Ο Πύρρος πριν την εισβολή στην Ιταλία
Καταγωγή
Η μυθολογία υποστηρίζει οτι ο Πύρρος καταγόταν από τη Δυναστεία των Αιακιδών, μια γραμμή βασιλέων της Ηπείρου, πρόγονος της οποίας θεωρείται ο Νεοπτόλεμος, υιός του ομηρικού ήρωα Αχιλλέα. Το συγκεκριμένο μυθολογικό πρόσωπο αποκτά σε ορισμένες αφηγήσεις το όνομα «Πύρρος», το οποίο επιβίωσε διαμέσου των απογόνων του. Σύμφωνα με τον ιστορικό Πλούταρχο οι αρχαιότεροι από αυτούς τους βασιλείς έπεσαν στη βαρβαρότητα, με τους πρώτους αξιόλογους από αυτούς να εμφανίζονται κατά την κλασική εποχή, εισάγοντας τον ελληνικό πολιτισμό και οργανώνοντας το κράτος και τη νομοθεσία. Τελικά η γραμμή αυτή οδήγησε στο βασιλιά Αιακίδη, σύγχρονο του Αλεξάνδρου του Μεγάλου, ο οποίος διατηρούσε συγγενικούς δεσμούς με το βασιλικό οίκο της Μακεδονίας και που ενεπλάκη στις πρώτες διαμάχες των Διαδόχων για επικράτηση. Ο Αιακίδης παντρεύτηκε τη Φθία από τη Θεσσαλία, κόρη ενός ήρωα του Λαμιακού Πολέμου, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά: τη Δηιδάμεια, την Τρωάδα και τον Πύρρο ΙΙ. Ο Πλούταρχος, στους βίους παράλληλους, τον περιγράφει ως Έλληνα στρατηλάτη.
Παιδική ηλικία
Οι συνεχείς πόλεμοι του Αιακίδη δυσαρέστησαν τους υπηκόους του, οι οποίοι οργάνωσαν κίνημα εναντίον του γύρω στο 316 π.Χ. Ο βασιλιάς οδηγήθηκε στην εξορία, ενώ οι πολιτικοί του σύμμαχοι βρήκαν το θάνατο. Ωστόσο μια ομάδα υποστηρικτών του πήραν νύχτα το μοναχογιό του, τον Πύρρο, και τον φυγάδευσαν από την πρωτεύουσα εν μέσω αντίξοων συνθηκών. Τελικά κατέληξαν στην Αυλή του ηγεμόνα των Ταλαυντινών Ιλλυριών, του Γλακία, όπου έβαλαν το νήπιο μπροστά του ζητώντας να το προστατέψει. Αρχικά ο Γλαυκίας, ήταν επιφυλακτικός καθώς διατηρούσε καλές διπλωματικές σχέσεις με τον εχθρό του παιδιού, τον Κάσσανδρο. Ωστόσο θεώρησε πως έλαβε θεϊκούς χρησμούς να προστατεύσει τον Πύρρο κι έτσι επέτρεψε στη γυναίκα του, Βερόη, να το αναθρέψει μαζί με τα δικά τους παιδιά. Όταν μάλιστα ο Κάσσανδρος του προσέφερε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για τον Πύρρο αρνήθηκε να προβεί στην ανταλλαγή και τελικά, όταν εκείνος έγινε έντεκα ή δώδεκα ετών, τον αποκατέστησε στον θρόνο των προγόνων του. Ωστόσο, αποδείχτηκε πως η παρουσία του στον θρόνο δεν είχε ακόμη διασφαλιστεί. Σε ηλικία 17 ετών κάποιος από τους παιδικούς του φίλους στην Ιλλυρία τον προσκάλεσε στο γάμο του. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού οι πολιτικοί του αντίπαλοι οργάνωσαν κίνημα ενάντια στον Πύρρο, δέσμευσαν την περιουσία του και τοποθέτησαν στον θρόνο το θείο του, Νεοπτόλεμο Γ. Αναγκασμένος να απομακρυνθεί από την Ήπειρο, ο Πύρρος το 302 π.Χ. κατέφυγε στο πλευρό του Δημητρίου του Πολιορκητή, γιου του αξιωματικού του Αλεξάνδρου, Αντίγονου του Μονόφθαλμου. Στο πλευρό του συμμετείχε την επόμενη χρονιά στη Μάχη της Ιψού, μια σφοδρή και καθοριστική σύγκρουση ανάμεσα στους Διαδόχους, όπου και έδειξε πρώιμα σημάδια των στρατιωτικών του ικανοτήτων. Παρά το γεγονός ότι ο Δημήτριος άνηκε στο πλευρό των ηττημένων, ο Πύρρος παρέμεινε πιστός στις υποχρεώσεις του απέναντί του - ήταν δε συγγενείς καθώς ο Δημήτριος είχε παντρευτεί την αδερφή του, Δηιδάμεια. Μάλιστα, όταν ο Δημήτριος συμμάχησε με τον Πτολεμαίο, που είχε αναγορευθεί βασιλιάς της Αιγύπτου, ο Πύρρος μετέβη για χάρη του στη χώρα αυτή με την ιδιότητα του ομήρου.
Ανάκτηση της Ηπείρου
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αίγυπτο, κέρδισε την εκτίμηση του Πτολεμαίου, διακρινόμενος για το χαρακτήρα του και τις καλές του επιδόσεις στον αθλητισμό και το κυνήγι. Παρατηρώντας δε πως ο Πτολεμαίος ανάμεσα στις συζύγους του έδειχνε ιδιαίτερη αδυναμία προς τη Βερενίκη, φρόντισε να κερδίσει την εύνοια και την υποστήριξή της. Ως αποτέλεσμα επιλέχτηκε το 299 π.Χ. ανάμεσα σε πολλούς νέους να παντρευτεί την κόρη της από προγενέστερο γάμο, την Αντιγόνη. Κατόπιν, ο Πτολεμαίος τον ενίσχυσε με χρήματα και στρατιώτες ώστε να ανακαταλάβει το θρόνο της Ηπείρου. Προς τιμήν του βασιλικού ζεύγους της Αιγύπτου, έδωσε στο γιο του από την Αντιγόνη το όνομα Πτολεμαίος και επιπροσθέτως, ίδρυσε μια πόλη στην Ήπειρο, την οποία ονόμασε Βερονικίδα.
Η επιστροφή του (296 π.Χ.) γέμισε με αισιοδοξία πολλούς από τους υπηκόους του, οι οποίοι είχαν βρει στο πρόσωπο του Νεοπτόλεμου έναν τυραννικό και ανάξιο βασιλιά. Τελικά οι δύο τους ήρθαν σε συμφωνία η οποία προέβλεπε τη συμβασιλεία τους στα εδάφη της Ηπείρου. Εντούτοις, διάφορες πολιτικές φατρίες έσπερναν ζιζάνια στην εύθραυστη αυτή σχέση υποκινώντας τις υποψίες πότε του ενός και πότε του άλλου.
Ο επίλογος της περιόδου της συμβασιλείας έλαβε χώρα στην Πασσαρώνα, κατά τη διάρκεια των ετήσιων εορτασμών που λάμβαναν χώρα εκεί. Στις εκδηλώσεις έλαβαν μέρος και οι δύο βασιλείς με την ακολουθία τους, ανταλλάσσοντας δώρα και φιλοφρονήσεις. Κάποιος από τους συμμάχους του Νεοπτόλεμου, ο Γέλων, προσέφερε στον Πύρρο ένα ζευγάρι βόδια για όργωμα. Τα βόδια αυτά ζήτησε από το βασιλιά ο υπηρέτης του, Μύρτιλος, ωστόσο η παράκλησή του δεν έγινε αποδεκτή.
Εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία, ο Γέλων πήρε κατά μέρος το Μύρτιλο και τον έκανε συνένοχο σε απόπειρα δολοφονίας κατά του Πύρρου. Ωστόσο ο Μύρτιλος αποδείχτηκε πιστός στο βασιλιά του, στον οποίο αποκάλυψε το σχέδιο. Προκειμένου να αποκτήσει περισσότερους μάρτυρες του ειδεχθούς σχεδίου, ο Πύρρος φρόντισε ώστε να μπει στο κόλπο κι άλλος ένας από τους έμπιστους άνδρες του, ο Αλεξικράτης.
Από την πλευρά του ο Νεοπτόλεμος, ανυποψίαστος, ήταν τόσο σίγουρος ότι όλα πήγαιναν σύμφωνα με το σχέδιο, ώστε δεν μπορούσε να κρατηθεί και αφηγούταν τα πάντα στους φίλους του. Το ίδιο έπραξε και κάποιο βράδυ αργά στο σπίτι της αδερφής του, Καδμείας. Πίστευε πως κανείς άλλος δεν άκουγε, ωστόσο εκείνη τη στιγμή μια υπηρέτρια, η Φαιναρέτη, προσποιούμενη ότι κοιμάται γυρισμένη προς τον τοίχο, άκουγε τα πάντα προσεκτικά. Την επομένη, χωρίς να την αντιληφθεί κανείς, μετέφερε ότι είχε μάθει στην Αντιγόνη, τη σύζυγο του Πύρρου. Ο τελευταίος, αρχικά δεν αντέδρασε στα νέα αυτά, ωστόσο λίγο αργότερα, κάποια ημέρα που γίνονταν θυσίες, προσκάλεσε το Νεοπτόλεμο σε δείπνο και τον θανάτωσε, γνωρίζοντας πως η πράξη του έβρισκε σύμφωνους και τους άλλους ευγενείς.
Σύζυγοι και παιδιά
Ο Πύρρος παντρεύτηκε πέντε γυναίκες. Η σύζυγος του Πύρρου, Αντιγόνη, άφησε την τελευταία της πνοή το 295 π.Χ. την ίδια χρονιά με τη γέννηση του γιου της. Ίσως αυτό να σημαίνει πως πέθανε στη γέννα ή λίγο αργότερα. Μετά το θάνατό της ο Πύρρος παντρεύτηκε αρκετές φορές, πιθανώς για διπλωματικούς λόγους. Νυμφεύτηκε μια κόρη του Αυτολέοντα , βασιλιά των Παιόνων, επίσης τη Βιρκέννα, κόρη του Βαρδύλλιος, ηγεμόνα των Ιλλυριών. Επίσης τη Λάνασσα, κόρη του τυράννου των Συρακουσών, Αγαθοκλή. Από την Αντιγόνη απέκτησε όπως προαναφέρθηκε, ένα γιο, τον Πτολεμαίο. Από τη Λάνασσα απέκτησε τον Αλέξανδρο και από τη Βιρκέννα το νεότερο από τους γιους του, τον Έλενο. Τους μεγάλωσε όλους με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν γενναίοι και ικανοί στα όπλα και ακόνιζε τη φιλοδοξία τους από την παιδική ηλικία.
Σύμφωνα με μια αφήγηση που μας μεταφέρει ο ιστορικός Πλούταρχος, κάποτε ένα από τα αγόρια τον ρώτησε σε ποιον επρόκειτο να αφήσει το βασίλειο όταν μεγάλωναν. Τότε εκείνος απάντησε: «Σε εκείνον από εσάς που διατηρεί το αιχμηρότερο σπαθί».
Επέμβαση στη Μακεδονία
Έχοντας πλέον εδραιωθεί στον θρόνο του, στο μυαλό του Πύρρου άρχισαν να περιστρέφονται πολλά φιλόδοξα σχέδια, εντούτοις έδωσε προτεραιότητα σε αυτά που αφορούσαν τα γειτονικά του κράτη. Στη Μακεδονία, μετά το θάνατο του Κάσσανδρου, οι δύο γιοι του, Αλέξανδρος Ε και Αντίπατρος Β μάχονταν μεταξύ τους για επικράτηση. Ο Αλέξανδρος στράφηκε για βοήθεια στο Δημήτριο τον Πολιορκητή και στον Πύρρο. Ο πρώτος δεν μετέβη στη Μακεδονία εξαιτίας προσωπικών προβλημάτων, ωστόσο ο Πύρρος πήγε ζητώντας ως αντάλλαγμα τις περιοχές Τυμφαία και Παραυαία στη Μακεδονία, καθώς και τις γειτονικές του χώρες Αμβρακία, Ακαρνανία και Αμφιλοχία. Με τον τρόπο αυτό τις προσάρτησε στα εδάφη του, βάζοντας φρουρές να τις φυλάνε. Σύμφωνα με το γεωγράφο Στράβωνα, ο Πύρρος ήταν εκείνος ο βασιλιάς που κατέστησε την Αμβρακία κέντρο του ηπειρωτικού κράτους, μεταφέροντας εκεί το βασιλικό παλάτι, εγκαταλείποντας τη μακρά παράδοση της διακυβέρνησης από την πόλη της Πασσαρώνας. Η πρωτεύουσά του γνώρισε αξιοσημείωτη ευημερία η οποία διατηρήθηκε μέχρι την εποχή της κατάκτησης της Ελλάδας από τους Ρωμαίους. Έπειτα κινήθηκε ενάντια στον Αντίπατρο, αποσπώντας του τα υπόλοιπα εδάφη που είχε στην κατοχή του, παραδίδοντάς τα στον Αλέξανδρο. Τότε στο προσκήνιο εμφανίστηκε ο ηγεμόνας της Θράκης, Λυσίμαχος, ο οποίος είχε συμμαχήσει με τον Αντίπατρο. Γνωρίζοντας τη στενή σχέση ανάμεσα στον Πύρρο και τον Πτολεμαίο, πλαστογράφησε ένα γράμμα, στο οποίο τάχα ο Πτολεμαίος ζητούσε από τον Πύρρο να παρατήσει την εκστρατεία του με χρηματικό αντάλλαγμα. Ο βασιλιάς της Ηπείρου, κατάλαβε αμέσως την απάτη, από τον ψυχρό τρόπο που είχαν γραφτεί οι χαιρετισμοί στο γράμμα - ο Πτολεμαίος συνήθιζε να τον αποκαλεί γιο του - ωστόσο ήρθε σε επαφή με τους αντιπάλους του προκειμένου να δώσουν όρκους ειρήνης. Οι οιωνοί ωστόσο αποδείχτηκαν μη ευνοϊκοί κι έτσι ο Πύρρος αποχώρησε.
Τα γεγονότα αυτά ακολούθησε η άφιξη του Δημητρίου στη Μακεδονία. Ο τελευταίος, μετά το καταστροφικό αποτέλεσμα στην Ιψό είχε αρχίσει να ανακτά την επιρροή του στον ελλαδικό χώρο, ελέγχοντας πλέον την Αθήνα, τη Θεσσαλία και μεγάλο τμήμα της νότιας Ελλάδας. Οι βλέψεις του στη Μακεδονία ήταν αυτονόητες και εφόσον οι υπηρεσίες του δεν ήταν πλέον απαραίτητες του ζητήθηκε έστω και με διπλωματικό τρόπο να φύγει. Στην πράξη όμως, ο Αλέξανδρος σκόπευε να τον δολοφονήσει. Ο Δημήτριος αντιλήφθηκε το σχέδιο και τελικά εξολόθρευσε πρώτος τον αντίπαλό του. Η Δηιδάμεια είχε πλέον φύγει από τη ζωή και ο Δημήτριος είχε νυμφευθεί τη Φίλα, κόρη του Αντιπάτρου Α', αντιβασιλιά του Αλεξάνδρου Γ΄ του Μεγάλου. Χάρις στο γεγονός αυτό και στην ισχύ του στρατού του κατάφερε έτσι να γίνει κύριος της Μακεδονίας.
Σύγκρουση με το Δημήτριο
Γιατί το πώς οι άνθρωποι, στων οποίων την απληστία ούτε η θάλασσα ούτε τα βουνά ούτε η ακατοίκητη έρημος μπορεί να θέσει όρια, των οποίων τις υπέρμετρες φιλοδοξίες τα σύνορα ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία δεν μπορούν να περιορίσουν, μπορούν να παραμείνουν ικανοποιημένοι με αυτό που διαθέτουν χωρίς να βλάπτουν ο ένας τον άλλον όταν βρίσκονται σε στενή επαφή, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Αντιθέτως, βρίσκονται μονίμως σε πόλεμο, γιατί η συνωμοσία και ο φθόνος είναι μέρος της φύσης τους και συνεπώς χρησιμοποιούν τις δύο λέξεις, πόλεμο και ειρήνη σαν κέρματα, χρησιμοποιώντας εκείνο που τους συμφέρει τη δεδομένη στιγμή, ανεξαρτήτως τι ορίζει το δίκαιο. Και σίγουρα είναι καλύτεροι άνδρες όταν πολεμούν ανοιχτά, παρά όταν δίνουν το όνομα της δικαιοσύνης και της φιλίας σε καιρούς ανάπαυλας ανάμεσα στις εποχές που εργάζονται το άδικο.
Ο ιστορικός Πλούταρχος, στο Βίο του για τον Πύρρο, αναφέρεται στην έμφυτη ροπή του ανθρώπου προς το φθόνο, την απληστία και την αδικία.
Όπως ακριβώς και ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, έτσι κι ο Πύρρος είχε στην κατοχή του μέρος της Μακεδονίας και της Ηπείρου. Μετά το θάνατο της Δηιδάμειας οι σχέσεις των δύο ανδρών δεν υπήρξαν ιδιαίτερα φιλικές και ήταν η φιλοδοξία που τους οδήγησε τελικά σε σύγκρουση.
Ο Δημήτριος αρχικά υποχρέωσε σε ήττα τους Αιτωλούς και αφού άφησε τον Πάνταυχο, τον ικανότερο από τους στρατηγούς του, να τους προσέχει με μεγάλο τμήμα στρατού, εξεστράτευσε κατά του Πύρρου. Οι δύο άνδρες εξαιτίας κάποιου κακού υπολογισμού δεν συναντήθηκαν στο δρόμο. Ως αποτέλεσμα ο Δημήτριος εισέβαλε στην Ήπειρο λεηλατώντας και καταστρέφοντας, ενώ ο Πύρρος συγκρούστηκε νότια με τον Πάνταυχο. Οι δύο άνδρες ενεπλάκησαν σε μονομαχία σώμα με σώμα επιδεικνύοντας ικανότητα και γενναιότητα. Η νίκη του Πύρρου έδωσε τέτοιο θάρρος στους άνδρες του, που κατανίκησαν τους Μακεδόνες, συλλαμβάνοντας 5.000 άνδρες ζωντανούς. Αξιοσημείωτα, χάρις στο κατόρθωμά του αυτό, ο Πύρρος δεν κέρδισε το μίσος των Μακεδόνων στρατιωτών, αλλά το θαυμασμό τους, καθώς έβλεπαν σε αυτόν τις αρετές του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Όταν δε επέστρεψε στην πατρίδα του, οι Ηπειρώτες του χάρισαν τιμητικά το ψευδώνυμο «ο Αετός».
Λίγο αργότερα, μαθαίνοντας πως ο Δημήτριος είχε ασθενήσει βαριά, ο Πύρρος εισέβαλε στη Μακεδονία με στόχο κυρίως να προβεί σε λεηλασίες κι όχι να εμπλακεί σε μάχη. Ωστόσο παραλίγο να την κατακτήσει ολόκληρη καθώς έφτασε μέχρι την Έδεσσα χωρίς να γνωρίσει καμία απολύτως αντίσταση. Μάλιστα πολλοί άνδρες ενώνονταν με το στρατό του προκειμένου να τον υπηρετήσουν. Τελικά, όταν πλέον οι Μακεδόνες είχαν οργανώσει την αντίστασή τους, ο Πύρρος άρχισε να οπισθοχωρεί. Αυτό του κόστισε όμως τη ζωή αρκετών ανδρών.
Την ίδια περίπου εποχή, η σύζυγος του Πύρρου, Λάνασσα, θεωρώντας πως ο βασιλιάς την παραμελεί για χάρη των άλλων συζύγων του που προέρχονταν από βαρβαρικές χώρες, εγκατέλειψε την Ήπειρο με προορισμό την Κέρκυρα, νησί το οποίο είχε προσφέρει ο πατέρας της στον Πύρρο ως προίκα. Αποφασισμένη να πάρει την εκδίκησή της, προσκάλεσε στο νησί το Δημήτριο και τον έπεισε να την παντρευτεί. Ο Δημήτριος ήταν πρόθυμος, άλλωστε είχε ήδη κάνει αρκετούς γάμους, κι έτσι πέρασε η Κέρκυρα στα χέρια του. Πριν φύγει τοποθέτησε εκεί ένοπλη φρουρά.
Παράλληλα ο Δημήτριος σχεδίαζε μια μεγαλεπήβολη εκστρατεία κατά των Διαδόχων, με στόχο την ανάκτηση των πάλαι ποτέ εδαφών του πατέρα του, Αντίγονου. Για το λόγο αυτό συγκέντρωσε ένα στρατό εντυπωσιακών για την εποχή αριθμών, εξοπλισμένου με ανεπτυγμένης τεχνολογίας μηχανές και πλοία. Μάλιστα επέβλεπε ο ίδιος προσωπικά τις προετοιμασίες, ταξιδεύοντας από πόλη σε πόλη. Έχοντας προετοιμάσει μια τέτοιων μεγεθών εκστρατεία για την Ασία, που κανένας στρατηγός πριν από αυτόν, εκτός από τον Αλέξανδρο, δεν είχε κάνει, είδε το Σέλευκο, τον Πτολεμαίο και το Λυσίμαχο να συνασπίζονται εναντίον του. Ο Δημήτριος δεν μπορούσε να διακινδυνεύσει ούτε να κάνει πόλεμο με την Ήπειρο αυτή την εποχή, ούτε να αφήσει τον Πύρρο να απειλεί τα εδάφη του όσο έλειπε. Για το λόγο αυτό επεδίωξε να έρθει σε συμφωνία μαζί του. Ωστόσο οι Διάδοχοι άρχισαν να στέλνουν στην Ήπειρο αγγελιοφόρους επιδιώκοντας να στρατολογήσουν τον Πύρρο στο δικό τους στρατόπεδο. Ως επιχείρημα προέβαλαν την καταλληλότητα της στιγμής - μιας και ο Δημήτριος ήταν απασχολημένος -, την προοπτική μιας μελλοντικής επίθεσης στα εδάφη της Ηπείρου από έναν πανίσχυρο μετά το νέο πόλεμο Δημήτριο, καθώς και την ντροπή για την απώλεια της Κέρκυρας και της γυναίκας του.
Παράλληλα με την ανταλλαγή αυτή της αλληλογραφίας, οι βασιλείς επιτέθηκαν στο Δημήτριο προτού εκείνος προλάβει να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες του. Ο Πτολεμαίος έπλευσε στα ελληνικά νερά με μεγάλο στόλο προκειμένου να υποκινήσει τις ελληνικές πόλεις σε επανάσταση, ενώ ο Λυσίμαχος εισέβαλε στη Βόρεια
Μακεδονία με ορμητήριο τη Θράκη. Τότε ο Πύρρος προέλασε με κατεύθυνση τη Βέροια προβλέποντας σωστά ότι ο Δημήτριος θα είχε σπεύσει να αντιμετωπίσει το Λυσίμαχο αφήνοντας την περιοχή αυτή ανυπεράσπιστη. Αφού κατέλαβε με επιτυχία την πόλη, άρχισε να προσαρτά στην επικράτειά του ολοένα και περισσότερες περιοχές δια μέσου των στρατηγών του. Ο Δημήτριος βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση. Αποφάσισε τελικά πως οι στρατιώτες του θα προτιμούσαν να αντιμετωπίσουν τον Πύρρο, που ήταν ξένος, παρά το Λυσίμαχο, που ήταν διακεκριμένος Μακεδόνας στρατηγός. Όταν όμως έφτασε κοντά στο στρατόπεδο των Ηπειρωτών, μεγάλο μέρος του στρατού του, παρασυρμένο από τις φήμες για τις αρετές του Πύρρου, πέρασε με ενθουσιασμό στο πλευρό του εχθρού. Με τον τρόπο αυτό ο Δημήτριος έχασε το θρόνο του κι αναγκάστηκε να το σκάσει μεταμφιεσμένος στην Κασσάνδρεια. Εκεί αντιμετώπισε νέα συμφορά, καθώς η σύζυγός του Φίλα, συγκλονισμένη από την κατάσταση, αυτοκτόνησε.
Βασιλεία στη Μακεδονία
Σύντομα κατέφθασε στη Μακεδονία ο Λυσίμαχος, ο οποίος διεκδίκησε για τον εαυτό του το μισό βασίλειο. Αν και δεν υπήρχε αμοιβαία εμπιστοσύνη, ο Πύρρος και Λυσίμαχος πράγματι προχώρησαν σε κάποιο είδος συμφωνίας, ωστόσο γρήγορα φάνηκε πως τα συμφέροντά και η φιλοδοξία τους δεν θα επέτρεπαν την αρμονική συμβίωση. Παράλληλα ο Δημήτριος μετέβη στη Νότια Ελλάδα καταφέρνοντας για πολλοστή φορά στην πολυτάραχη ζωή του να ορθοποδήσει, προετοιμάζοντας εκστρατεία στην Ασία. Ο Πύρρος τότε μετέβη στην Αθήνα, όπου και προσέφερε θυσίες στην Ακρόπολη. Αξιοσημείωτα έκανε ειρήνη με το Δημήτριο, όταν όμως εκείνος αναχώρησε για την εκστρατεία του, ο Πύρρος ακολούθησε τη συμβουλή του Λυσίμαχου να υποκινήσει τις πόλεις υπό την επιρροή του Δημητρίου στη Θεσσαλία σε επανάσταση. Όταν τελικά ο Δημήτριος ηττήθηκε οριστικά στην Ασία, ο Λυσίμαχος ήταν ελεύθερος πλέον να διεκδικήσει τη Μακεδονία στο σύνολό της. Αρχικά απέκοψε το στρατόπεδο του Πύρρου από προμήθειες φέρνοντας τους άνδρες του σε δύσκολη κατάσταση. Κατόπιν άρχισε με γράμματα να διαφθείρει τους επιφανείς Μακεδόνες που είχαν συμμαχήσει με τον Πύρρο, τονίζοντας το γεγονός πως ο Πύρρος ήταν όχι απλά ξένος, αλλά καταγόταν κι από ένα έθνος που παραδοσιακά ζούσε στη σκιά της Μακεδονίας. Ως αποτέλεσμα ο Πύρρος τελικά αναγκάστηκε να αποσυρθεί οριστικά στην Ήπειρο.
