Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής η οδηγία του Ερντογάν προς τους υποψήφιους ψηφοφόρους του κατά την προεκλογική συγκέντρωση που διοργάνωσε στη Βοσνία. Με λίγα λόγια τους είπε: «να κάνετε πολλά παιδιά και να ασχοληθείτε με τα κοινά, τη δημόσια ζωή στις χώρες που κατοικείτε και εργάζεστε». Δηλαδή διείσδυση στην κοινωνία και το πολιτικό γίγνεσθαι της Ευρώπης.
Βοηθητικό υπόστρωμα του νεοοθωμανισμού στην Ευρώπη εμφανίζεται με το προσωπείο των εξαθλιωμένων μουσουλμάνων μεταναστών και προσφύγων που η νεοοθωμανική Τουρκία υποστηρίζει την εξάπλωσή τους, θεωρώντας ότι θα τους θέσει υπό την πολιτική της κηδεμονία. Κάποιοι λαοί στην Ευρώπη αντιδρούν σπασμωδικά και μεμονωμένα στον κίνδυνο, αυξάνοντας τα ποσοστά των εθνικιστικών κομμάτων στις χώρες τους. Η επίκληση των ανθρωπιστικών αισθημάτων των Ευρωπαίων είναι μόνο το μέσον υποστήριξης της ήπιας διείσδυσης, σε εφαρμογή αυτής της μορφής του υβριδικού πολέμου που είναι σε εξέλιξη.
Η στρατηγική ερμηνεία αυτής της οδηγίας του Ερντογάν είναι μονόδρομος και θα πρέπει να λαμβάνεται ως σοβαρή προειδοποίηση από τους Ευρωπαίους. Προς το παρόν, χώρες της Ευρώπης δυστυχώς επιτρέπουν τα οικονομικά ή άλλα συμφέροντα να προηγούνται των θεμάτων ασφάλειας. Ο υβριδικός πόλεμος που εξελίσσεται σήμερα στην Ευρώπη είναι πολιτισμικός, θρησκευτικού χαρακτήρα (clash of civilizations). Η εθνική πολιτική αντίδραση με την λήψη μέτρων από χώρες όπως για παράδειγμα η Αυστρία και η Ουγγαρία, είναι επηρεασμένη από την αρνητική ιστορική μνήμη του παρελθόντος που φαίνεται να απειλεί και πάλι την Ευρώπη στις μέρες μας.
Οι Οθωμανοί στο παρελθόν
Η Ευρώπη, όπως γνωρίζουμε από την ιστορία, κινδύνευσε από τους Οθωμανούς στο παρελθόν. Συγκεκριμένα τον 15ο αιώνα, μετά την κατάληψη της Βασιλεύουσας στην Ανατολή, δηλαδή της Κωνσταντινούπολης το 1453, οι Οθωμανοί εξαπλώθηκαν το 1459 στην Σερβία, το 1461 στην Αθήνα, το 1463 στη Βοσνία, το 1468 στην Αλβανία. Ειδικά για την κατάκτηση και την επιβολή οθωμανικού ζυγού στην Αλβανία, πρέπει να επισημανθούν οι αγώνες του Αλβανού ήρωα Σκαντέρμπεην (Skanderbegin).
Τιμητικά σε αναγνώριση των αγώνων του κατά των Οθωμανών έχει δοθεί το όνομά του σε κεντρική πλατεία των Τιράνων και ομοίωμα του σπαθιού του που έσφαζε Οθωμανούς, πωλείται ως τουριστικό ενθύμιο επίσκεψης στα Τίρανα. Το σημερινό πλάγιασμα ορισμένων Αλβανών με τους νεοοθωμανούς της Τουρκίας, άσχετα με τους συγκυριακούς λόγους που συμβαίνει αυτό, εκτιμάται ότι είναι στίγμα στη μνήμη του Αλβανού ήρωα. Αυτό βέβαια είναι θέμα για άλλη ανάλυση.
Οι Οθωμανοί, αφού αφιέρωσαν μία σχεδόν δεκαετία για την θεμελίωση της επικυριαρχίας τους στην Κωνσταντινούπολη, έβαλαν στόχο την κατάκτηση της Ευρώπης, ξεκινώντας από το πολιτισμικό κέντρο της που τότε ήταν η Βιέννη. Η πρώτη επιθετική τους προσπάθεια ανακόπηκε το 1462. Αργότερα επανήλθαν και πολιόρκησαν την Βιέννη το 1529 και το 1682.
Αρχικά οι Ευρωπαίοι δεν έδειξαν τη δέουσα προσοχή στην εξάπλωση των Οθωμανών στα Βαλκάνια και στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτός που πρώτος επεσήμανε τον κίνδυνο και αντέδρασε, συντονίζοντας την στάση των Ευρωπαίων, ήταν ο Πάπας Πίος ο 2ος (Pius II). Αντιλήφθηκε ότι ο επερχόμενος πόλεμος ήταν πολιτισμικός θρησκευτικού χαρακτήρα. Τον Σεπτέμβριο του 1459 κάλεσε τους χριστιανούς ηγέτες της Ευρώπης να ξεκινήσουν μία νέα Σταυροφορία κατά τον Οθωμανών για να σώσουν την Ευρώπη. Τον Ιανουάριο του 1460 στο Congress of Mantua πρότεινε την έναρξη μίας Σταυροφορίας τριετούς διάρκειας. Δυστυχώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν υιοθέτησαν την πρότασή του.
Οι μονάδες των Δραγόνων
Μετά από επίμονες ενέργειες του Πάπα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες της εποχής τελικά συμφώνησαν στην ίδρυση ταχυκίνητων ελαφρά οπλισμένων στρατιωτικών μονάδων πεζικού, για την αντιμετώπιση μελλοντικών επιθέσεων των Οθωμανών κατά της Ευρώπης. Αυτές οι μονάδες χρησιμοποιούσαν άλογα μόνο για τη γρήγορη μετακίνησή τους, ενώ πολεμούσαν πεζή, όπως είναι τα μηχανοκίνητα τμήματα πεζικού στις μέρες μας. Οι στρατιώτες των νέων αυτών μονάδων ονομάστηκαν Δραγόνοι (Dragonee).
Η ονομασία αυτή δεν ήταν τυχαία, αλλά είχε θρησκευτική προέλευση. Την εποχή εκείνη τον 15ο αιώνα, οι φρουροί του Πάπα, που όπως αναφέρθηκε πρωτοστάτησε για την ίδρυση αυτών των στρατιωτικών μονάδων, έφεραν για οπλισμό ένα μακρύ δόρυ και μία μικρή ασπίδα που έφερε επάνω της για σχέδιο ένα «δράκο» (Dragon). Αυτός ο δράκος συμβόλιζε τον σατανά που αντιμάχεται τον χριστιανισμό. Η ονομασία λοιπόν των νέων στρατιωτικών Μονάδων ήταν «Δραγόνοι» (Dragoons), δηλαδή αυτοί που θα πολεμούσαν τον δράκο-σατανά. Και ο σατανάς που έπρεπε να καταπολεμηθεί για να διασωθεί ο Χριστιανισμός στην Ευρώπη, ήταν οι Οθωμανοί μουσουλμάνοι.
Μονάδες Δραγόνων δημιουργήθηκαν σχεδόν σε όλες τις αυτοκρατορίες της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης και αργότερα στην Αμερική και στον Καναδά. Στις μάχες κατά τις πολιορκίες της Βιέννης πολέμησαν ηρωικά πολλές μονάδες Δραγόνων. Τους επόμενους αιώνες το όνομα Δραγόνοι χρησιμοποιήθηκε για να χαρακτηρίσει στρατιωτικές μονάδες ταχυκίνητου ελαφρά οπλισμένου πεζικού, χάνοντας σταδιακά με το πέρασμα του χρόνου τη σύνδεση με την αρχική χριστιανική του προέλευση.
Ο γιός του Δράκου
Οι πρώτες μονάδες Δραγόνων που συγκρούστηκαν με τον οθωμανικό στρατό ήταν κατά μήκος των συνόρων της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που ήταν ο ποταμός Δούναβης. Οι Οθωμανοί, κατέχοντας την ανατολική όχθη του ποταμού, επιθυμούσαν διακαώς να επεκταθούν, καταλαμβάνοντας και την δυτική όχθη, αφενός για να χρησιμοποιούν τον πλωτό ποταμό για τις μεταφορές τους, αφετέρου διότι η διάβαση του ποταμού ήταν ένα καθοριστικό βήμα στην προσπάθεια κατάληψης της Βιέννης.
Ο Άρχοντας της περιοχής δυτικά του Δούναβη, στα όρια της σημερινής Ρουμανίας (Βαλαχία και Τρανσυλβανία) ήταν ο Βλάντ ο 2ος (Vlad II). Επειδή ήταν Δραγόνος του είχε αποδοθεί το παρατσούκλι «Δράκος» από το Dragon που στην τοπική γλώσσα ήταν Ντρακιούλ (Dracul). Ο Σουλτάνος για να χειραγωγήσει τον Άρχοντα Βλάντ τον 2ο, απήγαγε δύο από τους γιούς του, τον Βλάντ τον 3ο και τον Ράντου και τους κράτησε κατά την εφηβική τους ηλικία φυλακισμένους ομήρους στην Ανδριανούπολη. Η διαχρονικά επιβεβαιωμένη ανά τους αιώνες οθωμανική συμπεριφορά κράτησης ομήρων για πολιτική χρήση στις διεθνείς σχέσεις, είναι σοβαρό θέμα που πρέπει να αναδεικνύεται θεσμικά σε κάθε περίπτωση, ειδικά σήμερα.
Το έτος 1448 ο Άρχοντας Βλάντ ο 2ος επονομαζόμενος Ντρακιούλ (Dracul δηλαδή Δράκος στην τοπική γλώσσα) όπως προαναφέρθηκε, σκοτώθηκε σε τοπική μάχη με τους Ούγγρους. Στην θέση του ανέλαβε ο γιός του Βλάντ ο 3ος που πήρε το παρατσούκλι Ντράκιουλα (Dracula δηλαδή στην τοπική γλώσσα ο γιός του Δράκου). Ο νέος Άρχοντας της περιοχής φαίνεται πως δεν είχε εκτιμήσει την «αναγκαστική φιλοξενία» στην Ανδριανούπολη που του είχε προσφέρει ο Σουλτάνος. Για παράδειγμα, σε μία ξαφνική επιδρομή του στη Βουλγαρία, λέγεται ότι συνέλαβε και παλούκωσε περίπου 17.000 Οθωμανούς.
Το 1462 ο Σουλτάνος, συγκεντρώνοντας ένα τεράστιο στράτευμα που σύμφωνα με καταγραφές της εποχής αριθμούσε από 250 έως 400 χιλιάδες στρατιώτες, διέσχισε τον Δούναβη. Σκοπός του ήταν να εξολοθρεύσει τον τοπικό Άρχοντα Κώμη Βλάντ τον 3ο και στη συνέχεια να προχωρήσει για την κατάληψη της Βιέννης. Ο Κώμης Βλάντ διέθετε υποδεκαπλάσιες στρατιωτικές δυνάμεις. Χρησιμοποιώντας, όμως, ακραίες και απάνθρωπες τακτικές και κλεφτοπόλεμο, ανάγκασε τους Οθωμανούς να διασχίσουν ξανά τον Δούναβη με ανατολική τώρα κατεύθυνση.
Μία από τις απάνθρωπες μεθόδους του Κώμη Βλαντ του 3ου ήταν να παλουκώσει 20.000 Οθωμανούς αιχμαλώτους. Στο υψηλότερο παλούκι είχε τοποθετηθεί ο Μέγας Βεζίρης που είχε αιχμαλωτιστεί σε καταδρομική ενέργεια στο κέντρο του οθωμανικού στρατοπέδου. Μετά από αυτό το γεγονός, το ηθικό του Σουλτάνου αλλά και των στρατιωτών του έπεσε στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο.
Ο Κώμης Dracula
Ο Κώμης Βλαντ ο 3ος, ο Dracula (1428-1476) ήταν ένα ιστορικά υπαρκτό πρόσωπο. Με τις αιμοσταγείς μεθόδους του τρομοκράτησε τους Οθωμανούς, οι οποίοι, αναπτύσσοντας δεισιδαιμονίες, άρχισαν να θεωρούν ότι οι παραδουνάβιες περιοχές ήταν στοιχειωμένες, λόγω του βίαιου θανάτου τόσων χιλιάδων δικών τους. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τις Συνθήκες που ήταν αποτέλεσμα των ρωσοτουρκικών πολέμων και που δεν επέτρεπαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία να διατηρεί στρατεύματα στην περιοχή, εξυπηρέτησε τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων.
Στις περιοχές εκείνες για αιώνες δεν εγκαταστάθηκαν Οθωμανοί έποικοι. Επίσης, καθιερώθηκε ως κυβερνήτες (Καϊμακάμηδες) της περιοχής (κυρίως Μολδαβίας και Βαλαχίας) να ορίζονται Έλληνες Φαναριώτες. Επίσης, οι συνθήκες στην περιοχή εξυπηρέτησαν πολλούς Έλληνες εμπόρους ώστε να αποκτήσουν πολύ μεγάλες περιουσίες και να βοηθήσουν την επανάσταση του 1821, η οποία μάλιστα ξεκίνησε από την περιοχή αυτή της Μολδο-Βαλαχίας ή Μολδοβλαχίας όπως επεκράτησε να λέγετε εκ γλωσσικής παραφθοράς.
Ο Πάπας Πίος, αν και δεν συμφωνούσε καθόλου με τις αιμοσταγείς μεθόδους του Κώμη Βλαντ του 3ου και παρά το γεγονός ότι τυπικά ο Κώμης ήταν ορθόδοξος και όχι καθολικός, τον ανακήρυξε «προστάτη του Χριστιανισμού» στην Ευρώπη. Πολύ αργότερα, το 1684 δηλαδή με καθυστέρηση 2,5 αιώνων από την εμφάνιση των Οθωμανών στην νοτιοανατολική Ευρώπη, ο Πάπας Ιννοκέντιος 11ος (Pope Innocent XI) κατάφερε επιτέλους να ενώσει τους Ευρωπαίους ηγεμόνες σε πανστρατιά κατά των Οθωμανών που ονομάστηκε “The Great Turkish War”. Σκοπός ήταν η άμυνα της Βιέννης αλλά και της Ευρώπης ολόκληρης από τον οθωμανικό κίνδυνο.
Περίπου τέσσερις αιώνες μετά τον θάνατο του Βλάντ, ο Ιρλανδός συγγραφέας Μπραμ Στόουκερ (Bram Stoker) το 1897, εκμεταλλευόμενος την αιμοσταγή φήμη του Κώμη Ντράκιουλα (Count Dracula), συνέγραψε την ομώνυμη νουβέλα που έγινε παγκοσμίως διάσημη. Βέβαια, οι Οθωμανοί στρατιώτες αντικαταστάθηκαν στη νουβέλα με όμορφες νεαρές παρθένες, για να είναι πιο εμπορική.
Η ιστορία επαναλαμβάνεται
Ένα γενικό θεώρημα που διαχρονικά ισχύει και κάνει τη ζωή των στρατηγικών αναλυτών πιο εύκολη, είναι ότι: «η ιστορία επαναλαμβάνεται» και στην επανάληψη αυτή «όποιος ξεχνάει την ιστορία του, είναι υποχρεωμένος να την ξαναζήσει» ή «όποιος χάσει την μνήμη των προγόνων του είναι καταδικασμένος να χάσει και τους απογόνους του».
Μετά τις εκλογές στην Τουρκία στις 24 Ιουνίου, αναμένεται ότι θα μορφοποιηθεί καθοριστικά η σχέση μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας, στο ευρύτερο πλαίσιο της θέσης της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και της στάσης της έναντι της Δύσης γενικότερα. Η Ευρώπη σαν ενιαία δύναμη, σε συνεργασία με τους συμμάχους της, θα πρέπει να αμυνθεί του ευρωπαϊκού κεκτημένου και να αντιδράσει στις νεοοθωμανικές απειλές της σύγχρονης τουρκικής ηγεσίας.
Η Ρωσία, αξιολογώντας τις ιστορικές μνήμες και τις συγκρούσεις με την Τουρκία στην Κριμαία και αλλού, αναγκαστικά ή θα υποστηρίξει την Ευρώπη, ή δεν θα υποστηρίξει την Τουρκία. Η σημερινή σχέση της με την Τουρκία είναι συγκυριακή, λόγω ενεργειακών και ΝΑΤΟϊκών δεδομένων. Με άλλα λόγια, δεν είναι ισχυρή σε επίπεδα στρατηγικής συνεργασίας.
Η μοντέρνα μορφή πολέμου που ονομάζεται υβριδικός, γίνεται αποτελεσματικότερος με τη συνδυαστική χρήση της τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Δυστυχώς, η Ευρώπη δεν θα έχει πλέον την άνεση χρόνου 2,5 αιώνες, όπως τον 15ο αιώνα, για να αντιδράσει στο νεοοθωμανισμό της Τουρκίας. Μία μόνο δεκαετία είναι δυνατόν να επιτρέψει χρονικά την δημιουργία μη αναστρέψιμων δυσμενών επιπτώσεων για την Ευρώπη, με αιχμή και όχι μόνο τα Βαλκάνια.
Η διαχρονικά επιβεβαιωμένη οθωμανική συμπεριφορά κράτησης ομήρων για πολιτική χρήση στις διεθνείς σχέσεις της Τουρκίας, είναι σοβαρό θέμα που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, σοβαρά και αποτελεσματικά από την Ενωμένη Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας. Λαμπρό παράδειγμα σχετικής νομοθετικής κάλυψης και λήψης μέτρων έρχεται από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μπούσουλας. Στις μέρες μας, που δεν υπάρχουν θρησκευτικοί Δραγόνοι και οι ένοπλες δυνάμεις αρκετών ευρωπαϊκών κρατών βρίσκονται σε μαρασμό, ποιος θα συντονίσει και θα προστατεύσει την Ευρώπη από τον νεοοθωμανικό κίνδυνο;
Αναστασάκης Ιωάννης
11 Ιουνίου 2018
SLpress.gr
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών