Γράφει ο Παναγιώτης Μπάρκας
Με τις σημειώσεις μου αυτές δεν πασχίζω να ενωθώ απλώς στο μεγάλο ρεύμα θλίψης, ούτε σ΄αυτούς που έχουν να αναρτήσουν μια φώτο με τον Μακαριότατο, αλλά να φωτίσω κάποιες στιγμές που έζησα μαζί του από τις πρώτες ώρες στο ξεκίνημα της μακράς και χωρίς προηγούμενο διακονίας του. Οι σχέσεις μου με τον μακαριότατο ήταν πολύχρονες, ουσιαστικές και για πολλά θέματα. Είχαν και τις ιδιαιτερότητες που δεν είναι της ώρας.
Προσωπικά για μένα είναι τιμή που σε δύσκολες στιγμές βρέθηκα κοντά του.
ΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΗΜΑ ΣΤΟΝ «ΑΝΔΡΟΥΣΗΣ», ΤΟΝ «ΈΞΑΡΧΟ»!
Το Απρίλιο του 1991, στην επίσκεψη επίσημης αναγνώρισης της ΟΜΟΝΟΙΑΣ από την Αθήνα, η Βιργινία Τσουδερού, Υφυπουργός τότε Εξωτερικών, έδωσε και σε μένα ένα κομμάτι χαρτί με ένα αριθμό τηλεφώνου στην Αθήνα και το όνομα του κατόχου του «Μητροπολίτης Ανδρούσης Αναστασιος Γιαννουλάτος». «Θα έρθει Έξαρχος στην Αλβανία για την ανασυγκρότηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Είναι μια πεφωτισμένη προσωπικότητα και θα χρειαστεί της στήριξή σας», μου είπε επιφυλακτικά η κα Τσουδερού.
Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΜΑΝΑΣ ΜΟΥ…
Όταν επιστρέψαμε από Αθήνα, ρώτησα την μάνα μου, την οποία είχα θεό στην πίστη. Στο βαθύ κομμουνιστικό σκότος δεν είχε εγκαταλείψει και πραχτικά την πίστη στο θεό και τις θρησκευτικές παραδόσεις. Επέμενε ότι οι εκκλησίες θα ξανανοίξουν, ότι θα χτυπήσουν ξανά οι καμπάνες. Και με συμβούλευε ότι αν σου ζητήσουν να κάνεις κάτι κατά της εκκλησίας και δεν μπορείς να το αποφύγει, να ζητήσεις πρώτα συγχώρεση από το Θεό.
Δεν γνώριζε ωστόσο να μου πει τι σημαίνει «Έξαρχος για την ανασυγκρότηση της Εκκλησίας». Θυμάμαι όμως τα λόγια της «Θα γίνει κάποια στιγμή (η εκκλησία), αλλά οι καμπάνες θα χτυπούν αλλιώς»! (Υπάρχουν λόγοι για να θυμούμαι τα όσα μου είπε, αλλά άλλη στιγμή θα εξηγήσω)
ΤΟ ΣΠΑΝΙΟ ΤΗΛΕΦΩΝΗΜΑ
Το Μάιο του 1991 τηλεφώνησα από τα Γιάννενα στον Μητροπολίτη Ανδρούσης Όπως μου είπε ήταν η πρώτη του συνομιλία με έναν πολιτικό Έλληνα της Αλβανίας. Μείναμε στο τηλέφωνο για περισσότερο από μία ώρα. Εκείνο που τον ενδιέφερε περισσότερο ήταν η ψυχοσύνθεση των Αλβανών σε σχέση με το θρήσκευμα, πόσο είχε επηρεάσει το γεγονός ότι δυο γενιές περίπου είχαν μείνει άθεες, η κατάσταση των ναών και μοναστηριών και η εν δυνάμει στελέχωση.
Μετά το γεγονός αυτό η φίλη μου που μου είχε εμπιστευτεί το σπίτι της στα Γιάννενα, δεν μου είπε τίποτε αλλά δεν συνέχισε να μου το παραχωρεί. Αργότερα κατάλαβα ότι είχε πληρώσει πολλά για το τηλέφωνο.
ΜΑΖΙ ΣΤΑ ΠΡΩΤΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΕ ΜΠΕΡΑΤΙ ΚΑΙ ΣΚΟΔΡΑ
Ένα από τα πρώτα του ταξίδια Αύγουστο -Σεπτέμβρη 1991, ήταν στο Μπεράτι. Σε έναν σχεδόν κατεδαφισμένο ναό είχε συγκεντρωθεί πλήθος κόσμου. Αναμεσά του κι εγώ. Μόλις ο Αναστάσιος άρχισε να τους μιλάει ξεκίνησαν και οι σφοδρές αντιδράσεις. Κάποια στιγμή ηρεμίας μου απευθύνθηκε «Παναγιώτη κι εσύ εδώ» Μόλις οι ταραχοποιοί διαπίστωσαν ότι απευθυνότανε στο συγκεκριμένο βουλευτή, σταμάτησαν τις αντιδράσεις τους σαν με κόφτη.
Το ίδιο σχεδόν σκηνικό επανελήφθη και στη Σκόδρα, παρά το γεγονός ότι εδώ οι διαθρησκευτικές σχέσεις είχαν έναν περίεργο ορθολογισμό αλληλοσεβασμού. Θυμάμαι στη συνέχεια την απεριόριστη αισιοδοξία του για την ανασυγκρότηση της εκκλησίας. Μιλούσε γρήγορα, χαμογελαστά και τα μάτια του έλαμπαν. Είχε σχέδιο, αλλά δεν μιλούσε για λεπτομέρειες.
Ο ΠΡΩΤΟΣ ΑΓΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 25 ΧΡΟΝΙΑ.
Στις 6 Γενάρη 1992 ο Αναστάσιος ήρθε να αγιάσει τα ύδατα στους Αγίους Σαράντα. Πληροφορηθήκαμε ότι ομάδα εθνικιστικών είχαν σχεδιάσει να τον ρίξουν στη θάλασσα. Με τη δική μου προτροπή και με συναδέλφους και φίλους φτιάξαμε γύρω του έναν τοίχος με ανθρώπινα σώματα που δεν επέτρεψε τους άθεους να πετύχουν το σκοπό τους. Μετά τον πετυχημένο πρώτο αγιασμό των υδάτων, ύστερα από 25 χρόνια αθεϊστικής απαγόρευσης, πηγαίνοντας για καφέ στο κεντρικό ξενοδοχείο της πόλης (τότε δεν είχε κανένα στέκι στους Αγίους Σαράντα) πέρασε το χέρι του κάτω από το δικό μου και μου είπε ψιθυριστά. «Δεν πειράζει, ας τους άφηνες να με έριχναν στη θάλασσα…!»
Η ΔΥΣΚΟΛΗ ΕΝΘΡΟΝΙΣΗ
Στις 2 Αυγούστου 1992 στην τελετή ενθρόνισης ως Αρχιεπίσκοπος, μόλις εισέβαλαν τα στίφη των εθνικιστών και οι υποστηρικτές που είχαν έρθει από Ελλάδα τον εγκατέλειψαν σχεδόν όλοι ο Αναστάσιος με πυρετό 39 και καταϊδρωμένος έδειχνε να απογοητεύεται. Πήγα δίπλα του. Μόλις με είδε του έλαμψαν τα μάτια και μου είπε: «Παναγιώτη ξανά εσύ εδώ;! Τι κάνουμε;! «Η σήμερα, ή ποτέ!, του είπα. Συνεχίστε χωρίς να υψώνετε τις φωνές. Κάποια στιγμή θα σταματήσουν !» Έτσι έγινε και τα εθνικιστικά στίφη υποχώρησαν για να στεφθεί με επιτυχία η ενθρόνιση !
Η ΜΑΚΡΑ ΝΥΧΤΑ ΑΠΕΛΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗ ΧΡΙΣΟΣΤΟΜΟΥ. 1993
Πρόκειται για νύχτα μεγάλης σχολής και διδαχής για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων. Όπως κάθε φορά που ερχόταν Αργυρόκαστρο ως τοποτηρητής της Ι Μ. Αργυροκάστρου, βρέθηκα κοντά του στο μικρό οίκημα πάνω από το Ραδιοφωνικό Σταθμό. Ενώ έδιωξε με τρόπο άλλους μόνιμους συνεργάτες, μου ζήτησε να μείνω. Την έζησα πολύ έντονα εκείνη την νύχτα και την επόμενη ημέρα. Δημοσιογράφος, μεσολαβητής, σύμβουλος, μεταφραστής σε ένα ευρύτατο φάσμα σχέσεων και συγκρούσεων, που κατά βάθος δεν γνώριζα. Αργότερα κατάλαβα όμως τους δύσκολους χειρισμούς από τον Μακαριότατο και το πώς κατάφερνε να οδηγήσει τις εξελίξεις εκεί που ήθελε. Όλα κινούνταν και διαχειρίζονταν από τον Μακαριότατο, μέσα από μια απίστευτή ψυχραιμία, δεξιοτεχνία και αποφασιστικότητα. Αλβανικές αρχές, αστυνομία και κυβέρνηση, ελληνικές διπλωματικές αρχές και ΥΠΕΞ, πιστοί, ΜΜΕ (ο Ραδιοφωνικός Σταθμό ΣΚΑΪ στην Αθήνα μετέφερε τα γεγονότα μέσα από τους λεπτούς χειρισμούς του). Και ήταν ιστορική η μέρα για το μέλλον μας.
ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΑΥΤΕΣ ΔΙΑΨΕΥΔΟΥΝ ΠΑΛΙΟΤΕΡΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ένα τελευταίο περιστατικό που θα αναφέρω αφορά μια ακόμα πολύωρη συνάντηση μαζί του, κάπου το 1997-98. Το γνωστό εθνικιστικό κλίμα εναντίον του είχε αρχίσει να υποχωρεί θεαματικά και μου ζήτησε την δική μου ερμηνεία. Ταυτόχρονα και χωρίς να πάρει την απάντησή μου έδειξε στο παράθυρο του μικρού σαλονιού το τρύπιο τζάμι από σφαίρα με κατεύθυνση από έξω προς τα μέσα και μου είπε «Αν είναι θέλημα Θεού, δεν με νοιάζει κι αν με σκοτώσουν». «Μακαριότατε, του είπα, άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι Εσείς χωρίς να τους ζητάτε φράγκο τους χτίζεται την αυτοκέφαλη ορθόδοξη εκκλησία της Αλβανίας την οποία ποτέ και κανείς δεν θα κατάφερνε και τόσο ανάγκη την έχουν διότι σ΄αυτή στηρίζουν κατά πολύ την ταυτότητα και τη σταθερότητα του αλβανικού κράτους. Επίσης, βάζετε στη διάθεση του αλβανικού λαού ένα δεύτερο κρατικό προϋπολογισμό για την υγεία, την παιδεία και πρόνοια. Θέλουν και έχουν ανάγκη το έργο σου. Διαφορετικά, πρόσθεσα δείχνοντας το τρυπημένο τζάμι, δεν θα δυσκολευότανε να σας βγάλουν από την μέση. (Δεν έβαλα εισαγωγικά διότι μέρος αυτού του διαλόγου ήταν περισσότερο πεζό)
Πρέπει όμως να πω καταλήγοντας ότι διαψεύστηκα τότε. Τις μέρες αυτές είναι γεγονός ότι στην Αλβανία δεν αναγνωρίζουν απλώς το έργο του Αναστασίου, αλλά και την ξεχωριστή προσωπικότητά του!
Πρόκειται για νύχτα μεγάλης σχολής και διδαχής για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων. Όπως κάθε φορά που ερχόταν Αργυρόκαστρο ως τοποτηρητής της Ι Μ. Αργυροκάστρου, βρέθηκα κοντά του στο μικρό οίκημα πάνω από το Ραδιοφωνικό Σταθμό. Ενώ έδιωξε με τρόπο άλλους μόνιμους συνεργάτες, μου ζήτησε να μείνω. Την έζησα πολύ έντονα εκείνη την νύχτα και την επόμενη ημέρα. Δημοσιογράφος, μεσολαβητής, σύμβουλος, μεταφραστής σε ένα ευρύτατο φάσμα σχέσεων και συγκρούσεων, που κατά βάθος δεν γνώριζα. Αργότερα κατάλαβα όμως τους δύσκολους χειρισμούς από τον Μακαριότατο και το πώς κατάφερνε να οδηγήσει τις εξελίξεις εκεί που ήθελε. Όλα κινούνταν και διαχειρίζονταν από τον Μακαριότατο, μέσα από μια απίστευτή ψυχραιμία, δεξιοτεχνία και αποφασιστικότητα. Αλβανικές αρχές, αστυνομία και κυβέρνηση, ελληνικές διπλωματικές αρχές και ΥΠΕΞ, πιστοί, ΜΜΕ (ο Ραδιοφωνικός Σταθμό ΣΚΑΪ στην Αθήνα μετέφερε τα γεγονότα μέσα από τους λεπτούς χειρισμούς του). Και ήταν ιστορική η μέρα για το μέλλον μας.
ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΑΥΤΕΣ ΔΙΑΨΕΥΔΟΥΝ ΠΑΛΙΟΤΕΡΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ένα τελευταίο περιστατικό που θα αναφέρω αφορά μια ακόμα πολύωρη συνάντηση μαζί του, κάπου το 1997-98. Το γνωστό εθνικιστικό κλίμα εναντίον του είχε αρχίσει να υποχωρεί θεαματικά και μου ζήτησε την δική μου ερμηνεία. Ταυτόχρονα και χωρίς να πάρει την απάντησή μου έδειξε στο παράθυρο του μικρού σαλονιού το τρύπιο τζάμι από σφαίρα με κατεύθυνση από έξω προς τα μέσα και μου είπε «Αν είναι θέλημα Θεού, δεν με νοιάζει κι αν με σκοτώσουν». «Μακαριότατε, του είπα, άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι Εσείς χωρίς να τους ζητάτε φράγκο τους χτίζεται την αυτοκέφαλη ορθόδοξη εκκλησία της Αλβανίας την οποία ποτέ και κανείς δεν θα κατάφερνε και τόσο ανάγκη την έχουν διότι σ΄αυτή στηρίζουν κατά πολύ την ταυτότητα και τη σταθερότητα του αλβανικού κράτους. Επίσης, βάζετε στη διάθεση του αλβανικού λαού ένα δεύτερο κρατικό προϋπολογισμό για την υγεία, την παιδεία και πρόνοια. Θέλουν και έχουν ανάγκη το έργο σου. Διαφορετικά, πρόσθεσα δείχνοντας το τρυπημένο τζάμι, δεν θα δυσκολευότανε να σας βγάλουν από την μέση. (Δεν έβαλα εισαγωγικά διότι μέρος αυτού του διαλόγου ήταν περισσότερο πεζό)
Πρέπει όμως να πω καταλήγοντας ότι διαψεύστηκα τότε. Τις μέρες αυτές είναι γεγονός ότι στην Αλβανία δεν αναγνωρίζουν απλώς το έργο του Αναστασίου, αλλά και την ξεχωριστή προσωπικότητά του!
Διαβάστε ακόμη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών