Κοινοβουλευτική παρέμβαση για την ίδρυση τουρκικού σχολείου στη Χειμάρρα και τα δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας

Στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου επανέρχεται το ζήτημα της προστασίας της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Αλβανία, μετά την κοινοβουλευτική ερώτηση που κατέθεσαν βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ προς τον Υπουργό Εξωτερικών σχετικά με την προοπτική ίδρυσης τουρκικού σχολείου στη Χειμάρρα από το κρατικά χρηματοδοτούμενο τουρκικό ίδρυμα Türkiye Maarif Vakfı.
Η ερώτηση εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η εγκατάσταση εκπαιδευτικού ιδρύματος υπό τον άμεσο έλεγχο της Άγκυρας σε μια περιοχή που αποτελεί ιστορικό κέντρο του ελληνισμού στην Αλβανία. Παράλληλα, θέτει κρίσιμα ζητήματα για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι σε μια τέτοια εξέλιξη, ειδικά τη στιγμή που η Αλβανία βρίσκεται εν μέσω της ενταξιακής της διαδικασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το πλαίσιο της υπόθεσης
Σύμφωνα με δημοσιεύματα στα οποία παραπέμπουν οι βουλευτές, η αλβανική κυβέρνηση φέρεται να έχει προχωρήσει σε συμφωνία με το Türkiye Maarif Vakfı για τη δημιουργία τουρκικού σχολείου στη Χειμάρρα. Τη συμφωνία φέρεται να υπέγραψε ο διορισμένος δήμαρχος Βαγγέλης Τάβος, μετά την καθαίρεση του εκλεγμένου δημάρχου Φρέντι Μπελέρη — εξέλιξη που ήδη έχει προκαλέσει έντονη πολιτική και διπλωματική ένταση.
Οι ερωτώντες βουλευτές τονίζουν ότι η εγκατάσταση ενός τέτοιου φορέα στο επίκεντρο της ελληνικής μειονότητας θα ενισχύσει περαιτέρω τη στρατηγική παρουσία της Τουρκίας στα Βαλκάνια, σε μια περίοδο κατά την οποία η Άγκυρα αναπτύσσει συστηματικά δίκτυα εκπαιδευτικής και πολιτισμικής επιρροής στην περιοχή.

Το προφίλ του Türkiye Maarif Vakfı
Το Türkiye Maarif Vakfı ιδρύθηκε από το τουρκικό Κοινοβούλιο το 2016 με αποστολή να αντικαταστήσει το δίκτυο σχολείων που συνδεόταν με τον Φετουλάχ Γκιουλέν. Έκτοτε έχει εξελιχθεί σε έναν από τους βασικότερους μηχανισμούς άσκησης «ήπιας ισχύος» της Τουρκίας διεθνώς.
Η χρηματοδότησή του έχει αυξηθεί εντυπωσιακά: από 90 εκατ. τουρκικές λίρες το 2016, έφτασε στα 1,9 δισ. το 2022, ενώ σήμερα διαθέτει 406 σχολεία σε 49 χώρες και φιλοδοξεί να επεκταθεί σε σχεδόν 100. Οι βουλευτές υπογραμμίζουν ότι η παρουσία ενός τέτοιου φορέα στη Χειμάρρα, ιδιαίτερα υπό το τρέχον πολιτικό κλίμα, ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά την ταυτότητα και τη συνοχή της ελληνικής μειονότητας.

Οι ανησυχίες που διατυπώνονται
Η κοινοβουλευτική ερώτηση επισημαίνει ότι η εγκατάσταση τουρκικού σχολείου στη Χειμάρρα λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία η ελληνική μειονότητα αντιμετωπίζει:

• συνεχείς πιέσεις σε ζητήματα περιουσιακών δικαιωμάτων,
• προβλήματα εκπροσώπησης και πολιτικής συμμετοχής,
• έντονη ανησυχία για τη διατήρηση της πολιτιστικής και γλωσσικής της ταυτότητας.

Οι βουλευτές εκτιμούν ότι μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να διαρρηγνύσει την εσωτερική συνοχή της τοπικής κοινωνίας και να δημιουργήσει πρόσθετους κινδύνους για την ειρηνική συνύπαρξη στην περιοχή.

Το ευρωπαϊκό πλαίσιο και οι ευθύνες της Αθήνας
Στο κείμενο υπενθυμίζεται ότι κατά την περίοδο 2015–2019 η Ελλάδα είχε υιοθετήσει πιο αυστηρή και συνεπή στάση απέναντι στην Αλβανία σε ζητήματα μειονοτικών δικαιωμάτων, συνδέοντας άμεσα τις αλβανικές υποχρεώσεις με την ενταξιακή της πορεία. Χαρακτηριστική αναφορά γίνεται στην προειδοποίηση του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα το 2019, ότι οποιαδήποτε αρνητική ενέργεια προς την ελληνική μειονότητα θα μπορούσε να οδηγήσει σε πάγωμα της ενταξιακής διαδικασίας.
Οι ερωτώντες βουλευτές αμφισβητούν το κατά πόσο η σημερινή κυβέρνηση ακολουθεί μια αντίστοιχη συνεκτική στρατηγική για τα Δυτικά Βαλκάνια και για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις. Επισημαίνουν μάλιστα ότι η «πολιτική του δεδομένου συμμάχου», όπως την χαρακτηρίζουν, έχει οδηγήσει σε αποδυνάμωση της ελληνικής παρουσίας στα Βαλκάνια.

Τα ερωτήματα προς το Υπουργείο Εξωτερικών
Οι βουλευτές ζητούν από τον Υπουργό Εξωτερικών να αποσαφηνίσει:

1. Αν η Αθήνα έχει ζητήσει επίσημη ενημέρωση από την αλβανική κυβέρνηση για το θέμα.
2. Ποια στρατηγική αντίδραση σχεδιάζει η Ελλάδα σε περίπτωση που η ίδρυση του σχολείου προχωρήσει.
3. Αν σκοπεύει η κυβέρνηση να θέσει το θέμα σε διμερές και ευρωπαϊκό επίπεδο, συνδέοντας το με τα ενταξιακά βήματα της Αλβανίας.
4. Αν θα υπάρξει αυστηρή προειδοποίηση, ανάλογη με εκείνη του 2019, σχετικά με τον σεβασμό των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας.

Ένα ζήτημα με βαθύτερες προεκτάσεις
Η υπόθεση ξεπερνά τα στενά όρια της εκπαιδευτικής πολιτικής και αναδεικνύει τη δυναμική ενός ευρύτερου γεωπολιτικού ανταγωνισμού στα Δυτικά Βαλκάνια. Η παρουσία της Τουρκίας, οι ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Αλβανίας και η ιστορική ευθύνη της Ελλάδας για την προστασία της ελληνικής μειονότητας συνθέτουν ένα πολυεπίπεδο σκηνικό που απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς.
Η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης αναμένεται με ενδιαφέρον, καθώς θα δείξει αν το ζήτημα θα αντιμετωπιστεί ως μια μεμονωμένη εξέλιξη ή ως μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για τη θέση της Ελλάδας στη Βαλκανική και την προστασία του ελληνισμού της περιοχής.

Διαβάστε ακόμη

* Κατρούγκαλος: Η κυβέρνηση δεν έχει εξασφαλίσει εγγυήσεις για τα δικαιώματα της Ελληνικής Μειονότητας

* Αδικαιολόγητη καθυστέρηση στη χορήγηση του επιδόματος ανασφάλιστων υπερηλίκων σε μέλη της Ελληνικής Μειονότητας

* Έβρος: Το θολό τοπίο και τα αναπάντητα ερωτήματα

👉 Ακολουθήστε το Apenadi.Blogspot στο Twitter