Η Αυτονομία της Βορείου Ηπείρου, παρόλο που διήρκεσε μόνο λίγους μήνες, ήταν και ίσως παραμένει ο πιο σημαντικός σταθμός στην ιστορία των Ηπειρωτών εκτός συνόρων.
Επανήλθε ως ιδέα το 1944 από τους κομουνιστές βορειοηπειρώτες (παρτιζάνους) αλλά δεν ευδοκίμησε.
Λένε μάλιστα πως αυτός ήταν ο λόγος που οι αλβανοί σύντροφοι τους, σκότωσαν τους Λευτέρη Τάλιο, Σωτήρη Σκεύη, Αριστοτέλη Χαρμπάτση κ.α. γιατί ήταν παρόντες στην Συμφωνία της Κονίσπολης που προέβλεπε την Αυτονομία της Ελληνικής Μειονότητας στην Αλβανία.
Μετά το 1945, οποιαδήποτε αναφορά στον Αυτονομιακό Αγώνα της Βορείου Ηπείρου ήταν "εγκληματική".
Όσοι γεννήθηκαν την περίοδο της κομουνιστική δικτατορίας (1944-1991), σχεδόν κανένας δεν γνώριζε την ύπαρξη του. Το έμαθαν μετά το 1991.
Το 1914, ο Χρήστος Ματσάγκος από την Κρανιά ήταν 23 χρονών. Ο Αγώνας ήταν μια δυνατή ανάμνηση για εκείνον που την κουβαλούσε σε όλη του τη ζωή.
Το 1973, συνέλαβαν το γιό του Μήτσο, ως αντιφρονούντα του καθεστώτος. Τον δίκασαν 20 χρονια φυλακή γιατί προπαγάνδιζε κατά της "λαϊκής εξουσίας". Έμεινε 13 χρόνια (1973-1986) στο Σπατς και όπως όλοι οι φυλακισμένοι εκείνου του καιρού, εργαζόταν στα ορυχεία της Βόρειας Αλβανίας.
Το 1978, αισθανόμενος το τέλος του, ο μπάρμπα Χρήστος έγραψε σε ένα χαρτί το ακόλουθο κείμενο:
Επανήλθε ως ιδέα το 1944 από τους κομουνιστές βορειοηπειρώτες (παρτιζάνους) αλλά δεν ευδοκίμησε.
Λένε μάλιστα πως αυτός ήταν ο λόγος που οι αλβανοί σύντροφοι τους, σκότωσαν τους Λευτέρη Τάλιο, Σωτήρη Σκεύη, Αριστοτέλη Χαρμπάτση κ.α. γιατί ήταν παρόντες στην Συμφωνία της Κονίσπολης που προέβλεπε την Αυτονομία της Ελληνικής Μειονότητας στην Αλβανία.
Μετά το 1945, οποιαδήποτε αναφορά στον Αυτονομιακό Αγώνα της Βορείου Ηπείρου ήταν "εγκληματική".
Όσοι γεννήθηκαν την περίοδο της κομουνιστική δικτατορίας (1944-1991), σχεδόν κανένας δεν γνώριζε την ύπαρξη του. Το έμαθαν μετά το 1991.
Το 1914, ο Χρήστος Ματσάγκος από την Κρανιά ήταν 23 χρονών. Ο Αγώνας ήταν μια δυνατή ανάμνηση για εκείνον που την κουβαλούσε σε όλη του τη ζωή.
Το 1973, συνέλαβαν το γιό του Μήτσο, ως αντιφρονούντα του καθεστώτος. Τον δίκασαν 20 χρονια φυλακή γιατί προπαγάνδιζε κατά της "λαϊκής εξουσίας". Έμεινε 13 χρόνια (1973-1986) στο Σπατς και όπως όλοι οι φυλακισμένοι εκείνου του καιρού, εργαζόταν στα ορυχεία της Βόρειας Αλβανίας.
Το 1978, αισθανόμενος το τέλος του, ο μπάρμπα Χρήστος έγραψε σε ένα χαρτί το ακόλουθο κείμενο:
"Δεν ινε μέγα παραπονο
δεν ινε ταχα κριμα
να εχις πεδι στη φιλακη
κεσι να πας στο μνημα.
Πλακα δε με δεχετε
εφιγα πλιγομενος
αφκα πεδι στη φιλακη
δεντοδα ο καιμενος.
Ανθαρθετε στο μνημα μου
κανης να μη δακριση
Αυτονομια Ηπηρος
και η πλιγη θα κλιση"
Ο Μήτσος αποφυλακίστηκε οκτώ χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα του, το 1986.
Το χαρτί που του άφησε ο πατέρας του ήταν ότι πιο πολύτιμο για εκείνον.
Το κρατούσε στον κόρφο του για πέντε χρόνια και ας γνώριζε πως αν τον έπιαναν θα γύριζε ξανά στη φυλακή.
Μετά την πτώση του καθεστώτος, σκάλισε σε μια πέτρα το κείμενο του πατέρα του και το τοποθέτησε στο τάφο του.
δεν ινε ταχα κριμα
να εχις πεδι στη φιλακη
κεσι να πας στο μνημα.
Πλακα δε με δεχετε
εφιγα πλιγομενος
αφκα πεδι στη φιλακη
δεντοδα ο καιμενος.
Ανθαρθετε στο μνημα μου
κανης να μη δακριση
Αυτονομια Ηπηρος
και η πλιγη θα κλιση"
Ο Μήτσος αποφυλακίστηκε οκτώ χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα του, το 1986.
Το χαρτί που του άφησε ο πατέρας του ήταν ότι πιο πολύτιμο για εκείνον.
Το κρατούσε στον κόρφο του για πέντε χρόνια και ας γνώριζε πως αν τον έπιαναν θα γύριζε ξανά στη φυλακή.
Μετά την πτώση του καθεστώτος, σκάλισε σε μια πέτρα το κείμενο του πατέρα του και το τοποθέτησε στο τάφο του.
* Ο Λεωνίδας Παππάς είναι Πολιτικός Μηχανικός / Πρώην Γενικός Πρόεδρος της ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ
Διαβάστε ακόμη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών