Ανθρώπινη ή Τεχνητή Νοημοσύνη;

Η συζήτηση γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) έχει φτάσει πλέον στο επίκεντρο της δημόσιας ατζέντας, όχι μόνο στην Αλβανία, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ντίτμιρ Μπουσάτι, με παρέμβασή του τόνισε ότι η χρήση της ΤΝ, χωρίς θεσμική κουλτούρα και χωρίς συστήματα βασισμένα στη γνώση και την αξιοκρατία, δεν αποτελεί λύση στα χρόνια προβλήματα διαφθοράς και κακοδιοίκησης. Αντίθετα, μπορεί να τα επιδεινώσει, καθώς μεταφέρει τις ίδιες αδυναμίες στο ψηφιακό πεδίο.
Η βασική θέση του Μπουσάτι είναι ξεκάθαρη: η ΤΝ δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανθρώπινη κρίση, ούτε να αναλάβει την κοινωνική ευθύνη που πηγάζει από την ανθρώπινη δημιουργικότητα και την προσωπική απόφαση. Κάθε δημιουργική εργασία απαιτεί χρόνο, αφοσίωση, κόπο και πολλές φορές αποτυχία μέχρι να επιτευχθεί το τελικό αποτέλεσμα. Η ερώτηση, λοιπόν, είναι κατά πόσο μπορεί η ΤΝ να αλλάξει αυτή τη θεμελιώδη διαδικασία. Σύμφωνα με τον ίδιο, η απάντηση είναι αρνητική. Καμία μηχανή δεν μπορεί να χαρίσει προϊόν χωρίς προσπάθεια, ούτε να υποκαταστήσει την αξία της προσωπικής εμπειρίας.

Επικαλούμενος πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, ο Μπουσάτι επισημαίνει ότι, ενώ η ΤΝ διευκολύνει την καθημερινή μας ζωή, δεν μπορεί να αποτελέσει θεραπεία για την ανθρώπινη κακία. Ορισμένα στοιχεία της παραγωγικής διαδικασίας μπορούν πράγματι να ανατεθούν σε τεχνολογικά συστήματα, όμως σε τομείς που σχετίζονται με την ατομική, νομική ή πνευματική ευθύνη, η ανθρώπινη παρουσία είναι αναντικατάστατη.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πως η ΤΝ δεν έχει ρόλο να διαδραματίσει. Αντιθέτως, μπορεί να λειτουργήσει ως πολύτιμο εργαλείο σε συγκεκριμένους τομείς. Στην επιστήμη, στην ιατρική και στη φαρμακευτική έρευνα έχουν ήδη επιτευχθεί σημαντικές ανακαλύψεις χάρη στη συμβολή της. Στη συγγραφή, στη νομική τεκμηρίωση ή στη διαχείριση σύνθετων δεδομένων, η ΤΝ μπορεί να λειτουργήσει ως “συν-συγγραφέας”, επιταχύνοντας τη διαδικασία χωρίς να ακυρώνει τον ρόλο του ανθρώπου. Ο ίδιος ο Μπουσάτι αναφέρει ότι κατέφυγε στη χρήση ΤΝ για να βελτιώσει ένα έργο που υπό άλλες συνθήκες θα του κόστιζε εβδομάδες, υπογραμμίζοντας όμως πως η τελική ευθύνη και η κριτική αξιολόγηση παραμένουν αποκλειστικά ανθρώπινες.

Κατά τον Μπουσάτι, το μεγαλύτερο στοίχημα είναι η εκπαίδευση. Η χρήση της ΤΝ χωρίς την ανάπτυξη ανθρώπινων ικανοτήτων εγκυμονεί τον κίνδυνο να καλλιεργήσει τεμπελιά και επιφανειακή απόκτηση δεξιοτήτων. Οι νέες γενιές πρέπει να ενθαρρυνθούν να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη και να διατηρήσουν το επίπεδο αριστείας που με κόπο κατέκτησαν οι προηγούμενες. Η ΤΝ μπορεί να στηρίξει την πρόοδο, όχι όμως να υποκαταστήσει τον άνθρωπο.
Τελικά, η πρόκληση δεν είναι να διαλέξουμε ανάμεσα στην ανθρώπινη ή την τεχνητή νοημοσύνη. Η πρόκληση είναι να βρούμε πώς θα χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να ενισχύσουμε την ανθρώπινη ζωή, να αναβαθμίσουμε τα πρότυπα και να προστατεύσουμε την αξία της γνώσης και της προσπάθειας. Μόνο έτσι θα αποφύγουμε τα επικίνδυνα πειράματα που θολώνουν τα όρια ανάμεσα στο εργαλείο και τον δημιουργό.

Διαβάστε ακόμη

Σχόλια