Γράψη Δρόπολης

Η Γράψη είναι χωριό της Δημοτικής Ενότητας Κάτω Δρόπολης, του Δήμου Δρόπολης.

Σύμφωνα με το βιβλίο "Η Ταυτότητα του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού" του Γρηγόρη Κατσαλίδα, το τοπωνύμιο εκφράζει το όνομα του Γράψη, του πρώτου οικιστή ή ιδιοκτήτη του χωριού, ο οποίος ήταν κάποιος γραφιάς. Κατά την άποψη του Συνδέσμου συνταξιούχων ελληνοδασκάλων, στο βιβλίο "Τα τοπωνύμια" το όνομα προέρχεται από την αλβανική λέξη grapsh που σημαίνει βράχος. Καµιά σχέση: γιατί ο βράχος μεταφράζεται στα αλβανικά shkemb και shkrep. Γράφεται στα αλβανικά Grapshi, διότι δεν υπάρχουν στο αλβανικό αλφάβητο τα γράμματα -Γ- και -Ψ-. 

Το χωριό αποτελείται από δύο συνοικίες, που κατά τα λεγόμενα των κατοίκων ανάμεσα σε αυτές υπήρχε χωριό µε το όνομα Δάφνη, αλλά πουθενά δεν αναφέρεται σε επίσημα έγγραφα. Η µία συνοικία είναι η παλαιά προς νότο µε την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου που χρησιμεύει και ως νεκροταφείο. 

Λόγω ότι η εκκλησία αυτή βρίσκεται αρκετά έξω του χωριού, µάλλον θα ήταν εκκλησία του χωριού Μουρνοκόκι*, γιατί ήταν εγκαταλειμμένη και ερειπωμένη και ανοικοδομήθηκε υπό των ευσεβών Γραψιωτών το 1931. 

Η άλλη η νεότερη είναι προς βορρά µε την εκκλησία του Αγίου Μηνά, την οποία θεμελίωσε το 1778 ο επίσκοπος Δρυϊνουπόλεως Δοσίθεος και οι εργασίες της ολοκληρώθηκαν το 1810. 

Ανάμεσα στην Γράψη και το Γεωργουτσάτες βρίσκεται χαλασμένο πλέον το Χάνι του Μπεκερµένη που ήταν σημαντικό χάνι του 18ου αι. 

Ένας αριθμός οικογενειών του 16ου αι. από το φόβο της εξωμοσίας άφησαν τη Γράψη και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή Μαλακασίου και έχτισαν το χωριό Κράψη. Κατά τον ατυχή πόλεμο του 1897 υπήρξε συµµετοχή Γραψιωτών εθελοντών στις τάξεις του Ελληνικού στρατού και το 1912-13 συµµετοχή στο Ηπειρωτικό Κοµιτάτο υπό την αρχηγία του Μιχαήλ Παπά. 

Στην απογραφή του 1880 είχε χριστιανούς 240, το 1913 είχε 406 και το 1927 είχε 474 και 2 μωαμεθανούς, ενώ, στην απογραφή του 1989 είχε 512 κατοίκους. 

Το σχολικό έτος 1893-1894 λειτουργούσε δημοτικό µε 20 μαθητές και έναν διδάσκαλο, που είχε αρχίσει να λειτουργεί το 1886.

*Πυροκόκκι ή Μουρνοκόκι ή Πουρνοκόκκι

Τα ερείπια του χωριού βρίσκονται στη βουνοπλαγιά στην ίδια πλευρά πριν το χωριό Γράψη. Κατά την παράδοση των κατοίκων των κοντινών χωριών το Πυροκκόκι ήταν μεγάλο χωριό που καταστράφηκε από την πανούκλα (πανώλη) και οι απομείναντες μετακινήθηκαν στην Γράψη. Το χωριό εγκαταλείφθηκε περίπου το 1814. Ίσως το αναφερόμενο χωριό Burni kuk στο τουρκικό κατάστιχο του 1431 είναι το Μουρνοκόκι. Το 1638 αναφέρονται κάτοικοι του χωριού σε ένα πωλητήριο αγρού. Πιθανόν η εκκλησία του χωριού ήταν αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο ή στην Παναγιά.

Πηγή πληροφοριών: Διατριβή επί Διδακτορία της Ευτυχίας Παππά με τίτλο "Η Επαρχία Δρυϊνουπόλεως της Β. Ηπείρου κατά τη νεότερη περίοδο (Τουρκοκρατία, 20ος αιώνας)".

• Χωριά της Ηπείρου που αγγίζουν τον ουρανό
• Η Γράψη
• Ιστορία και μύθοι της Δρόπολης (ΜΕΡΟΣ Β')
• Τέλλος Άγρας: Ο σύντομος βίος και το τραγικό τέλος
• Βραχογοραντζή

👉Ακολουθήστε μας στο facebook, κάνοντας like στη σελίδα Αγναντεύοντας για να βλέπετε πρώτοι τις δημοσιεύσεις μας