Τα εγκλήματα των Ισπανών σε βάρος των ιθαγενών της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής

Στο άρθρο μας, για τη γενοκτονία των Ινδιάνων της Βόρειας Αμερικής είχαμε αναφερθεί σε ανάλογες και χειρότερες ενέργειες των Ισπανών σε βάρος των ιθαγενών της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Για τα γεγονότα αυτά διαθέτουμε ένα βιβλίο του Bartolome de Las Casas, με τίτλο «Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΙΝΔΙΑΝΩΝ». Ο de Las Casas ήταν αυτόπτης μάρτυρας των φρικαλεοτήτων στις οποίες προέβαιναν σε βάρος των αυτοχθόνων οι συμπατριώτες του Ισπανοί και αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των Ινδιάνων. Βέβαια, παρά τις προσπάθειες του, υπέπεσε σε λάθη (όπως η πρόταση για μεταφορά Αφρικανών σκλάβων σε αποικίες) την οποία αναίρεσε αργότερα. Ωστόσο δεν παύει να θεωρείται ως ένας από τους πρωτοπόρους υπερασπιστές των δικαιωμάτων των ιθαγενών της Αμερικής.

Η ισπανική αυτοκρατορία στην Κεντρική και Νότια Αμερική
Στις 12 Οκτωβρίου 1492 ο Χριστόφορος Κολόμβος έφτασε για λογαριασμό του ισπανικού στέμματος (του βασιλιά Φερδινάρδου και της βασίλισσας Ισαβέλλας) στο νησί Γκουανανί των Μπαχάμων και έγινε αυτός που πιστώνεται την ανακάλυψη της Αμερικής. Ακολούθησε η ανακάλυψη της Κούβας και στη συνέχεια της Ισπανιόλας (όπου σήμερα βρίσκονται η Δημοκρατία της Αϊτής και η Δομινικανή Δημοκρατία, βλ. Survivor). Με τη βούλα του πάπα Αλέξανδρου ΣΤ’ (1493) και την Ισπανοπορτογαλική Συνθήκη του Τορντεσίλας (1494) διευθετήθηκε το ζήτημα της ελεύθερης διείσδυσης και εγκατάστασης των Ισπανών στην Κεντρική και τη Νότια Αμερική (με εξαίρεση τη Βραζιλία που δόθηκε στους Πορτογάλους).
Ο εποικισμός όμως των περιοχών αυτών καθυστέρησε μερικά χρόνια. Το Πουέρτο Ρίκο κατακτήθηκε το 1509, η Τζαμάικα το 1509, η Κούβα το 1511. Στη συνέχεια, οι Ισπανοί απέσπασαν τη Φλόριντα από τους Γάλλους και το 1522 ο Ερνάν Κορτές υπέταξε τους Αζτέκους του Μεξικού. Στη συνέχεια κατέλαβαν τη Γουατεμάλα (1522), τη Νικαράγουα (1522-1523), το Σαλβαδόρ (1525) και διέλυσαν την αυτοκρατορία των Ίνκας στο Περού το 1532 (Φρανσίσκο ΠιΘάρο). Το 1536 ακολούθησε η περιοχή του Ρίο ντε λα Πλάτα (το 1536 ιδρύθηκε το Μπουένος Άιρες), το 1538 η Κολομβία, το 1541 η Χιλή και το 1546 οι βόρειες ακτές της Βενεζουέλας. Τέλος το 1581, κατακτήθηκαν η Χερσόνησος Γιουκατάν και το Νέο Μεξικό.

Η Ισπανία αποικιοκρατική δύναμη
Όλες αυτές οι κατακτήσεις μετέτρεψαν την Ρωμαιοκαθολική Ισπανία η οποία να σημειώσουμε ότι μόλις το 1492 λίγο πριν το ταξίδι του Κολόμβου, είχε καταφέρει να απελευθερώσει από τους Άραβες την τελευταία περιοχή που κατείχαν στο έδαφός της, τη Γρανάδα, σε αποικιοκρατική δύναμη. Το 1521 ο Κάρολος Κουίντος προσέθεσε στον τίτλο του βασιλιά της Ισπανίας και τον τίτλο «βασιλιάς των Ινδιών και των γαιών του Ωκεανού». Καθιερώθηκε ο θεσμός του αντιβασιλέα και των γενικών διοικητών και μεταφέρθηκε και στις αποικίες ολόκληρο το μητροπολιτικό διοικητικό σύστημα, το οποίο όμως γρήγορα χρειάστηκε να αναπροσαρμοστεί για να εξειδικευθεί (ανώτατο βασιλικό συμβούλιιο στη μητρόπολη το 1524 κ.ά.).
Η Ισπανία εφάρμοσε την αρχή της αποκλειστικής μητροπολιτικής εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων των αποικιών τις οποίες επίσης υποχρέωσε να αγοράζουν από τη μητρόπολη, την Ισπανία δηλαδή, οτιδήποτε χρειάζονταν. Μεγάλο μέρος των πολύτιμων μετάλλων από τις αποικίες πήγαιναν απευθείας στο ισπανικό στέμμα, ενώ τα λιμάνια της χώρας γέμιζαν από προϊόντα που έρχονταν από τις αποικίες. Η πολιτική αυτή της Ισπανίας όμως είχε μακροπρόθεσμα αρνητικές συνέπειες όπως θα δούμε στη συνέχεια. Ας ξεκινήσουμε όμως να αναφέρουμε μερικά απ’ όσα γράφει στο βιβλίο του ο Bartolome de Las Casas.

Ποιος ήταν ο Bartolome de Las Casas;
Ο Bartolome de Las Casas (Βαρθολομαίος ντε Λας Κάζας) γεννήθηκε το 1484 στη Σεβίλη. Υπήρξε ένας από τους κονκιστοδόρες (εξερευνητές και κατακτητές) της Αμερικής, βλέποντας όμως όσα γίνονταν σε βάρος των ιθαγενών, αντέδρασε στις καταχρήσεις των αποικιοκρατών και διαχώρισε τη θέση του. Το 1515 απελευθέρωσε τους ιθαγενείς σκλάβους του και αποποιήθηκε την ενκομιένδα (το ισπανικό σύστημα δουλοπαροικίας). Παράλληλα υπερασπίστηκε τα δικαιώματα των ιθαγενών ενώπιον του Καρόλου Ε’ αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που είχε τότε στην κυριότητα του και την Ισπανία. Στα πρώτα έργα του ο ντε Λας Κάζας πρότεινε τη χρήση Αφρικανών σκλάβων αντί για ιθαγενείς στις αποικίες, θέση την οποία αποκήρυξε στη συνέχεια. Η αρχική του άποψη όμως έκανε πολλούς ιστορικούς να τον κατηγορήσουν ως έναν από τους πρώιμους εμπνευστές του εμπορίου σκλάβων.
Το 1522 ο ντε Λας Κάζας που είχε πλέον την άποψη ότι όλες οι μορφές δουλείας είναι λανθασμένες, προσπάθησε να ξεκινήσει μια άλλη μορφή αποικισμού στις ακτές της Βενεζουέλας, όμως το εγχείρημα αυτό απέτυχε. Έπειτα εντάχθηκε στο Τάγμα των Δομινικανών μοναχών και για δέκα περίπου χρόνια αποσύρθηκε από τη δημόσια ζωή. Στη συνέχεια ταξίδεψε στην Κεντρική Αμερική και εργάστηκε ως ιεραπόστολος στους Μάγια της Γουατεμάλας. Παράλληλα συμμετείχε σε δημόσιες συζητήσεις με τον ισπανικό εκκλησιαστικό κλήρο για τον εκχριστιανισμό των αυτοχθόνων.

Επέστρεψε πίσω στην Ισπανία, με σκοπό να φέρει περισσότερους ιεραποστόλους στην Αμερική και συνέχισε να δραστηριοποιείται για την κατάργηση του συστήματος της ενκομιένδα. Το 1542 πέτυχε τη θέσπιση από την Ισπανία των Νέων Νόμων που αφορούσαν αποκλειστικά την προστασία των ιθαγενών. Έπειτα διορίστηκε επίσκοπος της επαρχίας Τσιάπας (του Μεξικού) αλλά υπηρέτησε για μικρό χρονικό διάστημα καθώς συνάντησε σφοδρές αντιδράσεις από Ισπανούς αποίκους με τους οποίους διαφωνούσε ριζικά στον τρόπο αντιμετώπισης των ιθαγενών. Ο ντε Λας Κάζας ως το τέλος της ζωής του υπηρέτησε στη βασιλική αυλή όπου άσκησε σημαντική επιρροή στα σχετικά με τις ισπανικές αποικίες στην Αμερική. Ο ντε Λας Κάζας πέθανε το 1566 στη Μαδρίτη. Τα γνωστότερα έργα του είναι τα «Brevation relacion de la destruccion de las Indias» («Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΙΝΔΙΑΝΩΝ» μεταφράστηκε στα ελληνικά) και «Historia de Las Indias» («Η Ιστορία των Ινδιών»).

