Δύσκολα. Λίγα πράγματα. Οι Έλληνες το ξέρουμε από την ιστορία της Τουρκοκρατίας, αφού βρεθήκαμε τόσο κοντά στον εθνικό αφανισμό, ώστε ο Μέτερνιχ διατεινόταν πως δεν υπάρχουν πλέον Έλληνες και ότι το έθνος αυτό κατέπεσε, ενώ ο Φαλμεράιερ ότι αφανίστηκε και βιολογικά.
Οι Έλληνες της Αλβανίας από το πρόσφατο παρελθόν. Στα χρόνια της κομμουνιστικής δικτατορίας η ελληνική παιδεία και εκπαίδευση ήταν σχεδόν υποτυπώδης. Η εθνική συνείδηση όμως διαμαρτυρόταν. Με ποια δύναμη;
Η λαϊκή παράδοση, οι ιστορίες και τα τραγούδια του παππού και της γιαγιάς, είναι η μόνη συνδετική δύναμη με την καταγωγή μας στους καιρούς αυτούς.
Οι λαϊκοί στοίχοι αυτοί, που έρχονται από τα βάθη των χρόνων της αρχαίας Ελλάδας, του Βυζαντίου και της Τουρκοκρατίας, θα θυμίζει πάντα τους ίδιους μύθους.
Ο Χάρων, ο βαρκάρης του κάτω κόσμου, είναι μυθική ύπαρξη των Ελλήνων. Μετέφερε με τη βάρκα του, τους πρόσφατα αποθανόντες από τη μια όχθη του ποταμού Αχέροντα στην άλλη, όπου σύμφωνα με τη μυθολογία βρισκόταν η είσοδος του Άδη.
Στα βουνά της Ηπείρου, όπου βρίσκεται και ο Αχέροντας, ο Χάρων υπάρχει αναλλοίωτος στο πέρασμα του χρόνου.
Δεν πεθαίνει ο Χάρος. Τραγουδιέται και αναφέρεται στις ρήσεις των Ελλήνων, επιβεβαιωμένα για 3000 χρόνια και πιθανότατα πιο πολύ.
Οι δε λαϊκοί στίχοι, παίρνουν και αυτοί από το Χάρο, αθάνατοι στο πέρασμα του χρόνου, αξιοθαύμαστοι όπως κάθε λαϊκό ποίημα, μέχρι βαθιά στον Όμηρο. Είναι αυτά τα τραγούδια που ενέπνευσαν και βοήθησαν το φιλελληνισμό πριν και κατά τη διάρκεια της επανάστασης. Δεν μπορεί αυτοί που τραγουδούν αυτά τα τραγούδια παρά να είναι Έλληνες. Σολωμός, Καποδίστριας, Γκαίτε
και πολλοί άλλοι λόγιοι συνέλλεξαν, μετέφρασαν, δημοσίευσαν και ανέδειξαν αυτόν τον μοναδικό κόσμο.
Τον Ελληνικό.
Ο Ελληνικός κόσμος ενθουσίαζε σε όλες τις γλώσσες. Τη Γαλλική, την Ιταλική, τη Ρώσικη, τη Γερμανική την Αγγλική … Μερικές εκδόσεις κυκλοφορούσαν μεσούντος του αγώνα της Ελληνικής επανάστασης και έτσι βοήθησαν τον αγώνα που έκαναν οι Ευρωπαίοι φιλέλληνες.
Θα αναρωτιέστε ποια είναι η πιο κομβική ημερομηνία καταγραφής του δημοτικού μας τραγουδιού. Είναι το 1815, η στιγμή που ο Γκαίτε, στη Φραγκφούρτη, όταν ήταν της μόδας τα φιλολογικά σαλόνια, που είχαν ξεκινήσει από τη Γαλλία και τα μιμήθηκαν και οι Γερμανοί, καλεί στο σπίτι του, όχι μόνο ποιητές και λόγιους, αλλά και ζωγράφους.
Δεν κατάλαβαν στην αρχή, τι δουλεία είχαν οι ζωγράφοι σε εκείνη τη συνάντηση. Την απορία τους την έλυσε ο Γκαίτε, μόλις τους μίλησε για το θέμα για το οποίο θα έκανε τη διάλεξη. Ήταν το Ελληνικό δημοτικό τραγούδι. Τους λέει: «Είναι απλό, λαϊκό, τόσο αληθινό όσο και μεταφυσικό». Και τους μιλάει για το τραγούδι, όπου βλέπεις δυο βουνά να μαλώνουν μεταξύ τους, βλέπεις τον αετό να μιλάει στα νύχια του, που είναι τα όπλα του, βλέπεις τον αετό να μιλάει με ένα κομμένο κεφάλι ενός κλέφτη…
Αυτά τα πράγματα τους είπε ότι είναι ασύλληπτα και τους κάλεσε να τα ζωγραφίσουν. Κάλεσε τους λόγιους να τα μεταφράσουν και να τα διαδώσουν στον κόσμο. Άλλωστε το ίδιο είχε γράψει και στον γιο του, τον Αύγουστο και τον είχε παρακινήσει να ασχοληθεί με το δημοτικό τραγούδι.
Τα ίδια είχε πει και στο πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. Όμως, το πιο σημαντικό, είναι ότι τους είπε: «Αυτό που θα τους πω, δύσκολα μεταφράζεται». Είναι το τραγούδι «Ο Χάρος με τους αποθαμένους» Εκεί, η Ευρώπη κατάλαβε το μεγαλείο της λαϊκής Ελληνικής μούσας.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών