Οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος

Γράφει ο Αλκιβιάδης Νταλές

Το τριήμερο της 28ης Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί πια σαν μια ιδανική ευκαιρία για ένα ταξίδι στο χωριό μας, στους Σχωριάδες. Ένα ταξίδι που, από ένα σημείο και μετά, γίνεται κυρίως στο χώρο που το «ΟΧΙ» ειπώθηκε γενναία σε πραγματικά πεδία μάχης.
Φθάσαμε νωρίς στα Γιάννενα και, μετά από σύντομο διάλειμμα για καφεδάκι, ντουγρού για την πατρίδα. Η ατμόσφαιρα παντού γιορτινή. Η ηλιόλουστη μέρα, η καλή παρέα και ο αρκετός χρόνος στη διάθεσή μας, μας δημιουργούν την άνεση για μία βόλτα στα Ζαγοροχώρια.

Στρίβουμε δεξιά στις Καρυές και αρχίζει η ανάβαση. Πρώτη που μας καλωσορίζει απ’ το ύψωμα σε μνημείο, είναι η «Ζαγωρίσια γυναίκα του ’40». Επόμενη στάση το Γεφύρι του Κόκορη, κατακλυσμένο από επισκέπτες και λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα η Γέφυρα των Καλογήρων.
Να περιγράψουμε τις αποχρώσεις των φθινοπωρινών χρωμάτων πάνω σε καβά της ηπειρωτικής φύσης, σίγουρα δεν είμαι ο καταλληλότερος. Αλλάζουμε σκέψη να ανέβουμε Βίτσα και Μονοδέντρι, όταν διαπιστώσαμε ότι το κομβόι των αυτοκινήτων προς αυτή την κατεύθυνση ήταν ατελείωτο.

Στρίβουμε για τα Πεδινά με προορισμό την Αρίστη. Παίρνοντας το ύψωμα της Γκραμπάλας, δίπλα στο μνημείο των πεσόντων, το ραδιόφωνο παίζει Βέμπο: «Παιδιά, της Ελλάδας παιδιά».
Μπροστά μας η Αρίστη και στο βάθος το Μικρό και το Μεγάλο Πάπιγκο. Όσο και αν σας φαίνεται περίεργο, σε ένα χωριό μέσα στο πουθενά δύο τροχονόμοι ρύθμιζαν την κίνηση. Μάταια η προσπάθειά μας, να βρούμε τραπέζι σε κάποια ταβέρνα. Το ραδιόφωνο μετέδιδε απόλυτη πληρότητα των καταλυμάτων.

Επόμενος προορισμός το Καλπάκι.
Τα μνημεία του πολέμου μας ακολουθούν παντού.Ή πιο σωστά εμείς ακολουθούμε τα χνάρια των Ηρώων. Στις ανηφόρες της Πωγωνιανής, δίπλα στον Μακρήκαμπο και αγναντεύοντας τις βουνοκορφές της Νεμέρτσικας, το άρωμα της πατρίδας αρχίζει να γίνεται πιο έντονο. Στην Πωγωνιανή η ίδια εικόνα. Η πλατεία και τα μαγαζιά κατάμεστα.

Χαιρετάμε γνωστούς και φίλους και με μία γκαζιά φτάνουμε στους Δρυμάδες. Αυτό που αντικρίζουμε δεν μας ξαφνιάζει. Τα δεκάδες παρκαρισμένα αυτοκίνητα μαρτυρούν πως τα παιδιά του Πωγωνίου για άλλη μια φορά δεν παρέλειψαν την ευκαιρία να επισκεφτούν τα χωριά τους.
Αφήνουμε το ι.χ ., ανοίγει η πορτοκαλί μεταλλική μπάρα και επιβιβαζόμαστε σε ψηλό αυτοκίνητο 4×4.

Εδώ τελειώνει ένας κόσμος και αρχίζει ένας άλλος. Ένας κόσμος που στην ουσία δεν διαφέρει σε τίποτα από αυτόν που αφήνουμε πίσω. Τα ίδια πανύψηλα βουνά. Μπροστά μας δύο γιγάντιες οροσειρές. Αριστερά Μπουρέτο - Όρος Λουνζιριάς - Σιεντελί και απέναντι η μεγαλοπρεπέστατη Νεμέρτσικα - Δεμπέλι και στο βάθος η Τρεμπεσίνα. Κάπου εκεί και το θρυλικό ύψωμα 731, οπού γράφτηκε ο επίλογος του έπους του ’40.
Το ίδιο περιβάλλον, βαθιές καταπράσινες χαράδρες και κοιλάδες, απέραντα δρύινα δάση, ποταμάκια με γάργαρα νερά και πετρογέφυρες, που τίποτα δεν έχουν να ζηλέψουν από αυτές του Ζαγορίου. Τα ίδια πετρόχτιστα χωριά, σκαρφαλωμένα στους πρόποδες των βουνών, με θρησκευτικούς ναούς και σχολεία στο κέντρο, με ιστορικά μοναστήρια, πλήθος εξωκλήσια και φυσικά αξιοθέατα.

Περιοχές με την ίδια ιστορία, την ίδια γλώσσα, τα ίδια ήθη και έθιμα, τα ίδια τραγούδια, τους ίδιους χορούς,τα ίδια τοπία. Κι όμως, πίσω μας αφήνουμε έναν κόσμο που σφύζει από ζωή. Μπροστά μας, απόλυτη καταθλιπτική ησυχία. Το αδιάκοπο ταρακούνημα από τις ατελείωτες λακκούβες του χωματόδρομου, μας κρατάει ξάγρυπνους.
Στο έμπα της Σωπικής, συναντάμε μια γιαγιά καβάλα στο γάιδαρο της. (Θα μπορούσε να ήταν τουριστική ατραξιόν).

Σε διαφορετικές συνθήκες θα μπορούσαν και τα χωριά του δικού μας Πωγωνίου να σφύζουν από ζωή. Θα μπορούσαν και αυτά να υποδέχονται επισκέπτες από Δερόπολη, Αργυρόκαστρο, Γιάννενα, Πωγώνι. Θα μπορούσαν να υπήρχαν και εδώ καταλύματα, ταβέρνες και μαγαζιά, που οι ντόπιοι θα προωθούσαν την πραμάτεια τους.
Αλλά πώς; Χωρίς υποδομή; Και το βασικότερο, χωρίς ένα στοιχειωδώς οδικό δίκτυο; Πόσο πια ατυχής αυτός ο τόπος; Από την αδικία να μείνει εκτός εθνικού κορμού. Τα δικτατορικά καθεστώτα. Τον 45 χρόνο απόλυτο αποκλεισμό. Τις πολιτικές διώξεις και κακουχίες. Τα τελευταία 32 χρόνια εγκατάλειψης, τού δήθεν δημοκρατικού πολιτεύματος.

Και σου λένε μετά οι πολιτικοί: «Η μειονότητα είναι γέφυρα φιλίας και χαίρει την έγνοια των δύο πατρίδων». Μας δουλεύει κατάμουτρα ο "ψηλός" πουλώντας παραμύθι "Μαζί θα κάνουμε σπουδαία πράγματα ".
Δυστυχώς, στη συγκεκριμένη περίπτωση, με την υπάρχουσα πολιτική από τις δύο πλευρές, ισχύει η λαϊκή παροιμία: «Χωριό στα σύνορα και χωράφι δίπλα στο ποτάμι, προκοπή δεν κάνει».

Εμείς όμως επιμένουμε και συνεχίζουμε να ελπίζουμε
"Πότε θα κάνει ξαστεριά".

28.10.2022

Σχετικές Δημοσιεύσεις

Σχόλια