Γράφει ο Στέλιος Φενέκος
Πολλά ακούγονται εδώ και χρόνια για τις ανεμογεννήτριες και κυρίως ότι ευθύνονται για πολλές από τις πυρκαγιές στις περιοχές που έχουν εγκατασταθεί.
Ας δούμε όμως από την εμπειρία που έχει αποκτηθεί παγκοσμίως, πόσο υπαρκτός είναι ο κίνδυνος πυρκαγιάς από τις ανεμογεννήτριες.
1. Η αιολική βιομηχανία έχει υποτιμήσει ή και υποβαθμίσει τον κίνδυνο πυρκαγιάς για δεκαετίες. Ακόμα και τώρα, τα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις απώλειες λόγω πυρκαγιάς βασίζονται σε εκτιμήσεις και ελλιπή δεδομένα που δεν παρέχονται από τους ιδιοκτήτες των ανεμογεννητριών.
Σαν γενική αρχή, και καθώς οι ανεμογεννήτριες αρχίζουν να πληθύνονται και αναλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο των εθνικών ενεργειακών μειγμάτων σε όλη την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, η αιολική βιομηχανία δεν θέλει και δεν μπορεί να αντέξει την οικονομική ζημιά στη φήμη της που μπορεί να επιφέρει ακόμη και μια πυρκαγιά στους στροβίλους.
2. Έχει παρατηρηθεί ότι μία ανεμογεννήτρια μπορεί να πάρει φωτιά κυρίως λόγω ηλεκτρικών ή μηχανικών βλαβών που οδηγούν σε ανάφλεξη η οποία μπορεί να εξαπλωθεί στα εποξικά καλύμματα και στον υαλοβάμβακα. Για την κατασκευή εξαρτημάτων και μείωση του βάρους της ανεμογεννήτριας και των πτερύγων, χρησιμοποιούνται εποξικά υλικά και ρητίνες, ενώ για την ενίσχυση χρησιμοποιούνται γυάλινες ίνες και ίνες άνθρακα
3. Οι πυρκαγιές των στροβίλων κυρίως μπορεί να προέλθουν σε ένα από τα τέσσερα πιθανότερα σημεία ανάφλεξης:
α) Μετατροπέα και πυκνωτή,
β) Μετασχηματιστή
γ) Φρένο.
δ) Δοχείο λίπανσης
- Ο μετατροπέας και ο πυκνωτής είναι απαραίτητοι για την ανεμογεννήτρια, για να μετατρέψει την μεταβλητή συχνότητα της παραγόμενης ενέργειας σε σταθερή συχνότητα ώστε να μπορεί να τροφοδοτηθεί στο δίκτυο. Ένα ηλεκτρικό σφάλμα σε αυτά τα εξαρτήματα μπορεί να προκαλέσει ηλεκτρικό τόξο ή σπινθήρες, οι οποίοι μπορούν να μεταδοθούν σε πλαστικά περιβλήματα και να προκαλέσουν πυρκαγιά.
- Οι μετασχηματιστές επίσης, οι οποίοι ομοίως μετατρέπουν την ενέργεια σε κατάλληλη τάση για το δίκτυο, μπορούν επίσης να αποτελέσουν σημείο ανάφλεξης λόγω ηλεκτρικών βλαβών.
- Τα φρένα στο στρεφόμενο τμήμα χρησιμοποιούνται σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, για να μπορούν να σταματήσουν να περιστρέφονται τα πτερύγια του στροβίλου σε δευτερόλεπτα. Αυτό δημιουργεί μια τεράστια τριβή και συνακόλουθα υψηλή θερμότητα και μια μηχανική βλάβη στο φρένο μπορεί να προκαλέσει πυρκαγιά η οποία να μεταδοθεί στις ρητίνες, στα εποξικά υλικά και στους υαλοβάμβακες και στην συνέχεια τμήματα να αποκολληθούν και να εκτιναχθούν, πέφτοντας στο έδαφος φλεγόμενα. Οι λεπίδες μπορεί να πέσουν στο έδαφος αλλά και να εκτοξεύσουν φλεγόμενα θραύσματα που προσγειώνονται έως και 1 Km μακριά σε χωράφια και δάση.
4. Πολλές έρευνες που έχουν γίνει από ειδικούς, δείχνουν ότι λόγω της έλλειψης παρεχομένων στοιχείων από τις εταιρείες και αδιαφάνειας γύρω από τις πυρκαγιές αιολικών πάρκων, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πόσο ακριβείς είναι οι τρέχουσες εκτιμήσεις από τον πραγματικό αριθμό πυρκαγιών κάθε χρόνο, ενώ πολλά στοιχεία είναι ξεπερασμένα.
Τα στατιστικά στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τις αναφορές επί δύο σχεδόν δεκαετίες δείχνουν ότι ο ρυθμός αυτανάφλεξης των στροβίλων παρέμεινε σταθερός - συνήθως ένας στους 2000 στροβίλους κάθε χρόνο, αν και άλλες εκτιμήσεις (λιγότερο ακριβείς) το μειώνουν στις 1 πυρκαγιά τον χρόνο, ανά 10.000 ανεμογεννήτριες .
5. Ενώ έχουν αναπτυχθεί τεχνολογίες που είναι λιγότερο επιρρεπείς σε πυρκαγιά, όπως ηλεκτρικά συστήματα πέδησης, περιβλήματα αντιπυρικά κλπ, εν τούτοις πολλά από τα βασικά υλικά που μπορούν να αναφλεγούν είναι απαραίτητα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και για την συνολική μείωση του βάρους και ως εκ τούτου και δεν μπορούν να σχεδιαστούν αλλιώς.
6. Όμως, καθώς τα αιολικά πάρκα αυξάνονται και δημιουργούνται πολύ μεγάλα έργα με πάνω από 100 τουρμπίνες εγγύς δασικών περιοχών (πάνω σε κορυφές βουνών που υπάρχουν εγγύς δάση), τα κράτη και οι ιδιοκτήτες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη μεγαλύτερη συχνότητα αυτανάφλεξης που δημιουργείται (ως προς το παρελθόν που ήταν ελάχιστες οι Τουρμπίνες), κατά την διάρκεια του 25ετούς μέσου όρου ζωής ενός τέτοιου έργου.
7. Όπως επίσης έχει παρατηρηθεί, οι περισσότερες πυρκαγιές ανεμογεννητριών καταστρέφουν πλήρως την τουρμπίνα. Δεδομένου ότι τα έργα τείνουν να βρίσκονται πολύ μακριά από τις πόλεις και τις κοινότητες, όταν η τοπική πυροσβεστική αρχή φτάσει στο σημείο, η φωτιά στην ανεμογεννήτρια θα μεγαλώσει και θα εξαπλώνεται από το εσωτερικό του στροβίλου σε ολόκληρη την κατασκευή. Τότε, δεν υπάρχει άμεσος εξωτερικός τρόπος να σβήσει η φωτιά, καθώς το μέσο ύψος του πύργου του στροβίλου είναι γύρω στα 80 μέτρα, και η πυρκαγιά στο στρόβιλο είναι εκτός εμβέλειας για πυρόσβεση από το έδαφος.
8. Αν και τα υλικά γίνονται όλο και πιο ανθεκτικά στην φωτιά ώστε να επιβραδυνθεί η εξάπλωσή της και να μειωθούν οι πιθανότητες ανάφλεξης, μόνο τα συστήματα αυτόματης κατάσβεσης της πυρκαγιάς μπορούν να σβήσουν μια φλόγα που ξεπηδάει στον στρόβιλο. Ένα αυτόματο σύστημα καταστολής πυρκαγιάς ανιχνεύει την φλόγα και την σβήνει, είτε στο σημείο ανίχνευσης (απευθείας) είτε πλημμυρίζοντας προληπτικά όλον τον χώρο της ανεμογεννήτριας με έναν κατασταλτικό παράγοντα για την πυρκαγιά (έμμεσο).
9. Η εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήματος καταστολής πυρκαγιάς στα τέσσερα πιο κοινά σημεία ανάφλεξης που αναφέρθηκαν πιο πάνω είναι πλέον απαίτηση που πρέπει να σε κάθε εγκατάσταση ανεμογεννητριών πέραν των άλλων μέτρων ασφαλείας.
Δεδομένου ότι ένα μέσο σύστημα καταστολής πυρκαγιάς κοστίζει μεταξύ 10.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με το μέγεθος και το αν είναι άμεσο ή έμμεσο, και με βάση την αναμενόμενη συχνότητα όπως περιγράφηκε παραπάνω, το όφελος της πλήρους προστασίας για έναν στρόβιλο 3MW+ υπερτερεί σημαντικά του κόστος εγκατάστασης.
10. Ο κίνδυνος δε πυρκαγιάς δεν αφορά μόνο την ανεμογεννήτρια και τον ιδιοκτήτη ενός αιολικού πάρκου. Μια φωτιά ανεμογεννήτριας μπορεί να εξαπλωθεί στο περιβάλλον, προκαλώντας πυρκαγιές και ενδεχομένως να εξαπλωθεί σε κοντινά δάση, θάμνους, κλπ.
