Και στο βάθος ο… κήπος της αφελούς Εξωτερικής πολιτικής μας

Γράφει η Κρινιώ Καλογερίδου

Η σύγχρονη πολιτική ιστορία του τόπου μας έχει αποδείξει ότι το ”mea culpa” των Ελλήνων πολιτικών είναι σπάνιο και γι’ αυτό τα λάθη τους είναι εξακολουθητικά, με σοβαρό αντίκτυπο κυρίως στην Εξωτερική πολιτική μας.
Ένα απ’ τα λάθη αυτά είναι η υπάρχουσα αφέλεια, που — όπως αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων διαψεύδει το ”δόγμα” περί… ”μηδενικής αφέλειας ”, το οποίο καθιερώθηκε στην αρχή του 2021 επ’ ευκαιρία την έναρξης των διερευνητικών επαφών μας με την Τουρκία και σε απάντηση της στρατηγικής της για ”βήμα-βήμα” προσέγγιση των διεκδικούμενων στόχων της ”Γαλάζιας Πατρίδας”.

Η διάψευση του δόγματος περί μηδενικής αφέλειας οφείλεται, στον τρέχοντα χρόνο, στο γεγονός ότι διατυμπανίζουμε κυβερνητικά και στρατιωτικά (με αποδέκτες τα Μέσα) πράγματα που δε λέγονται (γιατί αφορούν κομβικά στοιχεία των αμυντικών δυνατοτήτων της χώρας) ξεχνώντας τον λόγο του ιδρυτή του κυβερνώντος κόμματος ότι:
— Στην πολιτική υπάρχουν πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται και άλλα που λέγονται και δεν γίνονται.

Απόδειξη αυτού ”χθες” (μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974) ήταν το γεγονός ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (μεταπολιτευτικός πρωθυπουργός για έξι χρόνια και ΠτΔ μετέπειτα) φρόντισε να επαναστρατιωτικοποιήσει και να εξοπλίσει ”αθόρυβα” και ”αθέατα” τα ανατολικά νησιά του Αιγαίου, ώστε να μπορούν να προστατευθούν σε περίπτωση απόπειρας εισβολής στα πρότυπα εκείνης στην Κύπρο.
Απόδειξη αυτού ”σήμερα” είναι το γεγονός ότι — υπό το πνεύμα μιας υπερβάλλουσας εξωστρέφειας — χτίσαμε το εθνικό μας αφήγημα πάνω στο δίπολο αναβάθμιση εξοπλιστική και ισχυρές συμμαχίες (ΗΠΑ-Γαλλία-Ισραήλ-αραβικά κράτη), για να καταλήξουμε τελικά στο συμπέρασμα που εξέφρασε σε συνέντευξή του στο Action24 ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας ΥΠΕΞ μας:

— […] Η ελληνική κοινωνία είναι σωστό να έχει την αίσθηση ότι πρέπει μόνη της να μπορεί να υπερασπίσει την πατρίδα…
Κι εμείς ρωτάμε με εύλογη απορία τον κ. Δένδια.
— Καλά εσείς δεν ήσασταν, κ. υπουργέ, που — αντιλαμβανόμενος, προφανώς, ότι δεν ωφελεί τα εθνικά μας συμφέροντα ο ρόλος του Επιμηθέα τον οποίο ακολουθούσατε μέχρι τον αιφνιδιασμό του τουρκολιβυκού μνημονίου (29/11/’19) — φέρατε βόλτα τον κόσμο για ισχυρές συμμαχίες και κατοχύρωση, έστω και ημιτελή (βλ. μερική οριοθέτηση ΑΟΖ στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία, 2020), αυτών που δικαιούμαστε προ του κινδύνου να τα οικειοποιηθεί η αδηφάγος Τουρκία;

Πέραν αυτού, σύμπασα η κυβέρνηση είχε πανηγυρίσει την εξοπλιστική αναβάθμιση της Ελλάδας από ΗΠΑ και Γαλλία, εκ παραλλήλου με την επέκταση των αμερικανικών βάσεων στη χώρα μας και τις εξοπλιστικές… ”υπερπτήσεις” επίδειξης, δείγματα των οποίων δώσαμε σε από κοινού ασκήσεις με τους Αμερικανούς (βλ. άσκηση ”Hellenic Tank Challenge” και ”Ηνίοχος” το ’21 στην Αλεξανδρούπολη, ελληνοαμερικανική συμμετοχή στην ΝΑΤΟϊκή άσκηση στη Θράκη τον Μάρτιο του ’22 και τέσσερις μήνες αργότερα κοινές εκπαιδεύσεις Ελλήνων και Αμερικανών στη Σούδα με F35).
Προφανώς, η ρεαλιστική επανεκτίμηση των πραγμάτων έκανε τον υπουργό Εξωτερικών να δει ότι η αποθέωση των εξοπλισμών ανήκει στη σφαίρα λαγνείας της πολεμικής τεχνολογίας η οποία δεν διασφαλίζει πάντα τα αναμενόμενα, καθώς απαιτεί τη συνεπικουρία και άλλων παραγόντων (καλή πληροφόρηση για την επιχειρησιακή κατάσταση του αντιπάλου, υψηλό εθνικό φρόνημα στρατού και λαού — ευφυή στρατηγική και διόραση — ξεκάθαρη στάση των συμμάχων υπέρ μας σε περίπτωση πολέμου με την Τουρκία).

Η ρεαλιστική επανεκτίμηση των πραγμάτων έκανε τον κ. Δένδια να δει, επίσης, ότι ο πολλαπλασιασμός των αμερικανικών βάσεων στη Ελλάδα και η ελληνοαμερικανική συμφωνία δεν συνοδεύονται από αλλαγή στάσης των ΗΠΑ στο θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου κι ότι η αγορά των Rafale και Belharra από τη Γαλλία δεν αλλάζει τα συμφωνηθέντα στην ελληνογαλλική συμφωνία.
Τα συμφωνηθέντα περί γαλλικής εγγύησης αποκλειστικά των θαλασσίων ζωνών της ελληνικής κυριαρχίας και όχι αυτών οι οποίες αφέθηκαν (Γιατί, άραγε;;;) ”ακάλυπτες” στην ημιτελή ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία (βλ. ”αδιάθετη” θαλάσσια ζώνη μεταξύ 28ου-32ου Μεσημβρινό, αν και ανήκει σ’ αυτήν η μισή Ρόδος και το Καστελόριζο).

Η ρεαλιστική επανεκτίμηση των πραγμάτων έκανε τον κ. Δένδια, πολύ πιθανόν, να επανεκτιμήσει και τις δυσοίωνες προοπτικές που διαμορφώνονται στο Κυπριακό, όπου κάθε επόμενη έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ είναι χειρότερη απ’ την προηγούμενη για την Κύπρο.
Και είναι χειρότερη γιατί διαιωνίζει τα τετελεσμένα της εισβολής και — αντί να συμβάλλει στην επανένωση των Κατεχομένων με την ελεύθερη Κύπρο — αποτρέπει την επανένωση του νησιού. Αποτρέπει την επάνοδό του σε συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας.

Ειδικά η τελευταία έκθεση του Αντόνιο Γκουτέρες στο Συμβούλιο Ασφαλείας, θα έλεγε κανείς ότι είναι ποντιοπιλατική προς όφελος της Τουρκίας, αφού δεν γίνεται σε αυτήν καμιά αναφορά στο συμφωνημένο από Ελλάδα και Κύπρο πλαίσιο για λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα (λύση εσχάτης ανάγκης — κατ’ εμέ — και βρετανικής… έμπνευσης [1957], που προετοιμάζει το έδαφος για μελλοντική τουρκοποίηση της Κύπρου), πράγμα που καθιστά βάσιμες τις ελπίδες των Τούρκων για διχοτόμηση του νησιού.
Επιπλέον στην εν λόγω έκθεση απουσιάζει άμεση ή έμμεση καταδίκη των τουρκικών αυθαιρεσιών και παρανομιών στα Βαρώσια, συμπεριλαμβανομένου του εποικισμού τους. Ενώ ύποπτο είναι το γεγονός ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ έχει αποσυνδέσει απ’ τη λύση του Κυπριακού τη διεκδίκηση των φυσικών (ενεργειακών) πόρων της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία…

Για όλα αυτά και για άλλα κακόηχα που εκπέμπουν τα Ηνωμένα Έθνη στο Κυπριακό τελευταία, δίνεται η εντύπωση ότι απομακρύνονται σταδιακά από το πνεύμα και το πλαίσιο των αρχικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ψηφισμάτων τα οποία λειτουργούσαν ως θεματοφύλακες του Διεθνούς Δικαίου και είχαν σαν κορωνίδα τους την άμεση απομάκρυνση του τουρκικού στρατού κατοχής από την Κύπρο. Ως εκ τούτου, η απομάκρυνση από αυτά δεν συνιστά πρόοδο στο Κυπριακό, αλλά οπισθοδρόμηση.

Με τα ως άνω δεδομένα γίνεται κατανοητός ο (καθυστερημένος) προβληματισμός του υπουργού Εξωτερικών για το δια ταύτα της ελληνικής αφέλειας στο θέμα των συμμαχιών που συνδέονται άμεσα με τη στάση που θα κρατήσουν οι σύμμαχοι σε περίπτωση πολέμου Ελλάδας-Τουρκίας.
Γίνεται αντιληπτή και η υποτίμηση της τουρκικής επιρροής στην Αλβανία που τον έκανε να πανηγυρίζει το ’20 για την κοινή προσφυγή (με συνυποσχετικό) Ελλάδας-Αλβανίας στη Χάγη, προκειμένου να οριοθετήσουν αμφότερες οι γείτονες χώρες τις μεταξύ τους θαλάσσιες ζώνες στο Ιόνιο.

Αυτό που δεν γνωρίζω αν έγινε αντιληπτό ακόμα από τον κ. Δένδια είναι η αρνητική επίπτωση της αφελούς αποκάλυψής του ότι ένα απ’ τα θέματα που έκαναν την Ελλάδα να επιλέξει τη Χάγη για επίλυση των θαλάσσιων διαφορών της με την Αλβανία είναι η πλήρης εξασφάλιση των δικαιώματα των ελληνικών νησιών.
Κάτι που, μόλις κοινοποιήθηκε από τον ίδιο, σήκωσε θύελλα αντιδράσεων στον αλβανικό Τύπο, γιατί — μέχρι να γίνει γνωστή η στόχευση της ελληνικής στρατηγικής — οι Αλβανοί δημοσιογράφοι δεν μπορούσαν να βγάλουν λέξη για το θέμα της συμφωνίας απ’ τον πρωθυπουργό τους Έντι Ράμα.

Γι’ αυτό και, μετά την αποκάλυψη, η εφημ. Dita της Αλβανίας βγήκε με πηχιαίους τίτλους χαρακτηρίζοντας λάθος της αλβανικής κυβέρνησης την αποδοχή του αιτήματος της Ελλάδας για από κοινού προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Με λίγα λόγια, για να καταλήξουμε. Οι κωλυσιεργίες του Αλβανού πρωθυπουργού στο θέμα οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα δεν οφείλονται μόνο στις υπόγειες παρεμβάσεις του Ταγίπ Ερντογάν και τις αντιστάσεις των Αλβανών αξιωματούχων με πρόσχημα την απόφαση του αλβανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου το ’20 που είχε καταστήσει ανενεργή τη συμφωνία Ελλάδας-Αλβανίας.

Οφείλονται και στην επίδειξη της δικής μας αφέλειας απ’ τη στιγμή που δημοσιοποιήσαμε πτυχές της στρατηγικής μας. Επιπλέον ο υπουργός Εξωτερικών θα πρέπει να καταλάβει κάποια στιγμή ότι η Αλβανία δεν καίγεται για τις… πανηγυρικές διακηρύξεις του στα διεθνή forum περί καθολικής υποστήριξης της Ελλάδας στην προοπτική ένταξής της στην Ε.Ε, όσο γι’ αυτό που είπε η Αλβανίδα ομόλογός του κατά την επίσκεψή της στη χώρα μας (Μάιος 2022):
Για την κατάργηση, δηλαδή, του “νόμου περί εμπολέμου” στα ελληνοαλβανικά σύνορα (πολύ βολικό για την σύμμαχό τους Τουρκία, που διατηρεί ωστόσο το casus belli στα ελληνοτουρκικά σύνορα) και την αποκατάσταση του περιουσιακού ζητήματος της κοινότητας των Τσάμηδων, οι οποίοι διεκδικούν — πέραν των οικονομικών αποζημιώσεων πολλών δισεκατομμυρίων — και εδάφη της Ηπείρου από την Ελλάδα…

Σχετικές Δημοσιεύσεις

Σχόλια