(Στην επόμενη ανάρτηση διαβάστε την εκστρατεία του Πύρρου στη Μεγάλη Ελλάδα)
Δροπολίτης
Καταγωγή
Η μυθολογία υποστηρίζει οτι ο Πύρρος καταγόταν από τη Δυναστεία των Αιακιδών, μια γραμμή βασιλέων της Ηπείρου, πρόγονος της οποίας θεωρείται ο Νεοπτόλεμος, υιός του ομηρικού ήρωα Αχιλλέα. Το συγκεκριμένο μυθολογικό πρόσωπο αποκτά σε ορισμένες αφηγήσεις το όνομα «Πύρρος», το οποίο επιβίωσε διαμέσου των απογόνων του. Σύμφωνα με τον ιστορικό Πλούταρχο οι αρχαιότεροι από αυτούς τους βασιλείς έπεσαν στη βαρβαρότητα, με τους πρώτους αξιόλογους από αυτούς να εμφανίζονται κατά την κλασική εποχή, εισάγοντας τον ελληνικό πολιτισμό και οργανώνοντας το κράτος και τη νομοθεσία. Τελικά η γραμμή αυτή οδήγησε στο βασιλιά Αιακίδη, σύγχρονο του Αλεξάνδρου του Μεγάλου, ο οποίος διατηρούσε συγγενικούς δεσμούς με το βασιλικό οίκο της Μακεδονίας και που ενεπλάκη στις πρώτες διαμάχες των Διαδόχων για επικράτηση. Ο Αιακίδης παντρεύτηκε τη Φθία από τη Θεσσαλία, κόρη ενός ήρωα του Λαμιακού Πολέμου, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά: τη Δηιδάμεια, την Τρωάδα και τον Πύρρο ΙΙ. Ο Πλούταρχος, στους βίους παράλληλους, τον περιγράφει ως Έλληνα στρατηλάτη.
Παιδική ηλικία
Οι συνεχείς πόλεμοι του Αιακίδη δυσαρέστησαν τους υπηκόους του, οι οποίοι οργάνωσαν κίνημα εναντίον του γύρω στο 316 π.Χ. Ο βασιλιάς οδηγήθηκε στην εξορία, ενώ οι πολιτικοί του σύμμαχοι βρήκαν το θάνατο. Ωστόσο μια ομάδα υποστηρικτών του πήραν νύχτα το μοναχογιό του, τον Πύρρο, και τον φυγάδευσαν από την πρωτεύουσα εν μέσω αντίξοων συνθηκών. Τελικά κατέληξαν στην Αυλή του ηγεμόνα των Ταλαυντινών Ιλλυριών, του Γλακία, όπου έβαλαν το νήπιο μπροστά του ζητώντας να το προστατέψει. Αρχικά ο Γλαυκίας, ήταν επιφυλακτικός καθώς διατηρούσε καλές διπλωματικές σχέσεις με τον εχθρό του παιδιού, τον Κάσσανδρο. Ωστόσο θεώρησε πως έλαβε θεϊκούς χρησμούς να προστατεύσει τον Πύρρο κι έτσι επέτρεψε στη γυναίκα του, Βερόη, να το αναθρέψει μαζί με τα δικά τους παιδιά. Όταν μάλιστα ο Κάσσανδρος του προσέφερε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για τον Πύρρο αρνήθηκε να προβεί στην ανταλλαγή και τελικά, όταν εκείνος έγινε έντεκα ή δώδεκα ετών, τον αποκατέστησε στον θρόνο των προγόνων του. Ωστόσο, αποδείχτηκε πως η παρουσία του στον θρόνο δεν είχε ακόμη διασφαλιστεί. Σε ηλικία 17 ετών κάποιος από τους παιδικούς του φίλους στην Ιλλυρία τον προσκάλεσε στο γάμο του. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού οι πολιτικοί του αντίπαλοι οργάνωσαν κίνημα ενάντια στον Πύρρο, δέσμευσαν την περιουσία του και τοποθέτησαν στον θρόνο το θείο του, Νεοπτόλεμο Γ. Αναγκασμένος να απομακρυνθεί από την Ήπειρο, ο Πύρρος το 302 π.Χ. κατέφυγε στο πλευρό του Δημητρίου του Πολιορκητή, γιου του αξιωματικού του Αλεξάνδρου, Αντίγονου του Μονόφθαλμου. Στο πλευρό του συμμετείχε την επόμενη χρονιά στη Μάχη της Ιψού, μια σφοδρή και καθοριστική σύγκρουση ανάμεσα στους Διαδόχους, όπου και έδειξε πρώιμα σημάδια των στρατιωτικών του ικανοτήτων. Παρά το γεγονός ότι ο Δημήτριος άνηκε στο πλευρό των ηττημένων, ο Πύρρος παρέμεινε πιστός στις υποχρεώσεις του απέναντί του - ήταν δε συγγενείς καθώς ο Δημήτριος είχε παντρευτεί την αδερφή του, Δηιδάμεια. Μάλιστα, όταν ο Δημήτριος συμμάχησε με τον Πτολεμαίο, που είχε αναγορευθεί βασιλιάς της Αιγύπτου, ο Πύρρος μετέβη για χάρη του στη χώρα αυτή με την ιδιότητα του ομήρου.
Ανάκτηση της Ηπείρου
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αίγυπτο, κέρδισε την εκτίμηση του Πτολεμαίου, διακρινόμενος για το χαρακτήρα του και τις καλές του επιδόσεις στον αθλητισμό και το κυνήγι. Παρατηρώντας δε πως ο Πτολεμαίος ανάμεσα στις συζύγους του έδειχνε ιδιαίτερη αδυναμία προς τη Βερενίκη, φρόντισε να κερδίσει την εύνοια και την υποστήριξή της. Ως αποτέλεσμα επιλέχτηκε το 299 π.Χ. ανάμεσα σε πολλούς νέους να παντρευτεί την κόρη της από προγενέστερο γάμο, την Αντιγόνη. Κατόπιν, ο Πτολεμαίος τον ενίσχυσε με χρήματα και στρατιώτες ώστε να ανακαταλάβει το θρόνο της Ηπείρου. Προς τιμήν του βασιλικού ζεύγους της Αιγύπτου, έδωσε στο γιο του από την Αντιγόνη το όνομα Πτολεμαίος και επιπροσθέτως, ίδρυσε μια πόλη στην Ήπειρο, την οποία ονόμασε Βερονικίδα.
Η επιστροφή του (296 π.Χ.) γέμισε με αισιοδοξία πολλούς από τους υπηκόους του, οι οποίοι είχαν βρει στο πρόσωπο του Νεοπτόλεμου έναν τυραννικό και ανάξιο βασιλιά. Τελικά οι δύο τους ήρθαν σε συμφωνία η οποία προέβλεπε τη συμβασιλεία τους στα εδάφη της Ηπείρου. Εντούτοις, διάφορες πολιτικές φατρίες έσπερναν ζιζάνια στην εύθραυστη αυτή σχέση υποκινώντας τις υποψίες πότε του ενός και πότε του άλλου.
Ο επίλογος της περιόδου της συμβασιλείας έλαβε χώρα στην Πασσαρώνα, κατά τη διάρκεια των ετήσιων εορτασμών που λάμβαναν χώρα εκεί. Στις εκδηλώσεις έλαβαν μέρος και οι δύο βασιλείς με την ακολουθία τους, ανταλλάσσοντας δώρα και φιλοφρονήσεις. Κάποιος από τους συμμάχους του Νεοπτόλεμου, ο Γέλων, προσέφερε στον Πύρρο ένα ζευγάρι βόδια για όργωμα. Τα βόδια αυτά ζήτησε από το βασιλιά ο υπηρέτης του, Μύρτιλος, ωστόσο η παράκλησή του δεν έγινε αποδεκτή.
Εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία, ο Γέλων πήρε κατά μέρος το Μύρτιλο και τον έκανε συνένοχο σε απόπειρα δολοφονίας κατά του Πύρρου. Ωστόσο ο Μύρτιλος αποδείχτηκε πιστός στο βασιλιά του, στον οποίο αποκάλυψε το σχέδιο. Προκειμένου να αποκτήσει περισσότερους μάρτυρες του ειδεχθούς σχεδίου, ο Πύρρος φρόντισε ώστε να μπει στο κόλπο κι άλλος ένας από τους έμπιστους άνδρες του, ο Αλεξικράτης.
Από την πλευρά του ο Νεοπτόλεμος, ανυποψίαστος, ήταν τόσο σίγουρος ότι όλα πήγαιναν σύμφωνα με το σχέδιο, ώστε δεν μπορούσε να κρατηθεί και αφηγούταν τα πάντα στους φίλους του. Το ίδιο έπραξε και κάποιο βράδυ αργά στο σπίτι της αδερφής του, Καδμείας. Πίστευε πως κανείς άλλος δεν άκουγε, ωστόσο εκείνη τη στιγμή μια υπηρέτρια, η Φαιναρέτη, προσποιούμενη ότι κοιμάται γυρισμένη προς τον τοίχο, άκουγε τα πάντα προσεκτικά. Την επομένη, χωρίς να την αντιληφθεί κανείς, μετέφερε ότι είχε μάθει στην Αντιγόνη, τη σύζυγο του Πύρρου. Ο τελευταίος, αρχικά δεν αντέδρασε στα νέα αυτά, ωστόσο λίγο αργότερα, κάποια ημέρα που γίνονταν θυσίες, προσκάλεσε το Νεοπτόλεμο σε δείπνο και τον θανάτωσε, γνωρίζοντας πως η πράξη του έβρισκε σύμφωνους και τους άλλους ευγενείς.
Σύζυγοι και παιδιά
Ο Πύρρος παντρεύτηκε πέντε γυναίκες. Η σύζυγος του Πύρρου, Αντιγόνη, άφησε την τελευταία της πνοή το 295 π.Χ. την ίδια χρονιά με τη γέννηση του γιου της. Ίσως αυτό να σημαίνει πως πέθανε στη γέννα ή λίγο αργότερα. Μετά το θάνατό της ο Πύρρος παντρεύτηκε αρκετές φορές, πιθανώς για διπλωματικούς λόγους. Νυμφεύτηκε μια κόρη του Αυτολέοντα , βασιλιά των Παιόνων, επίσης τη Βιρκέννα, κόρη του Βαρδύλλιος, ηγεμόνα των Ιλλυριών. Επίσης τη Λάνασσα, κόρη του τυράννου των Συρακουσών, Αγαθοκλή. Από την Αντιγόνη απέκτησε όπως προαναφέρθηκε, ένα γιο, τον Πτολεμαίο. Από τη Λάνασσα απέκτησε τον Αλέξανδρο και από τη Βιρκέννα το νεότερο από τους γιους του, τον Έλενο. Τους μεγάλωσε όλους με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν γενναίοι και ικανοί στα όπλα και ακόνιζε τη φιλοδοξία τους από την παιδική ηλικία.
Σύμφωνα με μια αφήγηση που μας μεταφέρει ο ιστορικός Πλούταρχος, κάποτε ένα από τα αγόρια τον ρώτησε σε ποιον επρόκειτο να αφήσει το βασίλειο όταν μεγάλωναν. Τότε εκείνος απάντησε: «Σε εκείνον από εσάς που διατηρεί το αιχμηρότερο σπαθί».
Επέμβαση στη Μακεδονία
Έχοντας πλέον εδραιωθεί στον θρόνο του, στο μυαλό του Πύρρου άρχισαν να περιστρέφονται πολλά φιλόδοξα σχέδια, εντούτοις έδωσε προτεραιότητα σε αυτά που αφορούσαν τα γειτονικά του κράτη. Στη Μακεδονία, μετά το θάνατο του Κάσσανδρου, οι δύο γιοι του, Αλέξανδρος Ε και Αντίπατρος Β μάχονταν μεταξύ τους για επικράτηση. Ο Αλέξανδρος στράφηκε για βοήθεια στο Δημήτριο τον Πολιορκητή και στον Πύρρο. Ο πρώτος δεν μετέβη στη Μακεδονία εξαιτίας προσωπικών προβλημάτων, ωστόσο ο Πύρρος πήγε ζητώντας ως αντάλλαγμα τις περιοχές Τυμφαία και Παραυαία στη Μακεδονία, καθώς και τις γειτονικές του χώρες Αμβρακία, Ακαρνανία και Αμφιλοχία. Με τον τρόπο αυτό τις προσάρτησε στα εδάφη του, βάζοντας φρουρές να τις φυλάνε. Σύμφωνα με το γεωγράφο Στράβωνα, ο Πύρρος ήταν εκείνος ο βασιλιάς που κατέστησε την Αμβρακία κέντρο του ηπειρωτικού κράτους, μεταφέροντας εκεί το βασιλικό παλάτι, εγκαταλείποντας τη μακρά παράδοση της διακυβέρνησης από την πόλη της Πασσαρώνας. Η πρωτεύουσά του γνώρισε αξιοσημείωτη ευημερία η οποία διατηρήθηκε μέχρι την εποχή της κατάκτησης της Ελλάδας από τους Ρωμαίους. Έπειτα κινήθηκε ενάντια στον Αντίπατρο, αποσπώντας του τα υπόλοιπα εδάφη που είχε στην κατοχή του, παραδίδοντάς τα στον Αλέξανδρο. Τότε στο προσκήνιο εμφανίστηκε ο ηγεμόνας της Θράκης, Λυσίμαχος, ο οποίος είχε συμμαχήσει με τον Αντίπατρο. Γνωρίζοντας τη στενή σχέση ανάμεσα στον Πύρρο και τον Πτολεμαίο, πλαστογράφησε ένα γράμμα, στο οποίο τάχα ο Πτολεμαίος ζητούσε από τον Πύρρο να παρατήσει την εκστρατεία του με χρηματικό αντάλλαγμα. Ο βασιλιάς της Ηπείρου, κατάλαβε αμέσως την απάτη, από τον ψυχρό τρόπο που είχαν γραφτεί οι χαιρετισμοί στο γράμμα - ο Πτολεμαίος συνήθιζε να τον αποκαλεί γιο του - ωστόσο ήρθε σε επαφή με τους αντιπάλους του προκειμένου να δώσουν όρκους ειρήνης. Οι οιωνοί ωστόσο αποδείχτηκαν μη ευνοϊκοί κι έτσι ο Πύρρος αποχώρησε.
Τα γεγονότα αυτά ακολούθησε η άφιξη του Δημητρίου στη Μακεδονία. Ο τελευταίος, μετά το καταστροφικό αποτέλεσμα στην Ιψό είχε αρχίσει να ανακτά την επιρροή του στον ελλαδικό χώρο, ελέγχοντας πλέον την Αθήνα, τη Θεσσαλία και μεγάλο τμήμα της νότιας Ελλάδας. Οι βλέψεις του στη Μακεδονία ήταν αυτονόητες και εφόσον οι υπηρεσίες του δεν ήταν πλέον απαραίτητες του ζητήθηκε έστω και με διπλωματικό τρόπο να φύγει. Στην πράξη όμως, ο Αλέξανδρος σκόπευε να τον δολοφονήσει. Ο Δημήτριος αντιλήφθηκε το σχέδιο και τελικά εξολόθρευσε πρώτος τον αντίπαλό του. Η Δηιδάμεια είχε πλέον φύγει από τη ζωή και ο Δημήτριος είχε νυμφευθεί τη Φίλα, κόρη του Αντιπάτρου Α', αντιβασιλιά του Αλεξάνδρου Γ΄ του Μεγάλου. Χάρις στο γεγονός αυτό και στην ισχύ του στρατού του κατάφερε έτσι να γίνει κύριος της Μακεδονίας.
Σύγκρουση με το Δημήτριο
Γιατί το πώς οι άνθρωποι, στων οποίων την απληστία ούτε η θάλασσα ούτε τα βουνά ούτε η ακατοίκητη έρημος μπορεί να θέσει όρια, των οποίων τις υπέρμετρες φιλοδοξίες τα σύνορα ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία δεν μπορούν να περιορίσουν, μπορούν να παραμείνουν ικανοποιημένοι με αυτό που διαθέτουν χωρίς να βλάπτουν ο ένας τον άλλον όταν βρίσκονται σε στενή επαφή, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Αντιθέτως, βρίσκονται μονίμως σε πόλεμο, γιατί η συνωμοσία και ο φθόνος είναι μέρος της φύσης τους και συνεπώς χρησιμοποιούν τις δύο λέξεις, πόλεμο και ειρήνη σαν κέρματα, χρησιμοποιώντας εκείνο που τους συμφέρει τη δεδομένη στιγμή, ανεξαρτήτως τι ορίζει το δίκαιο. Και σίγουρα είναι καλύτεροι άνδρες όταν πολεμούν ανοιχτά, παρά όταν δίνουν το όνομα της δικαιοσύνης και της φιλίας σε καιρούς ανάπαυλας ανάμεσα στις εποχές που εργάζονται το άδικο.
Ο ιστορικός Πλούταρχος, στο Βίο του για τον Πύρρο, αναφέρεται στην έμφυτη ροπή του ανθρώπου προς το φθόνο, την απληστία και την αδικία.
Όπως ακριβώς και ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, έτσι κι ο Πύρρος είχε στην κατοχή του μέρος της Μακεδονίας και της Ηπείρου. Μετά το θάνατο της Δηιδάμειας οι σχέσεις των δύο ανδρών δεν υπήρξαν ιδιαίτερα φιλικές και ήταν η φιλοδοξία που τους οδήγησε τελικά σε σύγκρουση.
Ο Δημήτριος αρχικά υποχρέωσε σε ήττα τους Αιτωλούς και αφού άφησε τον Πάνταυχο, τον ικανότερο από τους στρατηγούς του, να τους προσέχει με μεγάλο τμήμα στρατού, εξεστράτευσε κατά του Πύρρου. Οι δύο άνδρες εξαιτίας κάποιου κακού υπολογισμού δεν συναντήθηκαν στο δρόμο. Ως αποτέλεσμα ο Δημήτριος εισέβαλε στην Ήπειρο λεηλατώντας και καταστρέφοντας, ενώ ο Πύρρος συγκρούστηκε νότια με τον Πάνταυχο. Οι δύο άνδρες ενεπλάκησαν σε μονομαχία σώμα με σώμα επιδεικνύοντας ικανότητα και γενναιότητα. Η νίκη του Πύρρου έδωσε τέτοιο θάρρος στους άνδρες του, που κατανίκησαν τους Μακεδόνες, συλλαμβάνοντας 5.000 άνδρες ζωντανούς. Αξιοσημείωτα, χάρις στο κατόρθωμά του αυτό, ο Πύρρος δεν κέρδισε το μίσος των Μακεδόνων στρατιωτών, αλλά το θαυμασμό τους, καθώς έβλεπαν σε αυτόν τις αρετές του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Όταν δε επέστρεψε στην πατρίδα του, οι Ηπειρώτες του χάρισαν τιμητικά το ψευδώνυμο «ο Αετός».
Λίγο αργότερα, μαθαίνοντας πως ο Δημήτριος είχε ασθενήσει βαριά, ο Πύρρος εισέβαλε στη Μακεδονία με στόχο κυρίως να προβεί σε λεηλασίες κι όχι να εμπλακεί σε μάχη. Ωστόσο παραλίγο να την κατακτήσει ολόκληρη καθώς έφτασε μέχρι την Έδεσσα χωρίς να γνωρίσει καμία απολύτως αντίσταση. Μάλιστα πολλοί άνδρες ενώνονταν με το στρατό του προκειμένου να τον υπηρετήσουν. Τελικά, όταν πλέον οι Μακεδόνες είχαν οργανώσει την αντίστασή τους, ο Πύρρος άρχισε να οπισθοχωρεί. Αυτό του κόστισε όμως τη ζωή αρκετών ανδρών.
Την ίδια περίπου εποχή, η σύζυγος του Πύρρου, Λάνασσα, θεωρώντας πως ο βασιλιάς την παραμελεί για χάρη των άλλων συζύγων του που προέρχονταν από βαρβαρικές χώρες, εγκατέλειψε την Ήπειρο με προορισμό την Κέρκυρα, νησί το οποίο είχε προσφέρει ο πατέρας της στον Πύρρο ως προίκα. Αποφασισμένη να πάρει την εκδίκησή της, προσκάλεσε στο νησί το Δημήτριο και τον έπεισε να την παντρευτεί. Ο Δημήτριος ήταν πρόθυμος, άλλωστε είχε ήδη κάνει αρκετούς γάμους, κι έτσι πέρασε η Κέρκυρα στα χέρια του. Πριν φύγει τοποθέτησε εκεί ένοπλη φρουρά.
Παράλληλα ο Δημήτριος σχεδίαζε μια μεγαλεπήβολη εκστρατεία κατά των Διαδόχων, με στόχο την ανάκτηση των πάλαι ποτέ εδαφών του πατέρα του, Αντίγονου. Για το λόγο αυτό συγκέντρωσε ένα στρατό εντυπωσιακών για την εποχή αριθμών, εξοπλισμένου με ανεπτυγμένης τεχνολογίας μηχανές και πλοία. Μάλιστα επέβλεπε ο ίδιος προσωπικά τις προετοιμασίες, ταξιδεύοντας από πόλη σε πόλη. Έχοντας προετοιμάσει μια τέτοιων μεγεθών εκστρατεία για την Ασία, που κανένας στρατηγός πριν από αυτόν, εκτός από τον Αλέξανδρο, δεν είχε κάνει, είδε το Σέλευκο, τον Πτολεμαίο και το Λυσίμαχο να συνασπίζονται εναντίον του. Ο Δημήτριος δεν μπορούσε να διακινδυνεύσει ούτε να κάνει πόλεμο με την Ήπειρο αυτή την εποχή, ούτε να αφήσει τον Πύρρο να απειλεί τα εδάφη του όσο έλειπε. Για το λόγο αυτό επεδίωξε να έρθει σε συμφωνία μαζί του. Ωστόσο οι Διάδοχοι άρχισαν να στέλνουν στην Ήπειρο αγγελιοφόρους επιδιώκοντας να στρατολογήσουν τον Πύρρο στο δικό τους στρατόπεδο. Ως επιχείρημα προέβαλαν την καταλληλότητα της στιγμής - μιας και ο Δημήτριος ήταν απασχολημένος -, την προοπτική μιας μελλοντικής επίθεσης στα εδάφη της Ηπείρου από έναν πανίσχυρο μετά το νέο πόλεμο Δημήτριο, καθώς και την ντροπή για την απώλεια της Κέρκυρας και της γυναίκας του.
Παράλληλα με την ανταλλαγή αυτή της αλληλογραφίας, οι βασιλείς επιτέθηκαν στο Δημήτριο προτού εκείνος προλάβει να ολοκληρώσει τις προετοιμασίες του. Ο Πτολεμαίος έπλευσε στα ελληνικά νερά με μεγάλο στόλο προκειμένου να υποκινήσει τις ελληνικές πόλεις σε επανάσταση, ενώ ο Λυσίμαχος εισέβαλε στη Βόρεια
Μακεδονία με ορμητήριο τη Θράκη. Τότε ο Πύρρος προέλασε με κατεύθυνση τη Βέροια προβλέποντας σωστά ότι ο Δημήτριος θα είχε σπεύσει να αντιμετωπίσει το Λυσίμαχο αφήνοντας την περιοχή αυτή ανυπεράσπιστη. Αφού κατέλαβε με επιτυχία την πόλη, άρχισε να προσαρτά στην επικράτειά του ολοένα και περισσότερες περιοχές δια μέσου των στρατηγών του. Ο Δημήτριος βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση. Αποφάσισε τελικά πως οι στρατιώτες του θα προτιμούσαν να αντιμετωπίσουν τον Πύρρο, που ήταν ξένος, παρά το Λυσίμαχο, που ήταν διακεκριμένος Μακεδόνας στρατηγός. Όταν όμως έφτασε κοντά στο στρατόπεδο των Ηπειρωτών, μεγάλο μέρος του στρατού του, παρασυρμένο από τις φήμες για τις αρετές του Πύρρου, πέρασε με ενθουσιασμό στο πλευρό του εχθρού. Με τον τρόπο αυτό ο Δημήτριος έχασε το θρόνο του κι αναγκάστηκε να το σκάσει μεταμφιεσμένος στην Κασσάνδρεια. Εκεί αντιμετώπισε νέα συμφορά, καθώς η σύζυγός του Φίλα, συγκλονισμένη από την κατάσταση, αυτοκτόνησε.
Βασιλεία στη Μακεδονία
Σύντομα κατέφθασε στη Μακεδονία ο Λυσίμαχος, ο οποίος διεκδίκησε για τον εαυτό του το μισό βασίλειο. Αν και δεν υπήρχε αμοιβαία εμπιστοσύνη, ο Πύρρος και Λυσίμαχος πράγματι προχώρησαν σε κάποιο είδος συμφωνίας, ωστόσο γρήγορα φάνηκε πως τα συμφέροντά και η φιλοδοξία τους δεν θα επέτρεπαν την αρμονική συμβίωση. Παράλληλα ο Δημήτριος μετέβη στη Νότια Ελλάδα καταφέρνοντας για πολλοστή φορά στην πολυτάραχη ζωή του να ορθοποδήσει, προετοιμάζοντας εκστρατεία στην Ασία. Ο Πύρρος τότε μετέβη στην Αθήνα, όπου και προσέφερε θυσίες στην Ακρόπολη. Αξιοσημείωτα έκανε ειρήνη με το Δημήτριο, όταν όμως εκείνος αναχώρησε για την εκστρατεία του, ο Πύρρος ακολούθησε τη συμβουλή του Λυσίμαχου να υποκινήσει τις πόλεις υπό την επιρροή του Δημητρίου στη Θεσσαλία σε επανάσταση. Όταν τελικά ο Δημήτριος ηττήθηκε οριστικά στην Ασία, ο Λυσίμαχος ήταν ελεύθερος πλέον να διεκδικήσει τη Μακεδονία στο σύνολό της. Αρχικά απέκοψε το στρατόπεδο του Πύρρου από προμήθειες φέρνοντας τους άνδρες του σε δύσκολη κατάσταση. Κατόπιν άρχισε με γράμματα να διαφθείρει τους επιφανείς Μακεδόνες που είχαν συμμαχήσει με τον Πύρρο, τονίζοντας το γεγονός πως ο Πύρρος ήταν όχι απλά ξένος, αλλά καταγόταν κι από ένα έθνος που παραδοσιακά ζούσε στη σκιά της Μακεδονίας. Ως αποτέλεσμα ο Πύρρος τελικά αναγκάστηκε να αποσυρθεί οριστικά στην Ήπειρο.
(Στην επόμενη ανάρτηση διαβάστε την εκστρατεία του Πύρρου στη Μεγάλη Ελλάδα)
Δροπολίτης
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών