Η Εθνική Αντίσταση των Ελλήνων στα μάτια των ηγετών του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Γράφει ο ιστορικός Χρήστος Στρυφτός

«Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες!», φέρεται να είπε ο βρετανός πρωθυπουργός Ουίστον Τσώρτσιλ έπειτα από την συντριβή των ιταλικών δυνάμεων του Άξονα στο νικηφόρο Έπος του 1940. Κι όμως ακολουθώντας τα μονοπάτια της ιστορικής έρευνας παρουσιάστηκε έλλειψη αυθεντικών πηγών όπου η συγκεκριμένη φράση δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ως έγκυρη. Αλλά ακόμη κι έτσι, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να μειωθεί η αξία και το ιστορικό παρελθόν της ιστορίας του Ελληνισμού. Επομένως αντί να συλλέγουμε στοιχεία που ενδέχεται να στοχεύουν στην υποβάθμιση, στην υποτίμηση και εν δυνάμει στην αποδόμηση της ιστορίας των Ελλήνων, μπορούμε κάλλιστα να ασχοληθούμε ερευνητικά με την ανάδειξη της σπουδαίας συμβολής τους σε ιστορικά ορόσημα.
Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο λοιπόν, αυτής της κρίσιμης και σημαντικής περιόδου της σύγχρονης ιστορίας, ο Ελληνισμός έδειξε με αποφασιστικότητα το μεγαλείο του και διακρίθηκε για την ηρωική του εθνική αντίσταση στα χρόνια 1940 – 44. Ας δούμε λοιπόν πως «είδαν» την εθνική αντίσταση των Ελλήνων οι ηγετικές μορφές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ξεκινώντας από τον προαναφερόμενο πρωθυπουργό της Μ. Βρετανίας Ουίστον Τσώρτσιλ, στην γραπτή μαρτυρία του για την αριστεία της αντίστασης των Ελλήνων το 1940. Συγκεκριμένα ο Τσώρτσιλ στο συγγραφικό του έργο «Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος» γράφει ξεκάθαρα για την γενναιότητα και την υψηλού επιπέδου ικανότητα που διέθετε ο ελληνικός στρατός ώστε να κατατροπώσει και να πλήξει τη στρατιά του Μουσολίνι ενθαρρύνοντας έτσι επιπλέον βαλκανικά κράτη που ήταν φοβισμένα υπό την απειλή του Άξονα. Περίπου με παρόμοια γραπτή του δήλωση προβαίνει και ο βασιλιάς της Αγγλίας Γεώργιος ΣΤ΄ σε προσωπική του επιστολή στον βασιλιά της Ελλάδος προσθέτοντας ότι η Αγγλία χρωστά τη μέγιστη ευγνωμοσύνη για τα αξιέπαινα ανδραγαθήματα του ελληνικού στρατού και λαού στην Αλβανία το 1940. Αρκετά ιδιαίτερη και εξίσου ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά που κάνει για τους Έλληνες ο εμβληματικός και σκληροτράχηλος βρετανός στρατάρχης Μοντγκόμερυ στα απομνημονεύματά του. Ειδικότερα ο Μοντκόμερυ αναφέρει πως σε κάποια κρίσιμη στιγμή στο Ελ Αλαμέιν θυμήθηκε συνειρμικά το Σιμωνίδειο Επίγραμμα των Θερμοπυλών «Ω ξείν, αγγέλλειν Λακεδαιμονίοις…», κάνοντας επίκληση στην αυθεντία της αρχαίας ελληνικής αρετής του πολέμου προκειμένου να παραλληλίσει εύστοχα τον στρατό των αρχαίων Σπαρτιατών με τον δικό του τον Αύγουστο του 1942 την ίδια στιγμή όπου οι Έλληνες αντάρτες είχαν ήδη αρχίσει να δίνουν τον δικό τους δύσκολο αγώνα.

Από την άλλη μεριά ο Μουσολίνι ακραία ενοχλημένος από την σφοδρή ήττα που υπέστη στην ελληνοαλβανική μεθόριο το 1940, ύστερα σε ομιλία του (18/11/1940) αναφέρει τη φράση «Θα τσακίσωμεν τα πλευρά της Ελλάδος» εκδηλώνοντας έτσι τον κραυγαλέο θυμό και μίσος που είχαν συσσωρευτεί στον ψυχισμό του μετά την κατακραυγή του από τα βουνά της Πίνδου μέχρι διεθνώς. Ο Μουσολίνι φυσικά είχε έναν λόγο επιπλέον να έχει τέτοια αντίδραση αφού ήταν αναπόφευκτη η επίπληξη που είχε από τον «Φύρερ» Αδόλφο Χίτλερ ο οποίος αφού κατέλαβε σχεδόν όλο το ελληνικό βασίλειο την άνοιξη του 1941 εκφώνησε έναν ξύλινο λόγο στο Ράϊχσταγκ όπου αναγνώρισε την ελληνική εθνική αντίσταση χαρακτηρίζοντάς την γενναία υπολογίζοντας παράλληλα τις δυσμενείς καιρικές κακουχίες του πολέμου αυτού. Ο Χίτλερ σε αυτή του την ομιλία από την μια επαίνεσε τους Έλληνες αλλά από την άλλη κατηγόρησε τους Βρετανούς ότι καταστρατήγησαν και χειραγώγησαν της ελληνική ηγεσία, αψηφώντας ότι οι τελευταίοι ήταν οι κύριοι διαχρονικά σύμμαχοι των Ελλήνων από την εποχή του Εικοσιένα. Μια πιο μετρημένη αλλά πολλά εννοούμενη γραπτή αναφορά κάνει σε προσωπικό του έγγραφο ο στρατάρχης των Ναζί Ρόμελ. Πιο συγκεκριμένα η «αλεπού της ερήμου» όπως χαρακτηριστικά αποκαλούνταν ο Ρόμελ, κατά την άφιξή του στην Θεσσαλονίκη, μετά από την αναφορά που του κατέθεσε ο «τοποτηρητής» της περιοχής συνταγματάρχης Loehr αναβάλλει μια προγραμματισμένη πτήση του εξαιτίας της αναγκαιότητας να έχει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την κατάσταση στην Ελλάδα. Ο Ρόμελ τονίζει πως χρειάζεται αρκετή δουλειά ακόμη για να υπάρξει απόλυτος έλεγχος από τους Ναζί και αξίζει να σημειώσουμε εδώ πως αυτή η διαπίστωση του Ρόμελ έγινε εύλογα καθότι βρισκόμαστε στην καρδιά της εθνικής αντίστασης χρονικά το 1943.
Από την πλευρά της Σοβιετικής Ένωσης έχουμε έγγραφες αναφορές σχετικά με την εθνική αντίσταση των Ελλήνων και ειδικότερα το Υπουργείο Αμύνης της ΕΣΣΔ χαρακτηρίζει ηρωική την δράση του ελληνικού στρατού και λαού κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Ο ίδιος ο Στάλιν σε συγγραφικό του έργο το 1937 στα πρώτα σημάδια του Β΄.Π.Π. επαναφέρει στο προσκήνιο τον μπολσεβικικό στρατό ταυτίζοντας τον με την δύναμη του ανίκητου μυθικού ήρωα Ανταίου κάνοντας έτσι κι εκείνος μια καίρια αναφορά στην ελληνική αρχαιότητα, ενώ ύστερα εν καιρώ πολέμου σημειώνει ότι οι χώρες που βρίσκονται υπό ναζιστική κατοχή όπως η Ελλάς μέσα από την παθιασμένη αντίστασή τους κάνουν όσο μεγαλύτερο κακό μπορούν στους στρατούς των Ναζί.

Εκπροσωπώντας αξιοπρεπώς την Αμερική ο πρόεδρός της Φραγκλίνος Ρούσβελτ δηλώνει σε γραπτή επιστολή του το 1942 ότι ο γενναίος και θαρραλέος ελληνικός λαός αντιστάθηκε ασταμάτητα δίχως κόστος δείχνοντας ένα σημαντικό παράδειγμα κατάκτησης της ελευθερίας. Τέλος τη Γαλλία επίσης αιώνια σύμμαχο της Ελλάδος εκφράζει ο ένδοξος στρατηγός της Σαρλ Ντε Γκωλ με προσωπική του επιστολή στον πρωθυπουργό του «ΟΧΙ» Ιωάννη Μεταξά τον Νοέμβριο του 1940 όπου αναφέρει πως η τιμημένη αντίσταση των Ελλήνων είναι αντάξια της αρχαίας ελληνικής κληρονομίας τους και υπόδειγμα θαυμασμού ώστε να αντιμετωπιστούν οι κοινοί εχθροί ναζιστές.

Πηγές:
Ουίστον Τσώρτσιλ, «Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος», εκδ:ΓΚΟΒΟΣΤΗ,μτφρ:Γ.Καστανάρας,Αθήνα,2010
Norman Stone, “World War Two-Short History”,BasicBooks,London,2013

Διαβάστε ακόμη

Σχόλια