Πτήση 411: Το θαύμα που έσωσε 418 ζωές – Ο πιλότος που νίκησε τον θάνατο

Στις αρχές Αυγούστου του 1978, το αεροδρόμιο του Ελληνικού στην Αθήνα ήταν γεμάτο ζωή. Εκατοντάδες επιβάτες ετοιμάζονταν για ένα μεγάλο υπερατλαντικό ταξίδι με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Ανάμεσά τους, οικογένειες, τουρίστες, επαγγελματίες. Στις ρυθμισμένες θέσεις του πιλοτηρίου καθόταν ένας από τους πιο έμπειρους πιλότους της Ολυμπιακής Αεροπορίας, ο Σήφης Μιγάδης, με πάνω από τρεις δεκαετίες στο ενεργητικό του.
Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πως η πτήση 411 θα εξελισσόταν σε μια από τις πιο δραματικές στιγμές στην ιστορία της ελληνικής πολιτικής αεροπορίας. Και πως χάρη στην ψυχραιμία και το θάρρος ενός ανθρώπου, θα αποφεύγαμε μια ανείπωτη τραγωδία.

Το Boeing που “πέταγε χωρίς κινητήρα”
Λίγο μετά την απογείωση από το Ελληνικό, μια εκκωφαντική έκρηξη στη δεξιά πλευρά του Boeing 747, «πάγωσε» τους πάντες. Οι επιβάτες άρχισαν να φωνάζουν, το πλήρωμα προσπαθούσε να διατηρήσει την ψυχραιμία του, όμως ο κυβερνήτης ήξερε ήδη τι είχε συμβεί: ο δεξιός κινητήρας είχε εκραγεί. Το αεροσκάφος, φορτωμένο με καύσιμα για υπερατλαντικό ταξίδι και με βάρος πάνω από 300 τόνους, είχε χάσει το 25% της ώσης του. Και μόλις είχε απογειωθεί.
Οι ελπίδες για ασφαλή προσγείωση ήταν απειροελάχιστες. Ο ίδιος ο Μιγάδης, σε μετέπειτα συνέντευξή του, περιέγραψε την κατάσταση ως «μια αποστολή αυτοκτονίας». Παρ’ όλα αυτά, δεν υπήρχε χρόνος για δισταγμούς. Σε 93 δευτερόλεπτα, έπρεπε να αποφασίσει – και να ενεργήσει.

Πτήση πάνω από τις στέγες της Αθήνας
Το αεροσκάφος πέρασε μόλις 9 μέτρα πάνω από τον λόφο του Αλίμου. Από θαύμα δεν προσέκρουσε. Όμως το δυσκολότερο κομμάτι ακολουθούσε: ο Μιγάδης έπρεπε να κρατήσει το Jumbo στον αέρα, ενώ αυτό έχανε συνεχώς ύψος, πετώντας μόλις 60 μέτρα πάνω από τις πολυκατοικίες της Αθήνας.
Όλοι πίστευαν ότι το αεροπλάνο ήταν χαμένο. Οι ελεγκτές στον πύργο ετοιμάζονταν να κηρύξουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Όμως ο Μιγάδης δεν είχε τελειώσει ακόμα. Αντί να προσπαθήσει αμέσως να επιστρέψει στο αεροδρόμιο –κάτι που με το βάρος και την ταχύτητα του αεροσκάφους θα ήταν καταστροφικό– επέλεξε να κρατήσει ευθεία πορεία. Ήξερε πως μόνο με ελάχιστους, πολύ προσεκτικούς χειρισμούς, είχε έστω και την παραμικρή ελπίδα.

Η επιστροφή από την κόλαση
Καθώς το αεροπλάνο κατευθυνόταν προς τον λόφο του Αιγάλεω, η κατάσταση άρχισε να σταθεροποιείται. Το αεροσκάφος, παρά την απώλεια κινητήρα, κρατιόταν στον αέρα. Ήταν τότε που ο Μιγάδης πήρε τη μεγάλη απόφαση: να κάνει στροφή και να επιστρέψει στο Ελληνικό.
Πάνω από τη θάλασσα του Πειραιά, άδειασε μέρος των 160 τόνων καυσίμων για να μειώσει το βάρος και να αυξήσει τις πιθανότητες ασφαλούς προσγείωσης. Και, με απόλυτη προσήλωση, κατάφερε το αδιανόητο: προσγείωσε με ασφάλεια το Boeing.
Όλοι οι επιβάτες και το πλήρωμα αποβιβάστηκαν σώοι και αβλαβείς. Οι τεχνικοί που μελέτησαν αργότερα τα δεδομένα της πτήσης, δήλωσαν πως ήταν σχεδόν αδύνατον αυτό το αεροπλάνο να είχε επιβιώσει, πόσο μάλλον να προσγειωθεί.

Το τίμημα του θάρρους

Παρά την επιτυχία, ο Σήφης Μιγάδης δεν αντιμετωπίστηκε παντού με ενθουσιασμό. Η παραβίαση των πρωτοκόλλων –αν και σωτήρια– προκάλεσε επικρίσεις από κύκλους της αεροπορικής διοίκησης. Ο ίδιος δήλωσε χρόνια μετά ότι κατηγορήθηκε για τους χειρισμούς του. Κι όμως, χάρη σ’ αυτούς σώθηκαν 418 ζωές.
Το περιστατικό της πτήσης 411 αποτελεί σήμερα παράδειγμα διδασκαλίας σε αεροπορικές σχολές ανά τον κόσμο. Οι ψύχραιμες αποφάσεις, η τεχνική αρτιότητα και η ανθρώπινη τόλμη του Μιγάδη αναγνωρίζονται ως πρότυπο πτητικής ηγεσίας.

Ένας θρύλος γεννιέται
Η πτήση 411 δεν έγινε γνωστή λόγω καταστροφής – αλλά λόγω θριάμβου απέναντι στον θάνατο. Ο Σήφης Μιγάδης, ο άνθρωπος που αρνήθηκε να παραδοθεί στο μοιραίο, έχει μείνει στην ιστορία ως ο πιλότος του αδύνατου.
Στην εποχή των υπολογισμένων ρίσκων και της τυφλής τήρησης κανόνων, η ιστορία εκείνης της ημέρας μας θυμίζει πως σε κρίσιμες στιγμές, ο άνθρωπος και το ένστικτο μπορούν να γράψουν ιστορία.

Διαβάστε ακόμη

Σχόλια