Πέθανε η Νεζμιγιέ Χότζα, χήρα του Αλβανού δικτάτορα

Η χήρα του Αλβανού δικτάτορα Ενβέρ Χότζα, Νεζμιγιέ, πέθανε την Τετάρτη σε ηλικία 99 ετών, 35 χρόνια μετά το θάνατο του σύζυγού της, ο οποίος είχε κυβερνήσει με σιδηρά πυγμή την Αλβανία για πάνω από 40 χρόνια, έγινε σήμερα γνωστό από την οικογένεια.

Τον θάνατο της Νεζμιγιέ Χότζα στο ταπεινό διαμέρισμά της στα προάστια των Τιράνων, επιβεβαίωσε η νύφη της σε τηλεφωνική επικοινωνία με το Γαλλικό Πρακτορείο.

Για πολλούς, η σύζυγος του κομμουνιστή ηγέτη ήταν «η γυναίκα του διαβόλου», ο τίτλος ενός βιβλίου του Φαχρί Μπαλίου. Στον πρόλογο, ο λογοτέχνης Ισμαήλ Κανταρέ τη χαρακτήρισε «την πιο διαβολική από όλους, την πιο διεστραμμένη» από τις συζύγους δικτατόρων.

Η φίλη της Βίτο Κάπο περιέγραψε από την πλευρά της «μια πολύ ευαίσθητη γυναίκα, μια υποδειγματική μητέρα και σύζυγο, που βρισκόταν πάντα δίπλα στον Ενβέρ Χότζα».

Σε μια συνέντευξή της στο Γαλλικό Πρακτορείο το 2008 η Νεζμιγιέ Χότζα δεν εξέφρασε την παραμικρή μεταμέλεια για τα εγκλήματα του συζύγου της. Για αυτή, ο σύζυγός της «δεν ήταν ένας δικτάτορας αλλά ένας ιδανικός ηγέτης που γνώριζε πώς να υπερασπιστεί τη χώρα του από εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς που απειλούσαν την ύπαρξη της Αλβανίας».

Λίγους μήνες πριν πεθάνει, εξέδωσε ένα πολυσέλιδο βιβλίο με απομνημονεύματα και σκέψεις για την πολιτική της ζωή, στο οποίο αποκαλύπτει στην ουσία πως, μολονότι δεν κατείχε υψηλές θέσεις στο κόμμα και την κυβέρνηση της χώρας, ήταν πράγματι, όπως της καταλογίζουν, ο εγκέφαλος του δικτατορικού καθεστώτος στην Αλβανία

«Γιατί να ζητήσω συγγνώμη; Δεν λυπάμαι για τίποτα και δεν αισθάνομαι ένοχη για τίποτα. Απλά σεβόμασταν τους νόμους που ίσχυαν εκείνη στην εποχή», είπε τότε, σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα μετά το θάνατο του Ενβέρ Χότζα, το 1985.« Η εμπιστοσύνη μου στο κομμουνιστικό ιδεώδες δεν θα πεθάνει ποτέ».

Μετά την πτώση του κομμουνισμού, η Νεζμιγιέ Χότζα καταδικάστηκε το 1993 για κατάχρηση εξουσίας και υπεξαίρεση κρατικών κονδυλίων, σε εννέα χρόνια κάθειρξης, από τα οποία εξέτισε μόνο τα δυο. Η δίχρονη φυλάκισή της την περίοδο 1993-1995 ήταν περισσότερο συμβολική, παρά τεκμηριωμένη για τα πολιτικά εγκλήματά της σε βάρος των Αλβανών.

Η κηδεία της έγινε σήμερα στους κοινούς τάφους του δήμου Τιράνων, όπου το 1991 είχε μεταφερθεί ο τάφος του συζύγου της, ο οποίος από το 1985 κατείχε μέχρι το 1991 τιμητική θέση στο νεκροταφείο «Μητέρα Αλβανία» των πεσόντων του αλβανικού έθνους.