11. Ως εκ τούτου, σε κυβερνητικό και περιφερειακό επίπεδο πρέπει να είναι πλέον απαίτηση η ύπαρξη συστημάτων αυτόματης κατάσβεσης (άμεσης αλλά και έμμεσης), ώστε να διασφαλισθεί ότι μία πυρκαγιά σε ανεμογεννήτρια θα κατασταλεί έγκαιρα και πριν οι φλόγες εξαπλωθούν πέραν από αυτήν στο περιβάλλοντα χώρο. .
Οι αρχές στην Γερμανία, στον Καναδά, στην Ολλανδία αλλά και σε πολιτειακές αρχές στις ΗΠΑ, αναγνωρίζουν ότι η ενσωμάτωση συστημάτων αυτόματης καταστολής της πυρκαγιάς (άμεσων και έμμεσων) είναι απαραίτητη για την προστασία των νέων αιολικών πάρκων και του περιβάλλοντός τους σε περίπτωση πυρκαγιάς σε ανεμογεννήτρια.
12. Εκτός από τη συμμόρφωση με τις κυβερνητικές ρυθμιστικές αρχές, οι ιδιοκτήτες και οι φορείς εκμετάλλευσης αιολικών πάρκων πρέπει επίσης να κοινοποιούν τις ενέργειές τους και να δείχνουν έμπρακτα την δέσμευσή τους, με αποδοχή τακτικών ελέγχων των αρμόδιων αρχών για την πρόληψη και την προστασία από πυρκαγιές στις περιοχές που είναι εγκατεστημένες οι ανεμογεννήτριες.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Με την υπεύθυνη τήρηση των ανωτέρω απαιτήσεων, τον τακτικό έλεγχο καλής λειτουργίας και συμμόρφωσης από τις αρμόδιες αρχές, και την ενημέρωση, ώστε να απαντηθούν οι βασικές ανησυχίες των κατοίκων για τις ανεμογεννήτριες, η αιολική βιομηχανία θα είναι σε καλύτερη θέση για να συνεχίσει την αναγκαία ανάπτυξή της υπέρ του κοινωνικού συνόλου, του περιβάλλοντος και της χώρας μας.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΜΕΛΕΤΕΣ
1. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι ο κίνδυνος πυρκαγιών ανεμογεννητριών θα μεταβληθεί αυξανόμενος παράλληλα με τις κλιματικές αλλαγές και την αύξηση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος, αλλά θα τείνει ελεγχόμενος από τις τεχνολογικές εξελίξεις.
2. Το 2020 υπήρξαν καταστροφικές πυρκαγιές σε ανεμογεννήτριες στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ, που επιδεινώθηκαν από την κλιματική αλλαγή, την αύξηση της θερμοκρασίας και τις ξηρασίες, δημιουργώντας τις τέλειες συνθήκες για πυρκαγιά.
3. Η γήρανση των ήδη εγκατεστημένων στροβίλων που έχουν φτάσει στο όριο ζωής τους είναι ένα μεγάλο πρόβλημα επίσης, γιατί παλαιότερα μοντέλα είναι λιγότερο αξιόπιστα - λόγω της λιγότερο εξελιγμένης τεχνολογίας. Το πρώτο μεγάλο κύμα στροβίλων που εγκαταστάθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1990 έφτασε στο τέλος της λειτουργικής τους ζωής, περίπου το 28% του συνολικού υπάρχοντος αιολικού δυναμικού στην Ευρώπη είναι πλέον άνω των 15 ετών. Σημαντικό καθίσταται η αντικατάσταση τους ή και η απομάκρυνση όσων ανεμογεννητριών έχουν καταστεί ανενεργές.
4. Οι επίσημες πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό και τη σοβαρότητα των δασικών πυρκαγιών που προκλήθηκαν από στροβίλους παραμένουν σε μεγάλο βαθμό μυστικές και μη διαθέσιμες. Παρ 'όλα αυτά, υπάρχουν διάσπαρτες αναφορές στα μέσα ενημέρωσης και μία εμπεριστατωμένη περιγραφή του αρχείου ασφαλείας της εταιρείας Caithness USA Wind. Αυτή η εταιρεία ανέφερε 110 σοβαρές πυρκαγιές ανεμογεννητριών σε διάστημα 20 ετών, αλλά δεν έδωσε περισσότερα στοιχεία για το εάν ορισμένες από αυτές τις πυρκαγιές επεκτάθηκαν σε γειτονικές περιοχές.
Διαβάστε ακόμη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών