Η κλιματική αλλαγή ως συντελεστής μετασχηματισμού της πολιτικής ιδεολογίας

Η κλιματική αλλαγή ως συντελεστής μετασχηματισμού της πολιτικής ιδεολογίας και όχι ως πρόσχημα στα στερεότυπα της πολιτικής αντιπαράθεσης και της μετάθεσης ευθυνών.

Υπάρχουν δύο αντιτιθέμενες πλευρές για την κλιματική αλλαγή σε πολιτικό επίπεδο:
1) Οι αριστεροί που βρίσκουν στα μέτρα αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής το πρόσχημα για να επιτεθούν στις καπιταλιστικές δομές της κοινωνίας και θεωρούν ότι οι βιομήχανοι, οι εργοστασιάρχες, οι πλούσιοι και ο τρόπος ζωής τους ευθύνεται αποκλειστικά για την κλιματική αλλαγή.
2) Οι υποστηρικτές του οικονομικού φιλελευθερισμού που βλέπουν τα πράγματα μονόπλευρα και βρίσκουν στην κλιματική αλλαγή και στις επιπτώσεις της μία ακόμη ευκαιρία για ένα νέο πεδίο επενδύσεων και οικονομικής εκμετάλλευσης και δεν διστάζουν να ρίξουν την ευθύνη της κλιματικής αλλαγής στις υπανάπτυκτες και φτωχές κοινωνίες.

Και οι δύο λειτουργούν προσχηματικά, ενδιαφέρονται περισσότερο για το δικό τους συμφέρον (ιδεολογική επικράτηση, αποποίηση και μετάθεση ευθυνών και νέους τρόπους προσπορισμού κερδών) παρά για την κλιματική αλλαγή και τι χρειάζεται να κάνουν οι κυβερνήσεις αλλά και οι κοινωνίες για να συγκρατηθεί σε πρώτη φάση η ταχεία μεταβολή και να αναστραφεί στη συνέχεια, με τάση αποκατάστασης.
Οι δύο αντιτιθέμενες πλευρές έχουν διαφορετικά ελλείμματα η κάθε μία, τα οποία είναι εξαιρετικά δύσκολο να καλυφθούν.

Η μεν μία πλευρά δεν αντιλαμβάνεται ότι χρειάζονται πόροι, έρευνα, νέες τεχνολογίες και επενδύσεις κλίμακας, για να μπορέσει να υπάρξει η τεχνολογική βιομηχανική εξέλιξη που θα μεταστρέψει την τάση μεγέθυνσης της κλιματικής αλλαγής που υπάρχει σήμερα και για να αντιμετωπισθούν οι αναπόφευκτες επιπτώσεις από τα διάφορα στάδια της κλιματικής αλλαγής.
Η άλλη πλευρά δεν αντιλαμβάνεται ότι για να γίνει αυτό χρειάζεται οπωσδήποτε αλλαγή του παραγωγικού και οικονομικού μοντέλου, προκειμένου να ελέγχονται οι ανθρωπογενείς παράγοντες οι οποίοι επιτείνουν το φαινόμενο και όχι μόνο.

Στο σημείο που είμαστε είναι αναγκαίο να υπάρξουν και δράσεις περιβαλλοντικές (διαχείριση υδάτων, αλλαγή καλλιεργειών, δενδροφύτευση μεγάλων εκτάσεων με κατάλληλα δένδρα και φυτά για συγκράτηση του διοξειδίου, βελτίωση της αντανάκλασης των ηλιακών ακτίνων, και άλλες τεχνολογίες που θα επιδράσουν θετικά στην τάση αύξησης της θερμοκρασίας κλπ) και δεν αρκεί η αλλαγή στο τρόπο παραγωγής και στα προϊόντα βιομηχανικής παραγωγής για να αντιστραφεί η κατάσταση.
Και αυτό απαιτεί ολοκληρωμένη αντίληψη, όχι μόνο τεχνικά αλλά και ιδεολογικά.

Παράγοντες όπως η αστικοποίηση, η κατοικία και ο τρόπος διαβίωσης, ο υπερκαταναλωτισμός, η αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος χάριν μίας εγωκεντρικής αισθητικής και προσωπικής αντίληψης ευζωίας, με επιβάρυνση του περιβάλλοντος και κατανάλωση πολύτιμων φυσικών πόρων, όλα αυτά και άλλα πολλά απαιτούν ολοκληρωμένη οικολογική ιδεολογική αντίληψη.
Μία ιδεολογική αντίληψη που να έχει ως κυρίαρχο στοιχείο την προστασία της ενότητας του φυσικού περιβάλλοντος και των λειτουργιών του, με σεβασμό στην κοινωνία και στους ανθρώπους (τωρινούς αλλά και στις νέες γενιές που έρχονται), η οποία θα οδηγήσει σε αλλαγή των μοντέλων παραγωγής, οικονομικής ανάπτυξης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων που ακολουθούνται σήμερα και έχουν εγκαθιδρυθεί σε παγκόσμιο επίπεδο και θα διορθώσουν ως προς το περιβάλλον το πρότυπο διαβίωσης και κατανάλωσης που κυριαρχεί.

Για να καλυφθούν τα ελλείμματα και των δύο αντιτιθέμενων πλευρών η οικολογική ιδεολογία θα πρέπει να απαλλαγεί από τα βάρη και τα στερεότυπα της αντιπαράθεσης των κυρίαρχων πολιτικών ιδεολογιών και να κυριαρχήσει έναντι αυτών λόγω επιτακτικής αναγκαιότητας πλέον για την ίδια την ζωή των έμβιων όντων πάνω στον πλανήτη.
Αυτή η ολοκληρωμένη και αδέσμευτη από παρωχημένα ιδεολογικά δεσμά οικολογική ιδεολογία, η οποία θα θέτει πρώτα συγκεκριμένους περιβαλλοντικούς στόχους για την διακυβέρνηση, με μία μακριά λίστα μετρήσιμων παραγόντων ελέγχου της εξέλιξης και μεταστροφής της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της, θα διαμορφώνει εν πολλοίς και τις προτεραιότητες στην πολιτική ατζέντα κάθε κυβέρνησης, που θα είναι δέσμια έναντι της κοινωνίας των πολιτών για την επίτευξή τους.

Και έτσι θα αξιολογούμε πλέον οι πολίτες τις κυβερνητικές επιλογές μιας πολιτικής ιδεολογίας, όχι με βάση τις βραχυπρόθεσμες επιδοματικές διακηρύξεις για μία πρόσκαιρη βελτίωση της αστικοποιημένης καταναλωτικής μας ικανότητας, αλλά με βάση την προοπτική διατήρησης και βελτίωσης της ίδιας μας της ζωής και της ζωής των παιδιών μας.
Και είναι εύλογο ότι μία τέτοια ιδεολογία θα δημιουργήσει την τάση για να αλλάξουν όχι μόνο τα πρότυπα παραγωγής, ανάπτυξης, οικονομικών δραστηριοτήτων, διαβίωσης, εργασίας και αστικοποίησης, αλλά και τον τρόπο που όλοι μας διαβιούμε ως εξαρτώμενα όντα άμεσα από την υγεία του περιβάλλοντός μας .

Η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της αναγκαστικά διαμορφώνουν ένα νέο συντελεστή μετασχηματισμού στις πολιτικές ιδεολογίες, που καθιστά την οικολογική αντίληψη κυρίαρχο και καθοριστικό παράγοντα έκφρασής και εφαρμογής τους, σε ότι αφορά τους στόχους και τον τρόπο επίτευξής τους.
Η διάσταση που εκφράζουν και οι δύο αντιτιθέμενες πλευρές, για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων της, είναι απολύτως προσχηματική και καταστροφική κάποιες στιγμές, αφού αποπροσανατολίζει την πολιτική διακυβέρνηση και τις κοινωνίες, από την αναγκαία σύμπνοια για τις καθοριστικές επιλογές που αφορούν την προστασία και την διατήρηση της ίδιας μας της ζωής μας πλέον ως έμβια όντα στον πλανήτη.

Στέλιος Φενέκος
Πρόεδρος της Κοινωνίας Αξιών και Υποναύαρχος ε.α

Διαβάστε ακόμη:

Σχόλια