Αλβανία, 8 Δεκεμβρίου 1990: Φοιτητές διαδηλώνουν κατά της δικτατορίας

Η 8η Δεκεμβρίου είναι η Εθνική Ημέρα Νεολαίας στην Αλβανία. Μια ξεχωριστή μέρα που έχει τις ρίζες της στις φοιτητικές διαδηλώσεις το 1990 που οδήγησαν στο τέλος του κομμουνιστικού καθεστώτος.

Η Αλβανία βρισκόταν στη δίνη μιας βάναυσης κομμουνιστικής δικτατορίας για σχεδόν 50 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, χιλιάδες σκοτώθηκαν, πολλοί εξαφανίστηκαν και πολλοί άλλοι φυλακίστηκαν σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας. Ένας ατελείωτος αριθμός βασανίστηκε και διώχθηκε από τους κομμουνιστές. Σήμερα, δεν έχει υπάρξει επίσημη συγνώμη, ενώ,  πολλοί από αυτούς που εξαφανίστηκαν δεν έχουν βρεθεί ακόμη.

Το 1990, ο δικτάτορας Έβερ Χότζα είχε πεθάνει λίγα χρόνια πριν και ο Ραμίζ Αλία ήταν ο πρώτος γραμματέας των κομμουνιστών. Κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας του, εισήγαγε σταδιακά ορισμένες οικονομικές μεταρρυθμίσεις και άνοιξε ξανά τους διπλωματικούς δεσμούς με τη Δυτική Ευρώπη.

Τον Ιανουάριο του 1990, ξεκίνησαν διαδηλώσεις στη Σκόδρα όταν πολίτες επιχείρησαν να κατεδαφίσουν το άγαλμα του Στάλιν. Αυτές οι διαμαρτυρίες εξαπλώθηκαν σταδιακά σε όλη τη χώρα και το καθεστώς ανταποκρίθηκε μειώνοντας περαιτέρω τους περιορισμούς.

Στη συνέχεια, στις 8 Δεκεμβρίου 1990, πραγματοποιήθηκαν διάφορες διαδηλώσεις σε διάφορες πόλεις της Αλβανίας. Αυτό κατέληξε σε μια διαμαρτυρία υπό την καθοδήγηση φοιτητών στην πρωτεύουσα των Τιράνων εκείνο το βράδυ. Ο πραγματικός λόγος για τη διαμαρτυρία ήταν λόγω διακοπής ρεύματος και έλλειψης ηλεκτρικής ενέργειας. Αλλά τα αιτήματά τους που ξεκίνησαν ως αίτημα ηλεκτρικής ενέργειας εξελίχθηκαν γρήγορα σε απαιτήσεις για πολιτικό πλουραλισμό. Χιλιάδες φοιτητές απελευθερώθηκαν ψυχολογικά και πνευματικά και έγιναν οι υποκινητές του κινήματος που θα ελευθέρωνε τον αλβανικό λαό.

Η διαμαρτυρία, που αναφέρεται ως Κίνημα του Δεκέμβρη, στην πραγματικότητα διήρκεσε μόνο τρεις ημέρες από τις 8 Δεκεμβρίου έως τις 11 Δεκεμβρίου. Ξεκίνησε αυθόρμητα και συνεχίστηκε με ένα ελάχιστο ποσό αυτοοργάνωσης και δεν ήταν ποτέ οργανωμένο κίνημα. Ήταν μια ομάδα θαρραλέων φοιτητών με  ισχυρό χαρακτήρα που έγιναν οδηγοί και de facto ηγέτες. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται οι Azem Hajdari, Shenasi Rama και Tegalin Malshyti. Έδωσαν ομιλίες και συμπεριφέρθηκαν με τρόπο που ενέπνευσε, έδωσε θάρρος και σκότωσε τον φόβο που υπήρχε μεταξύ των φοιτητών.

Αρχικά, οι διαμαρτυρίες περιορίστηκαν στη Φοιτητούπολη και στη λεγόμενη πλατεία Δημοκρατίας. Προσπάθησαν να βγουν στους δρόμους των Τιράνων, αλλά εμποδίστηκαν από την αστυνομία. Έστησαν μια σκηνή στην πλατεία και έπαιζαν μουσική, έδιναν ομιλίες και μιλούσαν ελεύθερα για πρώτη φορά στο κοινό. Οι Κομμουνιστές το επέτρεψαν και δεν επιχείρησαν να εισέλθουν στη Φοιτητούπολη.

Κατά τη διάρκεια εκείνων των ημερών, η αστυνομία δεν χρησιμοποίησε βία εναντίον των φοιτητών, με εξαίρεση λίγα χτυπήματα με γκλοπ όταν οι φοιτητές προσπάθησαν να εγκαταλείψουν τη Φοιτητούπολη. Έγιναν μερικές συλλήψεις, αλλά απελευθερώθηκαν σύντομα και επέστρεψαν στους κοιτώνες.
Την τρίτη ημέρα των διαδηλώσεων, πριν συναντηθεί με τους μαθητές, ο Ραμίζ Αλία ανακοίνωσε την άδεια για πολυκομματικό πλουραλισμό. Μετά την αλλαγή του συστήματος, πολλοί από τους φοιτητές μετανάστευσαν από τη χώρα. Ο Azem Hajdari ήταν ο μόνος φοιτητής που ήταν ακόμη μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος όταν ανέλαβαν την εξουσία το 1992.

Ενώ οι φοιτητικές διαμαρτυρίες του 1990 δεν ήταν το τέλος του κομμουνιστικού καθεστώτος, ήταν μια από τις τελευταίες πιέσεις για την πτώση του. Το καθεστώς είχε ήδη χρεοκοπήσει οικονομικά και πολιτικά και δεν μπορούσε να διατηρηθεί για πολύ περισσότερο. Ο Δεκέμβριος αφορούσε τη θέληση για ελευθερία και καλύτερη, η οποία συνοψίστηκε σε πολλά πλέον διάσημα συνθήματα. «Ελευθερία και δημοκρατία» και «θέλουμε την Αλβανία όπως όλη την Ευρώπη». 

Λίγες ημέρες μετά, στις 12 Δεκεμβρίου 1990, ακολούθησαν τα γεγονότα στο Αλύκο και η δολοφονία 4 νέων, μελών της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας, από το καθεστώς. Ημέρα που έχει χαρακτηρισθεί ως ημέρα κατά της δικτατορίας για την Αλβανίας και για την οποία θα αναφερθούμε εκτενέστερα σε επόμενες αναρτήσεις μας.

👉Κάντε εγγραφή στο κανάλι apenadi blogspot στο youtube για να βλέπετε πρώτοι τα βίντεο μας.
👉Ακολουθήστε μας στο facebook, κάνοντας like στη σελίδα Αγναντεύοντας για να βλέπετε πρώτοι τις δημοσιεύσεις μας
👉Ακολουθήστε μας στο twitter 

Σχόλια