Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει σε κίνηση έναν αυστηρό μηχανισμό ελέγχου απέναντι στην Αλβανία, ύστερα από αποκαλύψεις για εκτεταμένες καταχρήσεις ευρωπαϊκών κονδυλίων. Δύο πρόσωπα έχουν βρεθεί στο επίκεντρο: ο πρώην υπουργός Υγείας, Ιλίρ Μπεκιάι, που βρίσκεται ήδη στη φυλακή για υποθέσεις διαχείρισης κονδυλίων, και η πρώην επικεφαλής της Αγροτικής και Αγροδιατροφικής Υπηρεσίας (AZHBR), Φρίντα Κρίφκα, που κατηγορείται για κακοδιαχείριση περίπου 183 εκατομμυρίων ευρώ του προγράμματος IPARD II την περίοδο 2017–2021.
Παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) έχει παραδώσει πλήρη φάκελο με αποδείξεις, συμβάσεις, βιντεοληπτικό υλικό και ονόματα εικονικών δικαιούχων, η αλβανική δικαιοσύνη δεν έχει ακόμη κινήσει διαδικασίες. Ο επικεφαλής της Ειδικής Εισαγγελίας κατά της Διαφθοράς (SPAK), Αλτίν Ντουμάνι, περιορίζεται να δηλώνει ότι «η υπόθεση βρίσκεται υπό διερεύνηση», χωρίς να έχει διαταχθεί ούτε καν η καταχώριση προδικαστικής διαδικασίας. Έτσι, δημιουργείται η εντύπωση στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων ότι η Αλβανία αδυνατεί ή δεν επιθυμεί να τιμωρήσει τους υπεύθυνους.
Η στάση του πρωθυπουργού Έντι Ράμα έχει επιδεινώσει περαιτέρω την εικόνα. Αντί να αποστασιοποιηθεί από την Κρίφκα, όχι μόνο την υπερασπίστηκε δημοσίως, αλλά την διόρισε αρχικά υπουργό Γεωργίας και στη συνέχεια σύμβουλο για ευρωπαϊκά κονδύλια στην ίδια την πρωθυπουργία. Αποκορύφωμα αποτέλεσε το 2022, όταν, παρά τις σαφείς επισημάνσεις της OLAF, ο Ράμα της επέτρεψε να υπογράψει την νέα συμφωνία IPARD III με την ΕΕ, πράξη που οι Βρυξέλλες χαρακτήρισαν απαράδεκτη.
Ως συνέπεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παγώσει τα κονδύλια του IPARD III για την Αλβανία, τουλάχιστον έως το 2026. Αυτό σημαίνει ότι οι Αλβανοί αγρότες δεν έχουν επωφεληθεί από ευρωπαϊκές επιδοτήσεις από το 2020, γεγονός που αποδυναμώνει την ανταγωνιστικότητα του αγροδιατροφικού τομέα και επιβαρύνει σοβαρά τις τοπικές οικονομίες. Οι Βρυξέλλες έχουν διαμηνύσει ξεκάθαρα ότι η απελευθέρωση νέας χρηματοδότησης θα γίνει μόνο αν οι υπεύθυνοι λογοδοτήσουν και τεθούν σε λειτουργία αποτελεσματικοί μηχανισμοί ελέγχου.
Σε αυτό το πλαίσιο, μια αντιπροσωπεία της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με επικεφαλής τον πρόεδρο Νίκλας Χέρμπστ, θα επισκεφθεί την Αλβανία και το Μαυροβούνιο από τις 16 έως τις 18 Σεπτεμβρίου 2025. Η αποστολή θα εξετάσει τη δημιουργία και την αρχική λειτουργία νέων συστημάτων ελέγχου και λογιστικού ελέγχου που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο του Μηχανισμού για Μεταρρυθμίσεις και Ανάπτυξη στα Δυτικά Βαλκάνια. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι τα κονδύλια της ΕΕ διοχετεύονται με διαφάνεια και παράγουν απτά αποτελέσματα.
Στα Τίρανα, οι ευρωβουλευτές θα συναντηθούν με κυβερνητικούς αξιωματούχους, εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και θα επισκεφθούν έργο χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ. Η επίσκεψη θα ολοκληρωθεί με συνέντευξη Τύπου στην Οικία της Ευρώπης στις 18 Σεπτεμβρίου, στις 14:00. Όπως δήλωσε ο Χέρμπστ, «θέλουμε να διαπιστώσουμε με τα ίδια μας τα μάτια πώς δαπανώνται τα χρήματα των Ευρωπαίων φορολογουμένων και ποιο είναι το αντίκρισμά τους στο πεδίο».
Η αποστολή αυτή ερμηνεύεται ως σαφές μήνυμα προς τα Τίρανα ότι η ΕΕ δεν θα ανεχθεί άλλο συγκάλυψη ή αδράνεια. Η Αλβανία, ως υποψήφια προς ένταξη χώρα, καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να διαχειριστεί με ακεραιότητα τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Διαφορετικά, η ευρωπαϊκή της πορεία θα παραμείνει στάσιμη και οι ίδιοι οι πολίτες, ιδίως οι αγρότες, θα συνεχίσουν να πληρώνουν το τίμημα.
Παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) έχει παραδώσει πλήρη φάκελο με αποδείξεις, συμβάσεις, βιντεοληπτικό υλικό και ονόματα εικονικών δικαιούχων, η αλβανική δικαιοσύνη δεν έχει ακόμη κινήσει διαδικασίες. Ο επικεφαλής της Ειδικής Εισαγγελίας κατά της Διαφθοράς (SPAK), Αλτίν Ντουμάνι, περιορίζεται να δηλώνει ότι «η υπόθεση βρίσκεται υπό διερεύνηση», χωρίς να έχει διαταχθεί ούτε καν η καταχώριση προδικαστικής διαδικασίας. Έτσι, δημιουργείται η εντύπωση στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων ότι η Αλβανία αδυνατεί ή δεν επιθυμεί να τιμωρήσει τους υπεύθυνους.
Η στάση του πρωθυπουργού Έντι Ράμα έχει επιδεινώσει περαιτέρω την εικόνα. Αντί να αποστασιοποιηθεί από την Κρίφκα, όχι μόνο την υπερασπίστηκε δημοσίως, αλλά την διόρισε αρχικά υπουργό Γεωργίας και στη συνέχεια σύμβουλο για ευρωπαϊκά κονδύλια στην ίδια την πρωθυπουργία. Αποκορύφωμα αποτέλεσε το 2022, όταν, παρά τις σαφείς επισημάνσεις της OLAF, ο Ράμα της επέτρεψε να υπογράψει την νέα συμφωνία IPARD III με την ΕΕ, πράξη που οι Βρυξέλλες χαρακτήρισαν απαράδεκτη.
Ως συνέπεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παγώσει τα κονδύλια του IPARD III για την Αλβανία, τουλάχιστον έως το 2026. Αυτό σημαίνει ότι οι Αλβανοί αγρότες δεν έχουν επωφεληθεί από ευρωπαϊκές επιδοτήσεις από το 2020, γεγονός που αποδυναμώνει την ανταγωνιστικότητα του αγροδιατροφικού τομέα και επιβαρύνει σοβαρά τις τοπικές οικονομίες. Οι Βρυξέλλες έχουν διαμηνύσει ξεκάθαρα ότι η απελευθέρωση νέας χρηματοδότησης θα γίνει μόνο αν οι υπεύθυνοι λογοδοτήσουν και τεθούν σε λειτουργία αποτελεσματικοί μηχανισμοί ελέγχου.
Σε αυτό το πλαίσιο, μια αντιπροσωπεία της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με επικεφαλής τον πρόεδρο Νίκλας Χέρμπστ, θα επισκεφθεί την Αλβανία και το Μαυροβούνιο από τις 16 έως τις 18 Σεπτεμβρίου 2025. Η αποστολή θα εξετάσει τη δημιουργία και την αρχική λειτουργία νέων συστημάτων ελέγχου και λογιστικού ελέγχου που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο του Μηχανισμού για Μεταρρυθμίσεις και Ανάπτυξη στα Δυτικά Βαλκάνια. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι τα κονδύλια της ΕΕ διοχετεύονται με διαφάνεια και παράγουν απτά αποτελέσματα.
Στα Τίρανα, οι ευρωβουλευτές θα συναντηθούν με κυβερνητικούς αξιωματούχους, εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και θα επισκεφθούν έργο χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ. Η επίσκεψη θα ολοκληρωθεί με συνέντευξη Τύπου στην Οικία της Ευρώπης στις 18 Σεπτεμβρίου, στις 14:00. Όπως δήλωσε ο Χέρμπστ, «θέλουμε να διαπιστώσουμε με τα ίδια μας τα μάτια πώς δαπανώνται τα χρήματα των Ευρωπαίων φορολογουμένων και ποιο είναι το αντίκρισμά τους στο πεδίο».
Η αποστολή αυτή ερμηνεύεται ως σαφές μήνυμα προς τα Τίρανα ότι η ΕΕ δεν θα ανεχθεί άλλο συγκάλυψη ή αδράνεια. Η Αλβανία, ως υποψήφια προς ένταξη χώρα, καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να διαχειριστεί με ακεραιότητα τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Διαφορετικά, η ευρωπαϊκή της πορεία θα παραμείνει στάσιμη και οι ίδιοι οι πολίτες, ιδίως οι αγρότες, θα συνεχίσουν να πληρώνουν το τίμημα.
Διαβάστε ακόμη

Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών