Η εκτέλεση του Έλληνα φαντάρου στον Έβρο που παραλίγο να οδηγήσει σε πόλεμο με την Τουρκία

Στις 19 Δεκεμβρίου 1986 ο στρατιώτης Ζήσης Καραγώγος δέχεται πέντε σφαίρες στην περιοχή του Πέπλου Έβρου, μετά από ανταλλαγή πυρών μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων και γίνεται ακόμα ένα θύμα του ακήρυχτου πολέμου χαμηλής έντασης που –κακά τα ψέματα- υφίσταται μέχρι και σήμερα ανάμεσα στις δύο χώρες.

Ακόμη και σχεδόν 34 χρόνια μετά το φρικτό περιστατικό κανείς δεν είναι σε θέση να εξηγήσει τι οδήγησε σε αυτήν την αιματηρή συμπλοκή. Στη μεθοριακή γραμμή του Έβρου, παρά την δεδομένη ένταση στις σχέσεις των δύο κρατών, οι απλοί φαντάροι γνώριζαν ότι δεν είχαν πολλά –σε προσωπικό επίπεδο- που να τους χωρίζουν. Έτσι, ήταν αρκετά συνηθισμένες οι επαφές, η ανταλλαγή χαιρετισμών ή και τσιγάρων ή άλλων μικροαντικειμένων, όπως τσιγάρων για παράδειγμα. Στο κάτω-κάτω της γραφής και στις δύο πλευρές οι φαντάροι ήταν απλά νέα παιδιά που υπηρετούσαν την θητεία τους και τίποτα παραπάνω.

Εκείνο το πρωινό η ελληνική περίπολος αντάμωσε με την τουρκική, η οποία κινείτο σε ένα μικρό προγεφύρωμα που είχε δημιουργηθεί λόγω της αλλαγής της κοίτης του ποταμού, που είχε φτιάξει μια μικρή νησίδα ξηράς. Ο Καραγώγος χωρίς να φέρει οπλισμό, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των άλλων δύο Ελλήνων συναδέλφων του, πλησίασε τους δύο Τούρκους στρατιώτες. Τίποτα δεν προμήνυε το κακό, μέχρι που κάτω από πλήρως αδιευκρίνιστες συνθήκες ο ένας εξ αυτών άνοιξε πυρ…

Η αντίδραση των Ελλήνων υπήρξε άμεση και η ανταλλαγή πυρών συνεχίστηκε για τα επόμενα λεπτά, ενώ την ίδια ώρα ο Καραγώγος, ζωντανός ακόμα, ψυχορραγούσε. Ο ηρωισμός ενός αγροφύλακα ονόματι Ζαπάτα, που έσπευσε να ενημερώσει για το γεγονός το παρακείμενο φυλάκιο, είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η ελληνική δύναμη από το πιο κοντινό Τάγμα Προκαλύψεως. Την ίδια ώρα αυξανόταν και η δύναμη των Τούρκων, όμως πλέον ο συσχετισμός είχε αλλάξει κι έτσι οι Έλληνες μπόρεσαν να πάρουν τον Καραγώγο, καθώς ο εχθρός υποχωρούσε. Στο ΚΙΧΝΕ Αλεξανδρούπολης γράφτηκε η τελευταία πράξη του δράματος, με τον άτυχο να στρατιώτη να αφήνει τελικά την τελευταία πνοή του καθώς σύμφωνα με το πόρισμα είχε δεχτεί πέντε σφαίρες στο κορμί του.

Αυτή είναι και η επίσημη εκδοχή για τα γεγονότα εκείνης της ημέρας, παρά το ότι ο θάνατος του Καραγώγου δεν ήταν το μοναδικό περιστατικό. Το αντίθετο, μάλιστα. Η μάχη συνεχίστηκε με μεγαλύτερη ένταση και πολλοί λένε ότι Ελλάδα και Τουρκία βρέθηκαν πιο κοντά από ποτέ σε μια γενικευμένη πολεμική σύρραξη.

Το παραπάνω επεισόδιο θεωρήθηκε λήξαν και πολλοί πίστεψαν πως η κατάσταση είχε εκτονωθεί, όμως μερικές ώρες αργότερα περίπου 50 Τούρκοι, δηλαδή δύο διμοιρίες, επέστρεψαν στο σημείο, κινούμενοι ωστόσο εντός του τουρκικού εδάφους. Οι Έλληνες που είχαν μείνει για να επιτηρούν την περιοχή ήταν μόλις 4 και μάλιστα απλά παιδιά που υπηρετούσαν την θητεία τους. Ένας Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός και τρεις κληρωτοί φαντάροι οι οποίοι είδαν τους απέναντι να λαμβάνουν σχηματισμό μάχης, την στιγμή που η υπόλοιπη ελληνική δύναμη περίπου 20 ανδρών βρισκόταν πιο μακριά.

Παρά την συντριπτική διαφορά στη δύναμη πυρός, οι τέσσερις Έλληνες ανταπέδωσαν τον καταιγισμό πυρών που δέχτηκαν, εκμεταλλευόμενοι την στρατηγικά καλύτερη θέση που είχαν, ενώ ταυτόχρονα επιχείρησαν να υποχωρήσουν συντεταγμένα προκειμένου να ενωθούν με τους υπόλοιπους συμπολεμιστές τους. Την ίδια ώρα στα επιτελεία των δύο χωρών σήμανε νέος συναγερμός και ολοένα και περισσότερα τμήματα του στρατού έσπευσαν στην περιοχή. Αν και η τουρκική πλευρά ουδέποτε το παραδέχτηκε, φέρεται να είχε μεγάλες –συγκριτικά- απώλειες, με τις εξακριβωμένες πληροφορίες να κάνουν λόγο για θάνατο ενός ανθυπολοχαγού και τεσσάρων οπλιτών…

Πλέον όλα κρέμονταν από μία κλωστή και ήταν θέμα χρόνου εκτός από τις δυνάμεις πεζικού και τις «απλές» ανταλλαγές πυρών να εμπλέκονταν και άλλα τμήματα με πολύ βαρύτερο οπλισμό, όπως οι όλμοι ή το πυροβολικό. Για καλή τύχη μάλλον όλων των εμπλεκομένων, ο καιρός είχε άλλα σχέδια. Η σφοδρή χιονόπτωση ανάγκασε τις δύο πλευρές να σταματήσουν τις εχθροπραξίες προκειμένου να ανασυνταχθούν, δίνοντας παράλληλα στις πιο ψύχραιμες φωνές το χρονικό περιθώριο που χρειαζόταν ώστε να πρυτανεύσει η λογική και να μην μετατραπεί το θερμότατο και αιματηρό επεισόδιο σε πόλεμο άνευ όρων.

Αν και από εκείνη την ημέρα το μόνο που βγήκε προς τα έξω ήταν ο θάνατος του Ζήση Καραγώγου (άγνωστο γιατί) όλοι οι εμπλεκόμενοι γνωρίζουν πολύ καλά όσα συνέβησαν στον Πέπλο Έβρου. Σήμερα δύο πράγματα παραμένουν για να θυμίζουν εκείνα τα γεγονότα. Το κοντινό στρατόπεδο που φέρει το όνομά του και ένα μικρό μνημείο ως υπενθύμιση της δικής του θυσίας.

menshouse.gr