Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, καθορίζει το γενικό πλαίσιο: περιβαλλοντικούς κανόνες, οικολογικά σχήματα, επιδοτήσεις, εμπορικές συμφωνίες. Αυτά δεν αλλάζουν με συνθήματα. Ούτε καταργούνται με μπλόκα. Όποιος υπόσχεται πλήρη ανατροπή τους, απλώς κοροϊδεύει τους αγρότες.
Όμως μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το εθνικό κράτος έχει τεράστιο περιθώριο παρέμβασης. Και εκεί ακριβώς αποτυγχάνει. Γιατί η ΚΑΠ δεν επιβάλλει ακριβό πετρέλαιο, πανάκριβο ρεύμα, υψηλό ΦΠΑ στα εφόδια, καθυστερήσεις στις πληρωμές, ούτε αφήνει ανεξέλεγκτους τους μεσάζοντες.
Ο αγρότης σήμερα καλείται να παράγει πιο «πράσινα», πιο ποιοτικά και πιο ανταγωνιστικά — αλλά με κόστος που αυξάνεται συνεχώς και με τιμές που δεν ελέγχει. Παράγει με ρίσκο, με δανεισμό και με αβεβαιότητα, ενώ το κέρδος του συχνά εξανεμίζεται πριν φτάσει το προϊόν στο ράφι.
Οι πρόσφατες υποχωρήσεις της ΕΕ δείχνουν ότι υπάρχει χώρος για προσαρμογές. Αυτό που δεν υπάρχει είναι άλλοθι για την αδράνεια της ελληνικής πολιτείας. Γιατί αν ο αγρότης δεν πληρωθεί στην ώρα του, αν δεν αποζημιωθεί όταν χάνει τη σοδειά του από την κλιματική κρίση, αν δεν μπορεί να καλύψει τα βασικά του έξοδα, τότε καμία «μεταρρύθμιση» δεν έχει νόημα.
Τα πραγματικά, ρεαλιστικά αιτήματα των αγροτών είναι απλά και συγκεκριμένα:
Χωρίς ενεργό αγρότη δεν υπάρχει διατροφική επάρκεια. Χωρίς βιώσιμη παραγωγή δεν υπάρχει περιφέρεια. Και χωρίς ύπαιθρο δεν υπάρχει χώρα. Αν συνεχίσουμε να ζητάμε από τον αγρότη να αντέχει τα πάντα μόνος του, το αποτέλεσμα δεν θα είναι «πράσινη μετάβαση», αλλά εγκατάλειψη της γης.
Η συζήτηση, λοιπόν, πρέπει να ξεκινήσει από τα βασικά: αν θέλουμε αγρότες στα χωράφια ή απλώς εισαγωγές στα ράφια. Γιατί χωρίς αγρότη, αγροτική πολιτική δεν υπάρχει.
Όμως μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το εθνικό κράτος έχει τεράστιο περιθώριο παρέμβασης. Και εκεί ακριβώς αποτυγχάνει. Γιατί η ΚΑΠ δεν επιβάλλει ακριβό πετρέλαιο, πανάκριβο ρεύμα, υψηλό ΦΠΑ στα εφόδια, καθυστερήσεις στις πληρωμές, ούτε αφήνει ανεξέλεγκτους τους μεσάζοντες.
Ο αγρότης σήμερα καλείται να παράγει πιο «πράσινα», πιο ποιοτικά και πιο ανταγωνιστικά — αλλά με κόστος που αυξάνεται συνεχώς και με τιμές που δεν ελέγχει. Παράγει με ρίσκο, με δανεισμό και με αβεβαιότητα, ενώ το κέρδος του συχνά εξανεμίζεται πριν φτάσει το προϊόν στο ράφι.
Οι πρόσφατες υποχωρήσεις της ΕΕ δείχνουν ότι υπάρχει χώρος για προσαρμογές. Αυτό που δεν υπάρχει είναι άλλοθι για την αδράνεια της ελληνικής πολιτείας. Γιατί αν ο αγρότης δεν πληρωθεί στην ώρα του, αν δεν αποζημιωθεί όταν χάνει τη σοδειά του από την κλιματική κρίση, αν δεν μπορεί να καλύψει τα βασικά του έξοδα, τότε καμία «μεταρρύθμιση» δεν έχει νόημα.
Τα πραγματικά, ρεαλιστικά αιτήματα των αγροτών είναι απλά και συγκεκριμένα:
- φθηνότερη ενέργεια και καύσιμα για την παραγωγή,
- χαμηλότερος ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια,
- έγκαιρες και σωστές πληρωμές επιδοτήσεων,
- δίκαιες αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές,
- έλεγχος της αγοράς ώστε ο αγρότης να πληρώνεται δίκαια και και ο καταναλωτής να πληρώνει λογικές τιμές
Χωρίς ενεργό αγρότη δεν υπάρχει διατροφική επάρκεια. Χωρίς βιώσιμη παραγωγή δεν υπάρχει περιφέρεια. Και χωρίς ύπαιθρο δεν υπάρχει χώρα. Αν συνεχίσουμε να ζητάμε από τον αγρότη να αντέχει τα πάντα μόνος του, το αποτέλεσμα δεν θα είναι «πράσινη μετάβαση», αλλά εγκατάλειψη της γης.
Η συζήτηση, λοιπόν, πρέπει να ξεκινήσει από τα βασικά: αν θέλουμε αγρότες στα χωράφια ή απλώς εισαγωγές στα ράφια. Γιατί χωρίς αγρότη, αγροτική πολιτική δεν υπάρχει.
Διαβάστε ακόμη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών