Ευρωπεριφέρεια Βορείου Ηπείρου

Γράφει ο Γιάννης Τζώρτζης

Ενώ το «Βορειοηπειρωτικό» ως θέμα με την ιστορική του διάσταση δεν υφίσταται στο πλαίσιο των ελληνοαλβανικών σχέσεων, υπάρχουν ωστόσο κάποιοι που κατά καιρούς επιχειρούν να οδηγήσουν τα πράγματα σε προπολεμικές καταστάσεις. Αυτοί εντοπίζονται πρωτίστως στην αλβανική πλευρά, ακόμη κι όταν στις κινήσεις τους υποβοηθούνται ενίοτε και από λάθη εκπροσώπων του ελληνικού στοιχείου. Τα προβλήματα που προκαλούνται, κατά την τελευταία περίοδο, σε βάρος των εναπομεινάντων ομογενών, που διαμένουν στα αδριόνια παράλια της αλβανικής επικράτειας, είναι καθαρά οικονομικής φύσεως. Επιχειρούνται δηλαδή υφαρπαγές ελληνικών περιουσιών, μέσω δήθεν «αναπτυξιακών» μέτρων και σχεδίων, που προωθεί η κυβέρνηση των Τιράνων.

Το ανήκουστο σκάνδαλο της σύλληψης του υποψηφίου (ήδη εκλεγέντος) δημάρχου της Χειμάρρας Φρέντι Μπελέρη, παραμονές εκλογών, καταδείχνει αφενός τη νέα διάσταση του ζητήματος κι αφετέρου τη σύνθεση των συμφερόντων που κινούνται για υφαρπαγή περιουσιών (όχι μόνο ελληνικών), σε τουριστικές ακτές. Δίκτυα εγκληματιών και πολιτικών, μαφιόζικες ομάδες με συμμετοχή και Κοσοβάρων, δρουν εκεί με κυβερνητική κάλυψη, διεκδικώντας ακόμη κι εκκλησιαστικές περιουσίες. Οι διωγμοί που είχαν ασκηθεί ποικιλοτρόπως επί καθεστώτος Χότζα, εμφανίζονται εκ νέου και δη με την εφαρμογή «προληπτικών» μέτρων της αλβανικής διοίκησης.

Με τη σύλληψη όμως του δημάρχου της Χειμάρρας, συντελείται πλέον υφαρπαγή και αυτοδιοικητικών αξιωμάτων, προκειμένου να διοικούν σε ελληνόφωνες πόλεις μόνο κυβερνητικοί εγκάθετοι των Τιράνων. Και εν προκειμένω, διακρίνει κανείς άμεσα τον τυχοδιωκτικό ρόλο Αλβανών κυβερνώντων. Ένας μόνιμος τυχοδιωκτισμός της πολιτικής των Τιράνων που χαρακτηρίζει ανέκαθεν τις θέσεις της Αλβανίας προς τα έξω, εμφανίζεται πλέον και στο εσωτερικό της χώρας.

Το γεγονός όμως της εκλογικής επικράτησης του Έλληνα δημάρχου υποδηλώνει συνάμα και αποδοχή του από σημαντικό μέρος Αλβανών πολιτών της περιοχής, που είναι επίσης αντιμέτωποι με ανάλογα ζητήματα, τα οποία προκαλούν στον τόπο τους ομάδες συμφερόντων από τα Τίρανα. Κι όταν ο θιγόμενος τοπικός πληθυσμός ασπάζεται ως θρήσκευμα, εν πολλοίς, την ορθοδοξία, τότε εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πως η κυβέρνηση του Έντι Ράμα εμφανίζεται στη Χειμάρρα και αλλού σαν δύναμη κατοχής.

Ιδιαίτερα, δε, όταν με σχεδιασμένες κινήσεις της αλβανικής κυβέρνησης, επιχειρείται ανοιχτά ο πλήρης αφελληνισμός της Βορείου Ηπείρου. Τούτο δεν είναι βεβαίως καινούργιο. Έχουν προηγηθεί άκρως σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βάρος Ελλήνων της πολύπαθης περιοχής ενώ έχουν σημειωθεί ακόμη και δολοφονίες ανθρώπων που τολμούν και αντιστέκονται στην κρατική αυθαιρεσία.

Η συνεχιζόμενη και χωρίς επίδοση δικογραφίας κράτηση του εκλεγέντος δημάρχου Φρέντη Μπελέρη καθιστά πλέον αναγκαία μια αλλαγή στάσης έναντι του πρωθυπουργού Ράμα, ο οποίος δεν μπορεί να παραπέμπει στην «ανεξάρτητη αλβανική Δικαιοσύνη» για σύλληψη που ο ίδιος έχει μεθοδεύσει. Πολλοί γνωρίζουν ότι με τη φυλάκιση και μη ανάληψη καθηκόντων εκ μέρους του δημάρχου Μπελέρη, ο ίδιος θα εκπέσει του αξιώματός του και θα επαναληφθεί η διαδικασία των εκλογών. Οποία δόλια παραβίαση ακόμη και στοιχειωδών αρχών εκλογής αυτοδιοικητικών αρχόντων!

Το ενδεχόμενο τούτο επιβάλλει άμεσες κινήσεις από ελληνικής πλευράς, προκειμένου να διασφαλισθεί η ειρηνική καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν σε μειονοτικές ζώνες και να κατοχυρωθεί ο σεβασμός των ατομικών τους ελευθεριών και δικαιωμάτων. Η Ελλάδα οφείλει πλέον να ενεργοποιηθεί απέναντι στις προκλήσεις του κράτους των Τιράνων σε βάρος των ομογενών μας: αξιώνοντας μια ουσιαστική αυτοδιοίκηση για τη Βόρειο Ήπειρο με την καθιέρωση συστήματος περιφερειακής αποκέντρωσης, όπως ισχύει σε όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά κράτη. Ως «μοντέλο» προώθησης μιας αυτοδιοικητικής οργάνωσης εκεί ενδείκνυται η περίπτωση του γερμανόφωνου Νότιου Τιρόλου που ανήκει στην ιταλική επικράτεια. Η περιοχή αυτή προσαρτήθηκε στην Ιταλία μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ουδέποτε όμως οι Ιταλοί την ανέφεραν ως «Βόρεια Ιταλία». Το «Ζουντ Τιρόλ» (Südtirol) κέρδισε σημαντική αυτονομία από τη Ρώμη κατά τη δεκαετία του 1970, οπότε αναδείχθηκε σε μια ξεχωριστή ευρωπεριφέρεια.

Η ηγεσία της ομογένειας κι η ελληνική πλευρά θα πρέπει να μελετήσουν σοβαρά τη ρεαλιστική προοπτική δημιουργίας μιας διακρατικής-διασυνοριακής ευρωπεριφέρειας στην περιοχή της Βορείου Ηπείρου. Τούτο συνάδει άλλωστε πλήρως με τα σημερινά ευρωπαϊκά δεδομένα.

Η Ελλάδα έχει αναλάβει ουσιαστικά ρόλο συνηγόρου για την ευρωπαϊκή πορεία χωρών των Βαλκανίων, οι οποίες έχουν καταθέσει αίτημα ένταξής τους στην Ε.Ε. Οι ελληνικές κυβερνήσεις απέφευγαν ως τώρα να εξηγήσουν στις εκάστοτε αλβανικές ηγεσίες τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η χώρα τους, ώστε να υπάρξει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις. Ουδέποτε υπήρξε υπόμνηση και των δυνατοτήτων που διαθέτει, ως 10ο μέλος της Ένωσης, η Ελλάδα, αναφορικά με τη διαδικασία διεύρυνσης της Ε.Ε. Προκειμένου δε να αντιληφθεί η αλβανική πλευρά τη σημασία των αρχών ενός κράτους δικαίου, η Ελλάδα θα πρέπει να αναγάγει σε προαπαιτούμενο εκκίνησης των διαδικασιών την αναγνώριση ενός καθεστώτος αυτοδιοίκησης, ως ευρωπεριφέρειας, της ελληνόφωνης Βορείου Ηπείρου.

Διαβάστε ακόμη


Σχόλια