού Κυβερνήτη κ. Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι αναγνωρίζοντας το δίκαιο των Βορ/των, θα διατάξει να σταματήσουν τα καταπιεστικά τούτα μέτρα, τα οποία έχουν ως μόνο αποτέλεσμα να καταδικάζουν σε οικονομικό μαρασμό εκείνους, των οποίων οι πρόγονοι προσέφεραν τα πάντα για τη δημιουργία του Ελληνικού Κράτους.
(Ηπειρ. Μέλλον, Σάββατο 3 Οκτωβρίου 1936)

Η σκοπιά μας
Μετά από ενέργειες  του Συλλόγου Βορ/τών διευθετήθηκε σχετικώς το ζήτημα της εδώ παραμονής των Βορειοηπειρωτών. Η απόφαση από το αρμόδιο υπουργείο δεν ήταν δυνατόν παρά να ανακουφίσει μια μεγάλη μάζα Βορ/των οι οποίοι μέχρι πρότινος τόσους εξευτελισμούς και καταδιώξεις υφίσταντο. Επειδή όμως πριν λίγες μέρες μερικά σωματεία ημεδαπών ζήτησαν από τον κ. Υπουργό της Εργασίας την απομάκρυνση των αλλοδαπών, γι’ αυτό, δεν πρέπει να μείνει ο Σύλλογος Βορ/των πολύ περισσότερο αδρανής στην περίπτωση αυτή. Αν και είμαστε βέβαιοι ότι η Κυβέρνηση δεν θα θέσει σε ίδια μοίρα τους Βορ/τες με τους αλλοδαπούς, εν τούτοις ο Σύλλογος ας είναι ενήμερος για κάθε άλλη τέτοια προσπάθεια εις βάρος των Βορ/των, ώστε να την εξουδετερώνει ενεργώντας καταλλήλως.
(Ηπειρ. Μέλλον, Σάββατο 14 Νοεμβρίου 1936)