Δημόσια υγεία σε υποχώρηση: πολιτική επιλογή η υποχρηματοδότηση στην Αλβανία

Την ώρα που η γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση των χρόνιων νοσημάτων εκτοξεύουν τη ζήτηση για δημόσιες υπηρεσίες υγείας, η αλβανική κυβέρνηση επιλέγει συνειδητά να μειώνει τη χρηματοδότηση του τομέα. Η εικόνα που προκύπτει από το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2026–2028 δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: η δημόσια υγεία υποχωρεί, όχι λόγω έλλειψης πόρων, αλλά λόγω πολιτικών προτεραιοτήτων.
Ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Υγείας για το 2025 ανέρχεται σε περίπου 80 δισ. λέκ, ωστόσο μόνο τα 53 δισ. κατευθύνονται πραγματικά στις υπηρεσίες υγείας. Τα υπόλοιπα 27,3 δισ. απορροφώνται από την οικονομική βοήθεια, η οποία, αν και αναγκαία κοινωνικά, χρησιμοποιείται για να «φουσκώσει» τεχνητά τον προϋπολογισμό της υγείας και να αποκρύψει την πραγματική υποχρηματοδότηση του συστήματος.

Οι κυβερνητικές επιλογές γίνονται ακόμη πιο προκλητικές στο βάθος του χρόνου. Μέχρι το 2028, οι δαπάνες για τη δημόσια υγεία προβλέπεται να μειωθούν στα 52,6 δισ. λέκ, περιοριζόμενες στο μόλις 1,7% του ΑΕΠ. Την ίδια στιγμή, η οικονομική βοήθεια παραμένει κοντά στο 1% του ΑΕΠ, επιβεβαιώνοντας ότι η υγεία δεν αντιμετωπίζεται ως στρατηγική επένδυση, αλλά ως δευτερεύον έξοδο.
Το επιχείρημα της δημοσιονομικής πειθαρχίας καταρρέει μπροστά στα ίδια τα στοιχεία: η αλβανική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται, όμως τα οφέλη της ανάπτυξης δεν μεταφράζονται σε ενίσχυση του κοινωνικού κράτους. Αντιθέτως, το κράτος επιλέγει να αποδυναμώνει το δημόσιο σύστημα υγείας, μεταφέροντας σταδιακά το κόστος στους πολίτες, είτε μέσω ιδιωτικών πληρωμών είτε μέσω της άνισης πρόσβασης στις υπηρεσίες.

Σε σύγκριση με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, η Αλβανία βρίσκεται ήδη κάτω από τον μέσο όρο, ενώ η απόσταση από την Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει χαοτική. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία κυμαίνονται μεταξύ 7% και 10% του ΑΕΠ – ένα επίπεδο που αντανακλά την αντίληψη της υγείας ως θεμελιώδους κοινωνικού δικαιώματος και όχι ως λογιστικής μεταβλητής.
Η διαρκής συρρίκνωση της χρηματοδότησης, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη πίεση στα νοσοκομεία, τις ελλείψεις προσωπικού και την υποβάθμιση των υποδομών, υπονομεύει τη βιωσιμότητα του δημόσιου συστήματος υγείας. Πρόκειται για μια πολιτική επιλογή με σαφείς κοινωνικές συνέπειες: διεύρυνση των ανισοτήτων, επιβάρυνση των νοικοκυριών και απομάκρυνση από τα ευρωπαϊκά κοινωνικά πρότυπα.

Η δημόσια υγεία δεν υποχρηματοδοτείται τυχαία. Υποχρηματοδοτείται επειδή δεν αποτελεί προτεραιότητα. Και αυτό είναι, πρωτίστως, μια βαθιά πολιτική απόφαση.

Διαβάστε ακόμη

* Επιδότηση σε κάθε νεογέννητο το 2019 ανακοίνωσε η αλβανική κυβέρνηση

* Η αλβανική κυβέρνηση θα αποζημιώσει τα φάρμακα των πολιτών που έχουν διαγνωστεί με κορωνοϊο

* Δηλητηριασμένοι πολίτες, ανέγγιχτες κυβερνήσεις

👉 Ακολουθήστε το Apenadi.Blogspot στο Twitter