Τρανοσίστα Αργυροκάστρου

Η Τρανοσίστα είναι ένα μικρό χωριό που ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Αντιγονειας του Δήμου Αργυροκάστρου.

Κατά την μαρτυρία των κατοίκων, το χωριό τους ήταν το αρχαίο Τράνο, διότι σε κοντινή απόσταση βρισκόταν η ελληνική πόλη Αντιγόνεια. Τα λιγοστά σπίτια µε τους κάτοικους του χωριού που ήταν γεωργοί ανήκαν στη δικαιοδοσία της Σταυροπηγιακής Μονής Σπηλαίου.
Οι κάτοικοι ήταν και είναι χριστιανοί αλβανόφωνοι µε έντονα τα ελληνικά αισθήματα. 

Η παλιά εκκλησία του χωριού, μικρή σε μέγεθος ήταν αφιερωμένη στους Αγίους Μάρτυρες Μηνά, Βίκτωρα και Βικέντιο. Σύμφωνα με τα «Βορειοηπειρώτικα» του Κώνστα μια επιγραφή της ανέφερε: «Ανεκαινίσθη και ιστορήθη ο θείος και πάνσεπτος ναός των Αγίων Μαρτύρων Μηνά, Βίκτωρος και Βικεντίου εν ηµέραις του κυρού Ματθαίου Επισκόπου ∆ρυϊνουπόλεως και Αργυροκάστρου και ο εφηµέριος αυτής Μονής Παπά Σάβος, υιός Βέσου, και κτήτορας της αυτής Μονής. ∆ιά συνδροµής, κόπου και εξόδων των ευγενεστάτων αρχόντων
Τρανουσίστας επί έτους ΖΡΚΕ (1617) +Ινδικτιώνος 15 +Ηλίου κύκλοι 15 +Σελήνης κύκλοι + Ιστορήθη δια χειρός εµού Αληβιζίου Φωκά εκ νήσου Κε(φαλληνίας)
». 

Ο παλιός ναός περιείχε στο χτίσμα του διάφορες οικοδομικές πέτρες από παλιά οικοδομήματα που δεν ανήκαν σε εκκλησία και σε μια από τις κρήνες του χωριού υπήρχε η επιγραφή «ΙΛΟΚΛΕΟΣ ΧΑΙΡΕ», την οποία ο ∆. Ευαγγελίδης χρονολόγησε στον 3ο π.Χ 1035. 

Ο σημερινός ναός των Αγίων Μαρτύρων Μηνά, Βίκτωρος και Βικεντίου οικοδοµήθηκε μετά το 1990 πάνω ακριβώς στα θεμέλια του παλιού ναού, τον οποίο κατεδάφισαν το 1968-9 και µε τα υλικά του έχτισαν τα μαγαζιά του συνεταιρισμού. 

Σύμφωνα με το βιβλίο «Προβλήματα της σλαβικής εποίκισης στην Ήπειρο» του Johannes Koder, αναφέρεται στο κατάστιχο του 1431. 

Με βάση τα « Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» στην απογραφή του 1880 είχε χριστιανούς 120, ενώ σύμφωνα με την «Εθνολογική Στατιστική της Β. Ηπείρου το 1913» είχε 72 και κατά το «Shqiperia me 1927», το 1927 είχε 79. 

Όπως αναφέρεται στην Yπηρεσία Διπλωματικού και Iστορικού Aρχείου του Υπουργείου Εξωτερικών, το σχολικό έτος 1893-1894 λειτουργούσε δημοτικό µε 16 μαθητές και έναν διδάσκαλο, που είχε αρχίσει να λειτουργεί το 1863.


Σχόλια