Ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής Αργυροκάστρου και γενικότερα της Ηπείρου είναι η Παναγία της Επισκοπής (μεταξύ Άνω και Κάτω). Βρίσκεται 4 χλμ (σε ευθεία γραμμή) βορειοδυτικά της Κακαβιάς ενώ κάποτε, δίπλα ακριβώς από την εκκλησία, ήταν τοποθετημένα τα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα των συνόρων. Οι εκκλησίες της Επισκοπής, του Λαμπόβου, ο Αγ. Νικόλαο Μεσοποτάμου και ενδεχομένως κάποιες της Χειμάρρας, είναι οι μοναδικές εκκλησίες στην Μητρόπολης Αργυροκάστρου από την Μεσοβυζαντινή Περίοδο (8ος – 12ος αιων.) και οι παλαιότερες που σώζονται μέχρι σήμερα όρθιες.
Η ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ
Σύμφωνα με μία επιγραφή στο πάνω μέρος του τέμπλου, η εκκλησία χτίστηκε την εποχή του Αυτοκράτορος Αλέξιου Κομνηνού το 619 (!). Βέβαια οι χρόνοι δε συμπίπτουν γιατί ο Αλ. Κομνηνός γεννήθηκε το 1048. Από τον τρόπο σύνταξης και συγκρίνοντας την με άλλες, η επιγραφή φαίνεται ξεκάθαρα ότι είναι πρόσφατη, αρχές ή μέσα του προηγούμενο αιώνα. Προφανώς κάποιος ήθελε να αποτυπώσει αυτά που γνώριζε από την παράδοση.
Ο ναός και ο περιβάλλοντας χώρος έχει πολλές οικοδομικές φάσεις. Δεν αποκλείεται να θεμελιώθηκε παλαιότερα (619), να ανακατασκευάστηκε επί Κομνηνού, άλλωστε ο τρόπος δόμησης και τα μορφολογικά στοιχεία ταιριάζουν με αυτή την εποχή ενώ διακρίνονται και άλλες σημαντικές οικοδομικές παρεμβάσεις που παραπέμπουν στην Ύστερη Βυζαντινή Περίοδο ( 12ος – 15ος αιων.) και την Οθωμανοκρατία.
Η ΜΑΥΡΗ ΡΙΖΑ
Τα περισσότερα και σημαντικότερα μνημεία στην Κοιλάδα της Δρυινούπολης (Δρόπολης), από την αρχαιότητα μέχρι την Τουρκοκρατία, είναι στην βορειοανατολική πλευρά ή την δεξιά πλευρά όπως ρέει ο ποταμός του Δρίνου (Μαύρη Ρίζα) ενώ σήμερα η Δρόπολη είναι πιο πυκνόκατοικημένη στην απέναντι πλευρά του ποταμού. Θεωρείται σχεδόν βέβαιο, ότι εδώ ήταν έδρα επισκοπής, το όνομα δεν είναι τυχαίο, συνηγορεί σε αυτό και το σύνθρονο στο ιερό της εκκλησίας. Την Μαύρη Ρίζα, ως σημαντικό κέντρο του Βυζαντίου, μαρτυρά ακόμα, πρωτίστως η σπουδαία εκκλησία του Λαμπούβου αλλά και η εκκλησία της Βραχογοραντζης που αγιογραφήθηκε από τον πολύ Ονούφριο.
ΤΟ ΣΥΝΘΡΟΝΟ
Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της Παναγίας της Επισκοπής είναι το σύνθρονο στην κόγχη του Ιερού. Τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού, ο επισκοπικός θρόνος τοποθετούνταν στο εσωτερικό του ιερού, στο κέντρο της κόγχης, ακριβώς πίσω από την Αγ, Τράπεζα. Το επισκοπικό κάθισμα ήταν ελαφρός υπερυψωμένο από το δάπεδο και πλαισιώνονταν (συνήθως κυκλικά) από άλλα καθίσματα για τους συλλειτουργούντες ιερείς. Μετά τον 10ο αιώνα, σταδιακά κατά τόπους, τον θρόνο τον βρίσκουμε στον κυρίως ναό, εκεί που τον βλέπουμε σήμερα, στην δεξιά πλευρά του κεντρικού κλίτους.
ΠΑΘΟΛΟΓΊΑ
Η εκκλησία είχε πολλές ρωγμές, τα δέντρα που είχαν φυτρώσει στη στέγη επιβάρυναν τη στατικότατα και κινδύνευε άμεσα με κατάρρευση. Παρά τις εκκλήσεις των κατοίκων της Επισκοπής και όχι μόνο και την διάσταση που έλαβε το θέμα στα μέσα ενημέρωσης, για πολλά χρόνια δε γινόταν τίποτα. Το Ινστιτούτο Μνημείων της Αλβανίας ενέκρινε επιτέλους ένα κονδύλιο και φέτος ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασης.
ΜΕΛΕΤΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΑΘΗ
Παρόλο που η μελέτη έγινε από αξιόλογη επιστημονική ομάδα, έχοντας ως συμβούλους τους πιο καταρτισμένους σε αυτόν τον τομέα στην Αλβανία, τον Αλεξαντερ Μέξη και Πύρρο Θώμο, οι εργασίες δεν παρακολουθούνται από εξειδικευμένους. Επισκεπτόμενος χθες το «εργοτάξιο», βρήκα έναν εργοδηγό, μαστόρους και εργάτες. Είναι οδυνηρό να βλέπεις τις αμφορείς που βρέθηκαν στα σφαιρικά τρίγωνα (τοποθετημένες για καλή ηχητική) να είναι τσουβαλιασμένοι στο έδαφος για να μεταφερθούν κάπου αλλού. Τέτοιου είδους επεμβάσεις πρέπει να γίνονται παρουσία εξειδικευμένων αρχαιολόγων και μηχανικών. Θα ήταν πολύ χρήσιμο επίσης να ζητηθεί ο συνδρομή Ελλαδιτών επιστημόνων τόσο για την πλούσια τεχνογνωσία που διαθέτουν στις επεμβάσεις των μνημείων όσο και για την τεκμηρίωση των νέων δεδομένων που προκύπτουν κατά τη διάρκεια των εργασιών.
Ο πολύ δραστήριος πρόεδρος και γεμάτος όνειρο για το χωρίο του Παναγιώτης Μάντης, ευελπιστεί πως του χρόνου 8 του Σεπτέμβρη που γιορτάζει η εκκλησία θα γίνει μεγάλο πανηγύρι. Θα είμαστε εκεί.
Λεωνίδας, ελέω θεού μηχανικός, Επισκοπή Αργυροκάστρου, 21η Σεπτεμβρίου 2018
πηγή: facebook.com/leonidhas.papas
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες >>>>>>>>
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών