Γράφει ο Στέλιος Φενέκος
1. Σήμερα, το ύψος του ιδιωτικού χρέους ξεπερνά τα 250 δισεκατομμύρια ευρώ. Από αυτά, τα 112 δισεκατομμύρια ευρώ οφείλονται στην Εφορία, τα 40 δισεκατομμύρια ευρώ στα ασφαλιστικά Ταμεία και 97 δισεκατομμύρια ευρώ σε τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις.
ΣΧΟΛΙΟ: Αφενός από το χρέος αυτό ένα μεγάλο είναι παλιό και γνωστό, έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια και δεν μπορεί πλέον να εξυπηρετηθεί (εκτός από τα κόκκινα δάνεια) , εταιρείες έχουν πτωχεύσει και φυσικά πρόσωπα έχουν πεθάνει χωρίς περιουσία και αφετέρου λόγω των προσαυξήσεων σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία έχει διογκωθεί εν πολλοίς, χωρίς ελπίδα να μπορέσει κάποτε να εξυπηρετηθεί.
Στο κομμάτι που αφορά τις τράπεζες και τους servicers καθίσταται φανερό πως τα 100 δισ. ευρώ κόκκινα δάνεια παραμένουν εκεί, παρά το γεγονός πως οι τράπεζες «καθάρισαν τους ισολογισμούς τους».
Τούτο σημαίνει πως κάποιοι ιδιώτες και κάποιες επιχειρήσεις βαρύνονται ακόμη με αυτά τα 100 δισ. ευρώ που καλούνται να τα αποπληρώσουν.
2. Η Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης θα συγκεντρώνει όλες τις οφειλές προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους δήμους, σε μία βάση δεδομένων προκειμένου να υπάρχει γνώση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη που έχουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις συνολικά. Τα στοιχεία που θα τηρούνται θα είναι τόσο οι ληξιπρόθεσμες όσο και μη ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο.
Συγκεκριμένα, θα αφορούν:
α) Στοιχεία εξατομίκευσης της οφειλής, όπως ο αριθμός ταμειακής βεβαίωσης ή ο αριθμός σύμβασης.
β) Η φύση της οφειλής.
γ) Οι βασικοί όροι της οφειλής, όπως το αρχικό και το τρέχον ύψος της, κατά κεφάλαιο, προσαυξήσεις και πρόστιμα, η διάρκεια αποπληρωμής και το επιτόκιο και οι τυχόν μεταβολές τους.
δ) Οι εμπράγματες και ενοχικές εξασφαλίσεις της οφειλής και η αποτίμησή τους.
ε) Οι καταβολές που πραγματοποιήθηκαν, ο χρόνος των καταβολών και το τρέχον υπόλοιπο της οφειλής.
στ) Οι ρυθμίσεις της οφειλής.
ζ) Τα φορολογικά δεδομένα, όπως στοιχεία εισοδήματος και περιουσιακής κατάστασης.
η) Οι μεταβολές των προσώπων της οφειλής λόγω καθολικής ή ειδικής διαδοχής.
ΣΧΟΛΙΟ: Συνεπώς ο νέος υπερ-Τειρεσίας δεν έρχεται να υποστηρίξει τον τρόπο είσπραξης του ήδη υπάρχοντος ιδιωτικού χρέους αλλά ο σκοπός του είναι ο ασφυκτικός έλεγχος από εδώ και πέρα. Και μάλιστα όχι μόνο για προς όφελος του δημοσίου και για οφειλές μόνο προς το δημόσιο αλλά θα μπορεί να χρησιμοποιείται και από άλλους φορείς για να εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους, όπως π.χ. ιδιωτικές τράπεζες, εισηγμένες ιδιωτικές εταιρείες τηλεφωνίας, ενέργειας κλπ (και τις θυγατρικές τους συνεπώς).
Πέραν τούτου εκτιμάται ότι καταστρατηγείται πλήρως ή έννοια των προσωπικών δεδομένων, όταν αυτά γίνονται γνωστά και εύκολα προσβάσιμα ακόμη και σε ιδιωτικές εταιρείες.
3. Όπως προβλέπει το σχέδιο νόμου σκοπός της Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης είναι:
α) Η συλλογή, αποθήκευση και επεξεργασία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς.
β) Η παραγωγή και χορήγηση πιστοληπτικής βαθμολόγησης.
γ) Η παροχή αξιόπιστης πιστοληπτικής βαθμολόγησης προς χρήση από δημόσιους οργανισμούς και φορείς, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ή/και λοιπούς ιδιώτες, στο πλαίσιο μείωσης των επιπέδων των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς δημόσιους φορείς και λοιπούς ιδιώτες, καθώς και για την πρόληψη του φαινομένου της υπερχρέωσης των ιδιωτών.
4. Δηλώθηκε από “κυβερνητικούς κύκλους” ότι αντίστοιχοι φορείς (credit bureau) λειτουργούν στις περισσότερες χώρες της ΕΕ (Ιρλανδία, Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Αυστρία).
Στην Ελλάδα μέχρι σήμερα λειτουργεί ιδιωτική εταιρεία (ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ) που διαθέτει μόνο τα δεδομένα των τραπεζών.
ΣΧΟΛΙΟ: Από έρευνα που έκανα, υπάρχουν τέτοια γραφεία σε πολλές χώρες, αλλά λειτουργούν ως ιδιωτικοί φορείς χωρίς να είναι άμεσα συγκοινωνούντα δοχεία με το Δημόσιο και υπό του παρακάτω περιορισμούς:
α) Ο πιστωτικός έλεγχος είναι μια ενέργεια που λαμβάνει ένας δανειστής για να προσδιορίσει εάν ένα άτομο είναι φερέγγυο και συνεπάγεται την αναζήτηση μιας λεπτομερούς ανάλυσης από ένα ιδιωτικό γραφείο ή έναν ιδιωτικό οργανισμό πιστωτικών αναφορών. Η αναφορά συνήθως περιέχει βασικές πληροφορίες όπως η ημερομηνία γέννησης, η διεύθυνση, το ιστορικό απασχόλησης, ο τρέχων εργοδότης και το εισόδημα και το ιστορικό πληρωμών (από στεγαστικά δάνεια, δάνεια και άλλα χρέη), όλα εμφανίζονται ως «βαθμολογία» .
β) Όταν διενεργείται πιστωτικός έλεγχος, το ιστορικό πληρωμών τεκμηριώνεται μέσω στοιχείων που αναφέρονται από τους πιστωτές στα πιστωτικά γραφεία, όπως οι έγκαιρες πληρωμές - ή η έλλειψη τους. Εάν ένας πιστωτικός έλεγχος δείξει ότι ένα άτομο διατρέχει χαμηλό κίνδυνο για την αποπληρωμή του χρέους, ενδέχεται να απορριφθεί η υποθήκη/δάνειο ή η χρεωστική κάρτα.
γ) Στη Γαλλία, η Τράπεζα της Γαλλίας διατηρεί αρχεία τα οποία είναι διαθέσιμα μόνο σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τα οποία όμως λαμβάνουν άδεια που χορηγείται από την Τράπεζα της Γαλλίας.
δ) Τα αρχεία αφορούν μόνο ένα άτομο, εάν έχει συντάξει εσφαλμένες επιταγές, έχει συμμετάσχει σε δόλιες δραστηριότητες, έχει κηρυχθεί σε πτώχευση ή έχουν επιστραφεί επιταγές του στη Γαλλία.
ε) Το ίδιο περίπου ισχύει και για την Μ. Βρετανία και εάν ένα άτομο είχε προβλήματα με την πιστοληπτική του αξιολόγηση στο Ηνωμένο Βασίλειο ή αλλού στον κόσμο, δεν θα επηρεάσει την αίτησή του π.χ. στη Γαλλία.
στ) Εάν υποβάλει κάποιος αίτηση για πίστωση ή υποθήκη στη Γαλλία, το μόνο που θα πρέπει να προσκομίσει είναι οι τραπεζικές δηλώσεις των τελευταίων 3 μηνών και οι εκκαθαριστικές πληρωμής των τελευταίων 3 μηνών (ή οι φορολογικές δηλώσεις των τελευταίων 3 ετών). Είναι τόσο απλό. Δεν υπάρχει λεπτομερέστατη πιστωτική αναφορά σε όλους τους τομείς ή βαθμολογία για να ανησυχούν οι αιτούμενοι.
ζ) Ένα άλλο θετικό πλεονέκτημα με τη σύναψη π.χ. Γαλλικού στεγαστικού δανείου, είναι εάν μια Γαλλική τράπεζα απορρίψει την αίτηση για στεγαστικό δάνειο, θα μπορούσε κάποιος να υποβάλετε αίτηση σε άλλη γαλλική τράπεζα! Δεδομένου ότι δεν υπάρχει πιστωτική αναφορά στη Γαλλία, οι τράπεζες δεν γνωρίζουν πού αλλού υποβλήθηκε αίτηση.
ΣΧΟΛΙΟ: 1) τα στοιχεία της ΑΑΔΕ έδειξαν ότι τον Ιαν του 2022 οι φόροι που έμειναν απλήρωτοι αυξήθηκαν κατά 803 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο να φθάσει τα 113 δισ. ευρώ.
2) Παράλληλα, τα στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι το 80% του συνολικού χρέους, δηλαδή πάνω από 90 δισ. ευρώ από τα 113 δισ. ευρώ, προέρχεται από 8. 825 μόνο φορολογούμενους που ο καθένας χρωστά πάνω από 1 εκατ. ευρώ και αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,2% του συνόλου των οφειλετών.
3) Όπως λοιπόν διαπιστώθηκε, δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα όπως παρουσιάζονται και γενικεύονται εις βάρος των πολλών για τα χρέη των λίγων.
4) Και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να δημιουργείται ένα θεσμικό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο να λειτουργεί το δημόσιο ως συγκοινωνούν δοχείο υπέρ ιδιωτικών συμφερόντων παραβιάζοντας κάθε έννοια προσωπικών δεδομένων.
Μέχρι να δούμε το νομοσχέδιο όμως, όπως θα διαμορφωθεί και θα δημοσιευθεί και κατατεθεί στην Βουλή, διατηρούμε επιφυλάξεις για τις προβλέψεις του.
Πλην όμως θα ήταν εποικοδομητικές οι απόψεις σας γι’ αυτό, με βάση τα μέχρι τώρα γνωστά.
3) Όπως λοιπόν διαπιστώθηκε, δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα όπως παρουσιάζονται και γενικεύονται εις βάρος των πολλών για τα χρέη των λίγων.
4) Και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να δημιουργείται ένα θεσμικό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο να λειτουργεί το δημόσιο ως συγκοινωνούν δοχείο υπέρ ιδιωτικών συμφερόντων παραβιάζοντας κάθε έννοια προσωπικών δεδομένων.
Μέχρι να δούμε το νομοσχέδιο όμως, όπως θα διαμορφωθεί και θα δημοσιευθεί και κατατεθεί στην Βουλή, διατηρούμε επιφυλάξεις για τις προβλέψεις του.
Πλην όμως θα ήταν εποικοδομητικές οι απόψεις σας γι’ αυτό, με βάση τα μέχρι τώρα γνωστά.
Σχετικές Δημοσιεύσεις
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών