Το παρανοϊκό καθεστώς με τα χιλιάδες πολυβολεία

Ο αριθμός των πολεμικών καταφυγίων που υπάρχουν ανά την Αλβανία δεν έχει προσδιοριστεί με ακρίβεια: Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του National Geographic, οι εκτιμήσεις κινούνται από τα 175.000 μέχρι τα 750.000- καταφύγια τα οποία χτίστηκαν κατά την περίοδο του κομμουνιστικού καθεστώτος και πολλά εκ των οποίων σήμερα χρησιμοποιούνται ως μουσεία, καφετέριες κ.α.

Τα καταφύγια αυτά κατασκευάστηκαν κατά τις δεκαετίες του 1970 και του 1980 από το «παρανοϊκό», όπως χαρακτηρίζεται, καθεστώς του Εμβέρ Χότζα. Τριάντα χρόνια μετά, τα πανταχού παρόντα καταφύγια θυμίζουν μεν ένα δύσκολο παρελθόν, αξιοποιούνται δε με κάθε τρόπο που μπορούν να σκεφτούν οι πολίτες της χώρας.

Τα καταφύγια βρίσκονται σχεδόν σε κάθε γωνιά της χώρας, σε κοιλάδες, ακτές, βουνά κ.α. (θεωρείται πως αντιστοιχούν 2,2 καταφύγια ανά τετραγωνικό μίλι) και έρχονται σε μια σειρά σχημάτων. Κάποιες δεκάδες είχαν τον ρόλο κέντρων διοίκησης, με πολλά δωμάτια για να εξυπηρετούν μεγάλους αριθμούς αξιωματούχων εν καιρώ πολέμου. Άλλα ήταν μικρά παρατηρητήρια για 1-2 άτομα. «Επίσημα, τα “πολυβολεία” κατασκευάστηκαν για την παρακολούθηση μιας συνεχώς μεταβαλλόμενης λίστας πιθανών εξωτερικών εχθρών. Η πραγματικότητα: Ο λόγος ύπαρξής τους ήταν η παγίωση ενός συλλογικού, εσωτερικού, εθνικού φόβου» αναφέρεται σχετικά.