Το Σέρβικο δεσποτάτο των Ιωαννίνων και η κατάληψη του Αργυροκάστρου

Η σερβική κατάκτηση, η οποία ήταν βίαιη και καταστροφική, εγκαινιάζει τη νέα εποχή στην ιστορία της Ηπείρου. Την περίοδο αυτή η Παλαιά Ήπειρος υποδιαιρείται σε τέσσερα θέµατα, της Άρτας, των Ιωαννίνων, της Βαγενετίας και του Αργυροκάστρου ή ∆ελβίνου. 

Το έτος 1346 ο Κράλης της Σερβίας Στέφανος Ντουσάν, ο Ελεήµων όρµησε κατά της Ηπείρου και ευκόλως την κατέλαβε καθώς στερούνταν δραστήριου διοικητή, λόγω της διαµάχης ανάµεσα στους Ιωάννη Καντακουζηνό και τη χήρα του Ανδρόνικου Γ΄ Παλαιολόγου Άννα. Από την εισβολή του η Ήπειρος γνώρισε φοβερή καταστροφή και πλήρη ερήµωση, ευτυχώς δεν έφερε να εγκαταστήσει σε αυτή σερβικές αποικίες, όπως συνηθίζουν να προβάλλουν αρκετοί ιστορικοί λόγω κάποιων σερβικών τοπωνυµίων. Την περίοδο των Σέρβικων επιδροµών αυτοί που ωφελήθηκαν περισσότερο ήταν οι λησταντάρτες αλβανοί και το αρβανιτοβλαχικό στοιχείο. Βλέποντας ο Νικηφόρος ο Β΄(1356-1359) ότι πολλοί από τους Έλληνες κατοίκους είχαν εκπατριστεί για να αποφύγουν τους επιδροµείς Αλβανούς, επιχείρησε µετά το θάνατο του Στέφανου Ντουσάν, να τους ανακαλέσει και να τους εγκαταστήσει στα πατρογονικά τους εδάφη, χωρίς όµως αποτέλεσµα διότι βρήκε τραγικό θάνατο από τους Αλβανούς στη µάχη του Αχελώου. Στη συνέχεια ακολούθησε αναρχία στις περιοχές του. Κάτω από αυτές τις συνθήκες συντελέστηκε η κατάληψη του Αργυροκάστρου το 1372 από τους Αλβανούς. 

Παράλληλα µε τις επιδροµές των Σέρβων, ένας απροσδόκητος λοιµός ενέσκηψε στην Ήπειρο και συνεπώς οι κάτοικοι που ζούσαν στα µεσόγεια, δηλ. στις περιοχές του Αργυροκάστρου και των Ιωαννίνων στερούµενοι και αυτού του άρτου, εξαναγκάστηκαν να καταφύγουν στα παράλια της Ηπείρου. Με την τουρκική βοήθεια ο Θωµάς Πρελούµπος το 1379-1380 κατόρθωσε να κρατήσει τις θέσεις του απρόσβλητες από τους Αλβανούς, ενώ το 1382 µε τη βοήθεια ενός τούρκου διοικητή του Isaim Lala Shahin κατέλαβε τη Βελλά, την Όπα, τη ∆ρυϊνούπολη και απέκλεισε τους Μαλακασσαίους και τους Ζενεβεσαίους στο µέρος της Πολύτσανης της περιοχής Πωγωνίου. Ο Θωµάς πρέπει να ήταν ευγνώµων προς τους Τούρκους για τη βοήθειά τους προς αυτόν, αλλά επίσης, να συνειδητοποίησε ότι η βοήθειά τους κάθε άλλο παρά αλτρουιστική ήταν, διότι µετά από λίγο ο Σιαχίν κατέλαβε τη ∆ρυϊνούπολη, ο ίδιος. 

Πηγή πληροφοριών: Διατριβή επί Διδακτορία της Ευτυχίας Παππά με τίτλο "Η Επαρχία Δρυϊνουπόλεως της Β. Ηπείρου κατά τη νεότερη περίοδο (Τουρκοκρατία, 20ος αιώνας)".

Επόπτης καθηγητής Αθανάσιος Καραθανάσης

Μέλη: καθηγητής πρωτοπρεσβύτερος π. Θεόδωρος Ζήσης, καθηγητής Αθανάσιος Αγγελόπουλος.

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Σχολή Θεολογική. Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας.

Θεσσαλονίκη 2009

Διαβάστε ακόμη:

-Η Ιταλική επιρροή και η Βυζαντινή παλινόρθωση στην περιοχή της ∆ρυϊνουπόλεως

-Δούβιανη

-Η ∆ρυϊνούπολη στην περίοδο της Ανεξάρτητης Ηπειρωτικής Ηγεµονίας

-Ιερά Μονή Ζωναρίων ή Κακιωµένου, Άνω Δρόπολης