Η "Ραμαμανία" και το κόστος της ψευδαίσθησης: Όταν η εξωτερική εικόνα υπονομεύει το εσωτερικό κράτος
Σε μια εποχή όπου η διεθνής εικόνα έχει καταστεί θεμέλιο πολιτικής επιβίωσης για πολλούς ηγέτες, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, μοιάζει να έχει επιλέξει πλήρως αυτό το μονοπάτι. Όμως, όταν η σκηνοθεσία εξωτερικής επιτυχίας γίνεται προτεραιότητα εις βάρος της δημοκρατικής λειτουργίας και των πολιτών, το κόστος δεν είναι απλώς συμβολικό — είναι υπαρξιακό για τη χώρα.
Το πρόσφατο παράδειγμα για την επιστροφή Αλβανών κρατουμένων, από το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι ενδεικτικό. Η συμφωνία αυτή δεν βασίζεται σε καμία διεθνή νομική υποχρέωση της Αλβανίας. Αντίθετα, εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη θεσμική διαδικασία και, τελικά, για τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση Ράμα αντιλαμβάνεται την ίδια τη λειτουργία του κράτους. Το κράτος δεν είναι προσωπική προέκταση του ηγέτη, ούτε πεδίο εξωτερικών εντυπώσεων.
Η κυβέρνηση έχει επίσης ενεργήσει με ανάλογο τρόπο σε προηγούμενες περιπτώσεις: από την αποδοχή χιλιάδων Μουτζαχεντίν χωρίς εθνική διαβούλευση, έως την κρυφή υπόσχεση για υποδοχή χημικών όπλων. Κάθε απόφαση αυτού του τύπου συνόδευε και μια «λάμψη» διεθνούς κύρους — προς τα έξω. Προς τα μέσα, όμως, η χώρα επιβαρυνόταν με κρίσεις: κυβερνοεπιθέσεις, θεσμική αστάθεια, δημοσιονομικές επιβαρύνσεις.
Το πιο πρόσφατο —και ίσως πιο εντυπωσιακό επικοινωνιακά— είναι η ανάληψη της διοργάνωσης της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στα Τίρανα το 2027. Πρόκειται για ένα γεγονός με υψηλό κόστος, που ήδη σε προηγούμενες περιπτώσεις (όπως η Χάγη) ξεπέρασε τα 100 εκατομμύρια ευρώ. Η ερώτηση που τίθεται, και που η κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει ξεκάθαρα, είναι: Ποιος θα πληρώσει το κόστος; Ποια η ανταποδοτικότητα; Και κυρίως: Πότε ενημερώθηκε ο αλβανικός λαός για αυτή την υποχρέωση;
Σε μια χώρα με τεράστιες κοινωνικές ανισότητες, ανεπαρκείς υπηρεσίες ύδρευσης και υγείας, και μετανάστευση σε ανησυχητικά ποσοστά, τέτοιου είδους επιλογές δεν είναι πολιτική στρατηγική — είναι πολιτική ψευδαίσθησης.
Η Αλβανία δεν γίνεται πιο ευρωπαϊκή μέσω διεθνών διοργανώσεων, αλλά μέσα από την οικοδόμηση ενός λειτουργικού κράτους δικαίου, με ανεξαρτησία των θεσμών, διαφάνεια και ισότητα ευκαιριών.
Η δημοκρατία δεν σκηνοθετείται. Χτίζεται με συνέπεια και ευθύνη. Αυτό απαιτούν οι πολίτες – όχι εικόνες, αλλά ουσία. Όχι ηγέτες που αυτοθαυμάζονται, αλλά ηγέτες που υπηρετούν.
Το πρόσφατο παράδειγμα για την επιστροφή Αλβανών κρατουμένων, από το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι ενδεικτικό. Η συμφωνία αυτή δεν βασίζεται σε καμία διεθνή νομική υποχρέωση της Αλβανίας. Αντίθετα, εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη θεσμική διαδικασία και, τελικά, για τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση Ράμα αντιλαμβάνεται την ίδια τη λειτουργία του κράτους. Το κράτος δεν είναι προσωπική προέκταση του ηγέτη, ούτε πεδίο εξωτερικών εντυπώσεων.
Η κυβέρνηση έχει επίσης ενεργήσει με ανάλογο τρόπο σε προηγούμενες περιπτώσεις: από την αποδοχή χιλιάδων Μουτζαχεντίν χωρίς εθνική διαβούλευση, έως την κρυφή υπόσχεση για υποδοχή χημικών όπλων. Κάθε απόφαση αυτού του τύπου συνόδευε και μια «λάμψη» διεθνούς κύρους — προς τα έξω. Προς τα μέσα, όμως, η χώρα επιβαρυνόταν με κρίσεις: κυβερνοεπιθέσεις, θεσμική αστάθεια, δημοσιονομικές επιβαρύνσεις.
Το πιο πρόσφατο —και ίσως πιο εντυπωσιακό επικοινωνιακά— είναι η ανάληψη της διοργάνωσης της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στα Τίρανα το 2027. Πρόκειται για ένα γεγονός με υψηλό κόστος, που ήδη σε προηγούμενες περιπτώσεις (όπως η Χάγη) ξεπέρασε τα 100 εκατομμύρια ευρώ. Η ερώτηση που τίθεται, και που η κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει ξεκάθαρα, είναι: Ποιος θα πληρώσει το κόστος; Ποια η ανταποδοτικότητα; Και κυρίως: Πότε ενημερώθηκε ο αλβανικός λαός για αυτή την υποχρέωση;
Σε μια χώρα με τεράστιες κοινωνικές ανισότητες, ανεπαρκείς υπηρεσίες ύδρευσης και υγείας, και μετανάστευση σε ανησυχητικά ποσοστά, τέτοιου είδους επιλογές δεν είναι πολιτική στρατηγική — είναι πολιτική ψευδαίσθησης.
Η Αλβανία δεν γίνεται πιο ευρωπαϊκή μέσω διεθνών διοργανώσεων, αλλά μέσα από την οικοδόμηση ενός λειτουργικού κράτους δικαίου, με ανεξαρτησία των θεσμών, διαφάνεια και ισότητα ευκαιριών.
Η δημοκρατία δεν σκηνοθετείται. Χτίζεται με συνέπεια και ευθύνη. Αυτό απαιτούν οι πολίτες – όχι εικόνες, αλλά ουσία. Όχι ηγέτες που αυτοθαυμάζονται, αλλά ηγέτες που υπηρετούν.
Διαβάστε ακόμη
* Αλβανία ανάμεσα στους πύργους και τις σκιές: Το αστικό μέλλον των Τιράνων και τα ερωτήματα της Δύσης

Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών