Σχωριάδες Πωγωνίου

Οι Σχωριάδες είναι χωριό της Δημοτικής Ενότητας Πωγωνίου του Δήμου Δρόπολης.
Το όνομα του χωριού προέρχεται από το επώνυμο μιας μεγάλης φυλής ονομαζόμενης Σχωριάς, πληθυντικός Σχωριάδες. Κατά μια δεύτερη άποψη ετυμολογείται από την αρχαία λέξη σκωρία που σημαίνει σκουριά. Οι κάτοικοι εδώ από παλιά επαγγέλλονταν τον σιδερά και έτσι ανακατεύονταν µε τις σκουριές του σίδηρου.

Η κεντρική εκκλησία ήταν αφιερωμένη στο Γενέθλιο της Θεοτόκου, ήταν θολωτή και υπήρχε υπέρ
της θύρας σε λίθινη πλάκα η επιγραφή «Κηπριαν..1793»
Κατά την μαρτυρία των κατοίκων και σύμφωνα με το βιβλίο «Τα τοπωνύμια» του Συνδέσμου Συνταξιούχων Ελληνοδασκάλων», η καλλιεργήσιμή γη μέχρι την ένταξη στο συνεταιρισμό ήταν στην περιοχή του χωριού Πάρα 250 στρεµματα, λιβάδια 225 στρέμματα, ποτιστική γη 406 στρέμματα, γύρω από το χωριό 448 στρέµματα, και πέρα από το Μιτσούρκο 136 στρέµματα.

Οι ξενιτεμένοι Σχωριαδίτες ίδρυσαν το 1769 στην Κωνσταντινούπολη την Αδελφότητα Σχωριαδιτών "Η Γέννηση της Θεοτόκου", σύμφωνα με τους κώδικες και τα αρχεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης, το οποίο και είχε την Αδελφότητα υπό την προστασία του. Σκοπός της Αδελφότητας, από τότε μέχρι και σήμερα, είναι η οικονομική βοήθεια και ενίσχυση του χωριού, η κατασκευή κοινοτικών έργων, η παροχή διευκολύνσεων των ξενιτεμένων Σχωριαδιτών μέχρι να ορθοποδήσουν, η φιλανθρωπική δράση κ.α. Το σημαντικότερο: Απελευθέρωσε το χωριό από το ιμπλιάκι (Συνολικά 79 ήταν τα χωριά της Ηπείρου που από τσιφλίκια πασάδων έγιναν ιμπλιάκια, δηλαδή περιήλθαν στην περιουσία ιδιωτών ή του Τουρκικού Δημοσίου. Δεν κατάφεραν όλα τα χωριά με την εξαγορά τους να ελευθερωθούν. Για κάποια από αυτά η απελευθέρωση ήρθε το 1922), με διαμεσολαβήσεις και άμεση οικονομική βοήθεια κατά την αγορά του στο όνομα των Σχωριάδων.

Στα τέλη του 19ου αιώνα πολλοί Σχωριαδίτες αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν. Σύμφωνα στοιχεία καταλόγου του χωριού, το 1913 από τους 130 εγγεγραμμένους άνδρες μόνο οι 18 έμεναν μόνιμα στο χωριό, οι 96 βρίσκονταν στην ξενιτιά και οι 16 είχαν επισκεφθεί το χωριό και θα επέστρεφαν στο τόπο μετανάστευσης. Οι τόποι μετανάστευσης με σειρά προτίμησης, βάσει του ίδιου καταλόγου ήταν: Κωνσταντινούπολη, Αμερική, Αλεξάνδρεια, Οδησσός, Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Πειραιάς, Αργυρόκαστρο. Με το πέρασμα των χρόνων, κάποιοι από τους Σχωριαδίτες έπαιρναν τις οικογένειές τους μόνιμα στην Κωνσταντινούπολη, άλλες για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα και μετά τις έστελναν πίσω στο χωριό. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1922-23, οι Σχωριαδίτες εγκατέλειψαν την Κωνσταντινούπολη, εκτός όσων είχαν αποκτήσει τουρκική υπηκοότητα κι επέστρεψαν στην Αθήνα και το χωριό. Το νέο μεταναστευτικό ρεύμα είχε κύριο προορισμό την Αμερική. Η μετανάστευση είχε μπει στο πετσί των σχωριαδίτικων οικογενειών ως τον μοναδικό τρόπο απόκτησης πλούτου. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’30 πολλά άτομα μετανάστευσαν στην Αμερική, παίρνοντας μαζί τους αργότερα και τις οικογένειές τους.

Στην απογραφή του 1880 το χωριό 480 κατοίκους, το 1913 είχε 560 και το 1927 είχε 751. Το σχολικό έτος 1893-1894 λειτουργούσε δημοτικό µε 36 μαθητές και έναν διδάσκαλο, που είχε αρχίσει να λειτουργεί το 1874.

Διαβάστε ακόμη:

Σχόλια