Τα εγκλήματα των Ισπανών στην Αμερική
Σύμφωνα με όσα γράφει ο ντε Λας Κάσας οι Ισπανοί για 40 χρόνια «δεν κάνουν άλλο τι, από το να τους κατακομματιάζουν(ενν. τους ιθαγενείς), να τους σκοτώνουν, να τους ταλαιπωρούν, να τους καταθλίβουν, να τους βασανίζουν και να τους αφανίζουν με σκληρές, πρωτοφανείς, καινούριες, ποικίλες, πρωτοθώρητες πρακτικές, που κανείς δεν τις έχει δει ούτε διαβάσει ούτε ακούσει. Θα αφηγηθώ μερικές. Έτσι από τα τρία εκατομμύρια που είχαμε δει δεν έχουν μείνει σήμερα στο νησί Εσπανιόλ (Ισπανιόλα) παρά διακόσιοι».
«Τα νησιά Λουκέγ, γειτονεύουν με την Εσπανιόλ, και από τον βορρά με την Κούβα, είναι περισσότερα από εξήντα… Υπήρχαν εκεί περισσότερες από 500.000 ψυχές, σήμερα δεν υπάρχει ψυχή. Οι Ισπανοί σκότωσαν όλους τους κατοίκους όταν τους μεταφέρανε στο νησί Εσπανιόλ και εκεί πια είδανε ότι κανείς τους δεν είχε μείνει».

«Πάνω στη Μεγάλη Στεριά (ενν. την ηπειρωτική Αμερική), είμαστε σίγουροι, οι Ισπανοί μας με τις αγριότητες και τις ολέθριες πράξεις τους καταστρέψανε και ξεκαθάρισαν από τις ψυχές, γαίες γεμάτες από κατοίκους όλο χαρίσματα, να η αιτία που σήμερα είναι έρημες. Πρόκειται για έξι βασίλεια, μεγαλύτερα από ολόκληρη την Ισπανία, την Αραγονία και την Πορτογαλία μαζί, και περισσότερη γη, όση από τη Σεβίλη στην Ιερουσαλήμ, δηλαδή πάνω από δύο χιλιάδες λεύγες (σημ. αν θεωρήσουμε ότι αναφέρεται σε «λεύγες ξηράς», όπου κάθε λεύγα είναι ίση με 4.452 μέτρα, πρόκειται για απόσταση 8.900 χλμ. περίπου).
Σ’ αυτά τα σαράντα χρόνια, περισσότερα από 12 εκατομμύρια ψυχές, άντρες, γυναίκες και παιδιά πέθαναν άδικα από την τυραννία και τις μοχθηρές πράξεις των Χριστιανών. Ο αριθμός είναι εξακριβωμένος και αληθινός. Και νομίζω πραγματικά -δεν γελιέμαι- ότι θα ξεπερνούν τα 15 εκατομμύρια (ενν. οι νεκροί ιθαγενείς)… Είναι πασίγνωστο, αλήθεια εξακριβωμένη, την παραδέχονται όλοι, ακόμα και οι τύραννοι και οι δολοφόνοι, ότι ποτέ οι Ινδιάνοι, σε όλες τις Ινδίες (σημ.: υπήρχε ακόμα η αντίληψη οτι βρίσκονταν στις Ινδίες), δεν προξένησαν κακό σε Χριστιανούς. Αρχικά, είχαν νομίσει οτι είχαν έρθει από τον ουρανό, ωσότου πια, επανειλημμένα οι Χριστιανοί τους έκαναν να υποστούν, και αυτοί και οι γείτονές τους, όλα τα δεινά, κλεψιές, φόνους, βιαιότητες, καταπιέσεις».

Τα εγκλήματα στην Ισπανιόλα (Εσπανιόλ)
Η Ισπανιόλα (Εσπανιόλ), όπου βρίσκονται σήμερα η Αϊτή και η Δομινικανή Δημοκρατία, ήταν το πρώτο νησί όπου εγκαταστάθηκαν οι Ισπανοί. Άρχισαν να παίρνουν από τους Ινδιάνους τις γυναίκες και τα παιδιά τους ως υπηρέτες. Μετά από βιαιότητες και καταπιέσεις οι Ινδιάνοι άρχισαν να κρύβουν τις γυναίκες και τα παιδιά τους, κρύβονταν στα δάση κ.λπ. Οι Χριστιανοί τους χαστούκιζαν, τους γρονθοκοπούσαν, τους ξυλοκοπούσαν, ενώ το αποκορύφωμα όλων ήταν ο βιασμός από έναν Ισπανό αξιωματούχο της συζύγου του άρχοντα όλου του νησιού. Τότε, οι Ινδιάνοι εξαγριώθηκαν και προσπάθησαν, αφού οπλίστηκαν να διώξουν τους βάρβαρους αποίκους.
Οι προσπάθειές τους ήταν μάταιες, καθώς οι Ισπανοί ήταν έφιπποι και καλά οπλισμένοι με σπαθιά και ακόντια. Έμπαιναν στα χωριά και σκότωναν αδιακρίτως, ηλικιωμένους, παιδιά, γυναίκες, ακόμα κι ετοιμόγεννες τις οποίες ξεκοίλιαζαν και κατακομμάτιαζαν! Στοιχημάτιζαν για το ποιος θα σκότωνε έναν Ινδιάνο με μια μαχαιριά ή ποιος θα του έκοβε το κεφάλι με ένα χτύπημα της λόγχης ή θα του έβγαζε τα σπλάχνα… Άρπαζαν νήπια από τις μητέρες τους που τα θήλαζαν, τα έπιαναν από τα πόδια και χτυπούσαν τα κεφάλια στα βράχια! Άλλα, τα εκσφενδόνιζαν στα ποτάμια γελώντας και κάνοντας αστεία και όταν τα παιδιά έπεφταν στο νερό έλεγαν: «Τρέμεις κατεργαράκο». Σούβλιζαν σ’ ένα σπαθί παιδιά και μανάδες, αλλά και όποιον άλλον έβρισκαν μπροστά τους. Τους κρεμούσαν, σειρές, σε ομάδες από δεκατρείς (ως συμβολισμό του Χριστού και των Δώδεκα Αποστόλων, υποτίθεται για να τους τιμήσουν). Τα πόδια τους μόλις άγγιζαν τη γη.

Μετά έβαζαν φωτιά και τους έκαιγαν ζωντανούς! Όσους προσπαθούσαν να ξεφύγουν τους έκοβαν τα χέρια και τα κρεμούσαν. Για τους άρχοντες και τους ευγενείς, οι Ισπανοί χρησιμοποιούσαν έναν ιδιαίτερο τρόπο: τους έψηναν σε σχάρες! Έκαναν σχάρα από βέργες πάνω σε δικέλλες, τους έδεναν εκεί, άναβαν σιγανή φωτιά, για να ξεψυχήσουν σιγά σιγά, μέσα στα ουρλιαχτά που τους προκαλούσαν τα φριχτά αυτά βασανιστήρια. Όπως γράφει ο ντε Λας Κάζας: «Κάποτε είδα να ψήνονται πάνω σε σχάρες τέσσερις ή πέντε επίσημοι άρχοντες -νομίζω μάλιστα ότι υπήρχαν άλλα δύο ή τρία ζευγάρια σχάρες όπου ψήνονταν άλλοι. Και επειδή έβγαζαν γοερές κραυγές και τους λυπήθηκε ο αρχηγός (των Ισπανών) ή το πιο σωστό δεν τον άφηναν να κοιμηθεί, διέταξε να τους ρίξουν στον ποταμό. Αλλά ο Αλγκουαζίλ (Ισπανός αστυνομικός πράκτορας) που ήταν χειρότερος από τον δήμιο που τους έψηνε… με τα ίδια του τα χέρια τους έχωνε στο στόμα κομμάτι ξύλου για να μην μπορούν να θορυβούν, κι έπειτα αναδαύλιζαν τη φωτιά για να καούν αργά, όπως αυτός ήθελε».
Και όσοι Ινδιάνοι όμως κατάφερναν να ξεφύγουν, δεν γλίτωναν. Οι Χριστιανοί γύμναζαν κυνηγετικά σκυλιά, ιδιαίτερα μοχθηρά, που μόλις έβλεπαν έναν Ινδιάνο έπεφταν πάνω του και τον κομμάτιαζαν. Σπάνια κάποιοι Ινδιάνοι σκότωναν Ισπανούς. Οι Χριστιανοί αποφάσισαν ότι για κάθε Ισπανό που θα σκότωναν οι Ινδιάνοι, θα σκοτώνονταν εκατό Ινδιάνοι. Κάτι μας θυμίζει αυτό, παραπέμπει σε κάτι αντίστοιχο που έκαναν πριν από 80 περίπου χρόνια, κάποιοι δήθεν πολιτισμένοι Ευρωπαίοι στη χώρα μας…

