Ζερβάτες

Το χωριό Ζερβάτες ή Ζερβάτι ανήκει στην Δημοτική Ενότητα Άνω Δρόπολης, του Δήμου Δρόπολης. Εκτείνεται στους πρόποδες του Δρυάνου, στη δυτική πλευρά της εθνικής οδού Κακαβιάς - Αργυροκάστρου, ανάμεσα στα χωριά Γεωργουτσάτες και Βουλιαράτες, σε υψόμετρο περίπου 400 μέτρων.

Κατά την παράδοση η ονομασία προέρχεται από κάποιον µε επίθετο Ζέρβα που ήταν ο κτηματίας της περιοχής. Επίσης η παράδοση αναφέρει ότι στη θέση Κιβούρι του Μούτσιου αγά είναι ο τάφος που έχει ταφεί ο Μούτσιος, επιτηρητής κάποιου σπαχή, ο οποίος δολοφονήθηκε από τους κατοίκους του χωριού για την κακή του συμπεριφορά, γύρω στα 1575 και αυτό είχε σαν συνέπεια περίπου 400 οικογένειες να μετοικήσουν στο Ιάσιο, στην Κέρκυρα και στην Κεφαλλονιά (βιβλίο "Τα τοπωνύμια" του Συνδέσμου  Συνταξιούχων Ελληνοδασκάλων)

Η κεντρική βυζαντινή εκκλησία του χωριού ήταν αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, η οποία σήμερα σώζεται σε κοντινή απόσταση έξω από το χωριό και όπως σε πολλές εκκλησίες της περιοχής στο περίβολό της υπάρχει κοιμητήριο. Όπως έχουμε αναφέρει είναι κτίσμα του 10ου αιώνα. Έξω του ναού στον τοίχο πάνω σε πωρόλιθη πλάκα αναφέρεται χρονολογία 1586 ή 1583 , αλλά και οι δύο αναφέρουν ότι είναι έργο του Καλλίστου μοναχού. 

Ο Πουλίτσας ανέφερε ότι επί της προθέσεως υπήρχε μια αφιέρωση η οποία φέρει την χρονολογία 1715. Ο παπά κυρ Ιωάννης και πρωτόπαπας αφιέρωσε στο ναό του Ζερβατίου «χωράφια στον κάµπο 35 στρέµ. και όποιος τα πουλήσει να είναι αφορισµένος». Αναφέρει επίσης διάφορες άλλες αφιερώσεις σε διάφορους χρόνους. Στο πανύψηλο καμπαναριό της υπήρχε η μεγαλύτερη καμπάνα της Δερόπολης που ο γλυκόλαλος αχός της ξεπερνούσε τα 8-10 χµ. γύρω της, γι’ αυτό οι Τούρκοι και οι Αλβανοί μετά την ήττα τους το 1912 την έβαλαν στο σημάδι και την πυροβολούσαν αδιάκοπα ώσπου ράγισε. 

Παρότι υφίσταται ως κοινότητα, όμως δεν αναφέρεται στο κατάστοιχο του 1431, οι λόγιοι άγνωστοι. Πιθανόν να ήταν υπό την προστασία της μονής Δρυάνου. Στην απογραφή του 1880 είχε χριστιανούς 180 , το 1913 είχε 158 και το 1927 είχε 251, ενώ, στην απογραφή του 1989 είχε 603 κατοίκους. 

Το σχολικό έτος 1893-1894 λειτουργούσε γραµ/λείο µε 13 μαθητές και έναν διδάσκαλο, που είχε αρχίσει να λειτουργεί το 1862

Πηγή πληροφοριών: Διατριβή επί Διδακτορία της Ευτυχίας Παππά με τίτλο "Η Επαρχία Δρυϊνουπόλεως της Β. Ηπείρου κατά τη νεότερη περίοδο (Τουρκοκρατία, 20ος αιώνας)"

• Βουλιαράτες
• Η Δάρδα
• Η λιμνοθάλασσα της Δερβιτσάνης (vid)
• Ιερά Μονή Κοιµήσεως της Θεοτόκου ∆ρυάνου
• Τι απέγινε ο Εφιάλτης μετά την προδοσία στις Θερμοπύλες

👉Κάντε εγγραφή στο κανάλι apenadi blogspot στο youtube για να βλέπετε πρώτοι τα βίντεο μας.

👉Ακολουθήστε μας στο facebook, κάνοντας like στη σελίδα Αγναντεύοντας για να βλέπετε πρώτοι τις δημοσιεύσεις μας

👉Ακολουθήστε μας στο twitter