Γρηγόριος Αργυροκαστρίτης

Ο Γρηγόριος Αργυροκαστρίτης ήταν αρχιεπίσκοπος Εύβοιας, μητροπολίτης Αθηνών, λόγιος και αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Γεννήθηκε στο Αργυρόκαστρο, όπου έμαθε τα πρώτα του γράμματα. Συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία της Μοσχόπολης. Δεν γνωρίζουμε πότε εντάχθηκε στις τάξεις του κλήρου και εκάρη μοναχός. Στα 1798 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Παραμυθιάς, αλλά έμεινε εκεί λίγους μόνο μήνες.

Το 1799 μετατέθηκε στον επισκοπικό θρόνο Ευρίπου. Η μετάθεσή του ίσως ήταν αποτέλεσμα της άρνησής του να αφορίσει τους ξεσηκωμένους Σουλιώτες όταν του του ζήτησε ο Αλή πασάς. Στη νέα του θέση παρέμεινε μέχρι το 1823. Στην διάρκεια της θητείας του εμπόδισε τη ίδρυση σχολείων από τον ιατροφιλόσοφο Γεώργιο Χρυσοχόο ή Χρυσοφό (ή Κονίστρο ή Κονιστριάτη),επειδή διέδιδε την αθεΐα.
Ο Γρηγόριος μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία Αφού συνεννοήθηκε με καπεταναίους Χορμοβίτες, Αργυροκαστρίτες και Χιμαρέους, τους κάλεσε να κατέβουν στην Εύβοια και να οργανώσουν τις απαρχές της επανάστασης στην περιοχή αυτή. Με την έναρξη της Επανάστασης φυλακίσθηκε από τους Τούρκους στην Χαλκίδα. Ο Μουσελίμης της Χαλκίδας τον πήρε μαζί του σε περιοδεία που έκανε σε χωριά της Καρυστίας με σκοπό να αποθαρρύνει τους ξεσηκωμένους Έλληνες. Η απελευθέρωση του Μητροπολίτη επιτεύχθηκε όταν ο Αλέξανδρος Κριεζής απείλησε πως θα κρεμούσε έντεκα Τούρκους και έναν Εβραίο αιχμάλωτο. Τελικά μετά από λίγες μέρες απελευθερώθηκε. Ξαναφυλακίσθηκε αλλά δραπέτευσε αφού δωροδόκησε τους δεσμοφύλακές του το καλοκαίρι του 1822. Έστειλε επιστολή στην Κεντρική Διοίκηση της Ελλάδος στο Ναύπλιο ζητώντας να αξιοποιηθεί σε κάποια θέση για τις ανάγκες του αγώνα. Ο Γρηγόριος δεν έλαβε την επιθυμητή απάντηση και κατέφυγε στην Κέρκυρα, διατηρώντας όμως ακόμα τον τίτλο του Αρχιεπισκόπου Ευβοίας.

Στις 16 Σεπτεμβρίου 1827 εκλέγεται Μητροπολίτης Αθηνών μετά από εισήγηση του Πατριάρχη Αγαθάγγελου. Στην θέση του δεν έμεινε παρά λίγους μόνο μήνες αφού στις αρχές του 1828 (Μάρτιος) πέθανε και τάφηκε στην Χαλκίδα. Μεταξύ των πράξεων και ενεργειών που του αποδίδονται κατά τη διάρκεια της αρχιερατείας του είναι η μεταφορά της κινητής και ακίνητης περιουσίας της μονής Καισαριανής και της βιβλιοθήκης αυτής στην μητρόπολη Αθηνών.


Ο Γρηγόριος ήταν ο πρώτος που μετέφρασε την Καινή Διαθήκη στην Αλβανική γλώσσα και μπορεί να θεωρηθεί ο θεμελιωτής της αλβανικής φιλολογίας.

Η μετάφραση πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Κέρκυρα.

Θέλοντας να συμβάλει στη διάδοση της ορθόδοξης πολιτιστικής παράδοσης στην Βαλκανική, αλλά και στη διατήρηση της γλωσσικής ποικιλίας έθεσε απέναντι από την αλβανική μετάφραση όχι το αρχέτυπο κείμενο, αλλά το νεοελληνικό κείμενο του Μάξιμου Καλλιπολίτη

Σχόλια