Άλλα εγκλήματα των Ισπανών σε βάρος των ιθαγενών
Ζητούμε συγγνώμη για την αναφορά και μόνο αυτών των ωμοτήτων και αγριοτήτων που αναφέραμε, οι αλήθειες όμως πρέπει να αποκαλύπτονται, ιδιαίτερα όταν προέρχονται από αυτόπτες μάρτυρες. Στο βιβλίο του «Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΙΝΔΙΑΝΩΝ» (με αυτό τον τίτλο κυκλοφόρησε στα ελληνικά) ο Βαρθολομαίος ντε Λας Κάζας, περιγράφει εκατοντάδες ακόμα φρικιαστικές ενέργειες των Ισπανών σε βάρος των Ινδιάνων, κυρίως της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Θα αναφέρουμε μερικά από αυτά, καθώς είναι πρακτικά αδύνατο. Θα δώσουμε στο τέλος ιδιαίτερη έμφαση στην κατάλυση τριών αυτοκρατοριών από τους Ισπανούς: των Μάγια, των Ίνκας και των Αζτέκων.
Το 1514 έφτασε στη Μεγάλη Στεριά (ηπειρωτική Αμερική) ένας πολύ σκληρός και τυραννικός διοικητής, οι βδελυρές πράξεις του οποίου ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. Σε μια περιοχή με τεράστια κοιτάσματα χρυσού, στο ανατολικό τμήμα του Ισθμού του Παναμά (ΒΔ της Κολομβίας) και τη Νικαράγουα, ο αυταρχικός διοικητής υποχρέωνε τους Ινδιάνους με αγριότητες και βασανιστήρια να βρίσκουν χρυσάφι και να του το φέρνουν. Ένας από τους αξιωματούχους του, σε μία από τις εκστρατείες που οργάνωσε για να κλέψει και να εκμηδενίσει τους Ινδιάνους σκότωσε περισσότερους από 40.000! Ένας Φραγκισκανός μοναχός που ήταν μαζί του, ο φρα Φραντσίσκο ντε Σαν Ρομάν επιβεβαίωσε το γεγονός αυτό. Ο αρχηγός τους σκότωνε με το σπαθί, τους έκαιγε ζωντανούς, τους έριχνε στα άγρια σκυλιά, αφού πρώτα τους βασάνιζε.

Μια άλλη φορά, μια ομάδα Ισπανών ξεκίνησε για λεηλασίες. Έφτασε σε ένα δάσος, όπου ήταν κρυμμένοι πολλοί ιθαγενείς. Οι Ισπανοί έπεσαν πάνω τους και αφού σκότωσαν όσους μπόρεσαν πήραν αιχμάλωτες 70-80 γυναίκες και νεαρές κοπέλες. Την επόμενη μέρα έφτασαν πολλοί Ινδιάνοι που προσπάθησαν να πάρουν πίσω τις γυναίκες. Οι Ισπανοί, βλέποντας ότι είχαν κυκλωθεί ξεκοίλιασαν όλες τις γυναίκες, ανέβηκαν στα άλογά τους και έφυγαν.
Ανάλογες ήταν οι φρικαλεότητες που διέπραξαν οι Ισπανοί στη Γουατεμάλα, τη Νικαράγουα, το Τρινιντάντ, τη Βενεζουέλα, τη Φλόριδα και άλλες περιοχές. Στη Νικαράγουα για παράδειγμα, οι Ισπανοί εμπόδισαν τους Ινδιάνους να σπείρουν και τους πήραν το καλαμπόκι για να τραφούν αυτοί και τα παιδιά τους. Οι Ινδιάνοι μοιραία δεν είχαν τροφή και 20.000-30.000 από αυτούς πέθαναν… Έγιναν ακρότητες από τους απελπισμένους ιθαγενείς. Μια γυναίκα, σκότωσε το παιδί της για να το φάει. Στο Γιουκατάν έγινε το 1526 κυβερνήτης ένας άθλιος Ισπανός. Εκεί υπήρχαν πολλά οπωρικά, μέλι και κερί. Ο κυβερνήτης με 300 άνδρες που είχε μαζί του σκότωσαν χιλιάδες ιθαγενείς.

Αντάλλασσε πανέμορφες κοπέλες για κρασί, λάδι, ξίδι ή λαρδί! Συνέχισε δε τα κακουργήματα του ως το 1533. Στη Φλόριδα, ένας Ισπανός κυβερνήτης, όταν είδε ότι οι κάτοικοι κάποιου χωριού ήταν επιφυλακτικοί, έδωσε εντολή να σκοτώσουν όλους τους κατοίκους του. Κάλεσε στη συνέχεια τους κατοίκους ενός άλλου χωριού. Διέταξε να τους κόψουν τις μύτες, τα χείλια και τα σαγόνια. Πράγματα απίστευτα για, υποτίθεται, πολιτισμένους Χριστιανούς.

Η καταστροφή των πολιτισμών των Αζτέκων, των Ίνκας και των Μάγια
Τα μεγαλύτερα ίσως εγκλήματα που διέπραξαν οι Ρωμαιοκαθολικοί Ισπανοί, ήταν η καταστροφή των πολιτισμών των Αζτέκων, των Ίνκας και των Μάγια. Οι Αζτέκοι ήταν ιθαγενής λαός του Μεξικού που μεταξύ 14ου και 16ου αιώνα κυριάρχησαν σε μεγάλο μέρος της Κεντρικής Αμερικής. Για την προέλευσή τους υπάρχουν διάφορες εκδοχές-θρύλοι. Σύμφωνα με έναν από αυτούς, οι Αζτέκοι προέρχονταν από το Αζελάν, περιοχή του βορρά, που άλλοι ταυτίζουν με την Καλιφόρνια και άλλοι με το σημερινό Νέο Μεξικό των Η.Π.Α. Πιθανότατα ξεκίνησαν από την αρχική τους κοιτίδα λίγο μετά το 1.000 μ.Χ. μαζί με άλλες φυλές που μιλούσαν τη γλώσσα ναχούα.
Γύρω στο 1.300 έφτασαν στη σημερινή Κοιλάδα του Μεξικού. Καθώς καταδιώκονταν από αυτόχθονες πληθυσμούς, διάλεξαν ως τελευταίο καταφύγιο το ύψωμα Τσαπουλτεπέκ (λόφος της ακρίδας) σε μια περιοχή ηφαιστειογενή με μεγάλες αβαθείς λίμνες. Σύμφωνα με μία προφητεία που κατά τα φαινόμενα εκπληρώθηκε σ' εκείνη την περιοχή, οι Αζτέκοι αποφάσισαν να χτίσουν μία πόλη στη λίμνη Τεξκόκο, στερεώνοντας τα σπίτια τους πάνω σε πασσάλους, δημιουργώντας τεχνητές νησίδες καλλιεργήσιμης γης (τσινάμπας) στον αβαθή πυθμένα της λίμνης και χρησιμοποιώντας αναχώματα για τη σύνδεσή της με την ξηρά.

Η πόλη ονομάστηκε Τενοτστιτλάνκαι πήρε το όνομά της από τον τότε αρχηγό των Αζτέκων Τενότς. Η πόλη πήρε την τελική της μορφή γύρω στο 1370. Η ιστορία της αζτεκικής μοναρχίας ξεκινά το 1376 με τον βασιλιά Ακαμιπίσλι. Υπήρξαν συνολικά 11 Αζτέκοι βασιλιάδες ως το 1521, με τελευταίο τον Μοντεζούμα Β'. Μερικές εκατοντάδες Ισπανών με επικεφαλής τον τυχοδιώκτη Ερνάν Κορτές (1485-1547), χάρη στα αρκεβούζια (πυροβόλα) και τα άλογα εξολόθρευσαν τους Αζτέκους (1521-1522). Αυτή ήταν μία από τις μελανότερες σελίδες της ισπανικής κατάκτησης της Αμερικής. Ακόμα και άντρες του Κορτές στασίασαν ομαδικά. Για να αποφύγει μια μαζική λιποταξία, ο Ισπανός τυχοδιώκτης, διέταξε την πυρπόληση του στόλου του. Μάλιστα στάλθηκε εναντίον του Κορτές ένα ισπανικό εκστρατευτικό σώμα από τον διοικητή της Κούβας, το οποίο αντιμετωπίστηκε με επιτυχία. Ο Μοντεζούμα και οι εφήμεροι διάδοχοί του εξοντώθηκαν, καταστράφηκε η πρωτεύουσα των Αζτέκων και στη θέση της ο Κορτές, που τελικά πέθανε στην αφάνεια, ίδρυσε την Πόλη του Μεξικού.
Ένα άλλο, μελανότερο ίσως σημείο της ισπανικής λαίλαπας που σάρωσε την Αμερική, ήταν η καταστροφή του πανάρχαιου πολιτισμού των Μάγια, η αρχή του οποίου τοποθετείται στις αρχές της 2ης χιλιετίας π.Χ. Είναι αδύνατο να αναφέρουμε όλη την ιστορία των Μάγια, σημειώνουμε απλά ότι είχαν αναπτύξει έναν σπουδαίο πολιτισμό, πολλές από τις πτυχές του οποίου παραμένουν άγνωστες. Οι Μάγια κατείχαν μια τεράστια έκταση στο νότιο Μεξικό, τη Γουατεμάλα και το Μπελίζ. Ο πολιτισμός των Μάγια άρχισε να παρακμάζει από αλλεπάλληλες καταστροφές (κυκλώνες, λοιμοί, ανταρσίες). Το 1518 οι Ισπανοί επιχείρησαν να εισβάλουν στη Γιουκατάν, χωρίς επιτυχία. Μετά από μια εκστρατεία του Κορτές (1524), οι Ισπανοί επιτέθηκαν ξανά στη Γιουκατάν το 1527. Ως το 1546 είχαν καταλάβει την περιοχή. Ως το 1697 είχε καταληφθεί το τελευταίο κέντρο των Μάγια, το Πετέν. Τα αρχαία κέντρα που εγκαταλείφθηκαν ή καταστράφηκαν, σκεπάστηκαν από δάση και πολλοί Μάγια επέστρεψαν στη νομαδική ζωή. Ένα άλλο τμήμα υποτάχθηκε στους κατακτητές διατηρώντας μέχρι σήμερα όμως τη γλώσσα και πολλές από τις παραδόσεις του.

Τέλος, οι Ισπανοί κατέστρεψαν και τον πολιτισμό των Ίνκας, οι οποίοι είχαν ιδρύσει μια τεράστια αυτοκρατορία που εκτεινόταν από το σημερινό κράτος του Ισημερινού μέχρι τη βόρεια Χιλήκαι περιλάμβανε στο εσωτερικό τη στενή, ορεινή περιοχή των Άνδεων. Πρωτεύουσα των Ίνκας, ήταν το Κούσκο, στο σημερινό Περού. Το 1532 αποβιβάστηκε στην περιοχή των Ίνκας ο Ισπανός κονκισταδόρ Φρανθίθκο Πιθάρο(1475-1541) με 168 άνδρες. Εκμεταλλευόμενος τη διαμάχη του αυτοκράτορα των Ίνκας Ουάσκαρ με τον ετεροθαλή αδελφό του Αταουάλπα, ο Πιθάρο κατόρθωσε να επικρατήσει και να γίνει κύριος μιας τεράστιας περιοχής.
Συγκρούστηκε όμως με τον συνεργάτη του Αλμάγκρο το 1538 και τον δολοφόνησε. Το 1541 όμως, έπεσε κι ο ίδιος θύμα συνωμοσίας που οργάνωσε ο γιος του Αλμάγκρο και δολοφονήθηκε. Παρά τις κατά καιρούς εξεγέρσεις των Ίνκας, η αυτοκρατορία τους διαλύθηκε οριστικά το 1571.

Πηγή: ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΝΤΕ ΛΑΣ ΚΑΖΑΣ, "Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΙΝΔΙΑΝΩΝ", Εκδόσεις ΣΤΟΧΑΣΤΗΣ, 1989.

Διαβάστε ακόμη

Σχόλια