Γράφει ο Στέλιος Φενέκος
Παρακολούθησα τηλεοπτική συνέντευξη της κας Μπακογιάννη, όπου με λίγα λόγια είπε ότι ο Ερντογάν διαπραγματεύεται συνολικά με τις ΗΠΑ και για αυτό έχει βάλει στο τραπέζι σημεία πίεσης που είναι η Συρία, η Ελλάδα, η Φινλανδία-Σουηδία, η Λιβύη κλπ, για να πάρει όσα περισσότερα μπορεί.
Το κακό με αυτήν την αντίληψη είναι ότι έχει πρόσκαιρο χρησιμοθηρικό χαρακτήρα και δεν λαμβάνει υπ’ όψη την ευρύτερη οραματική του προσέγγιση μεγαλείου, με πολιτικές και στρατηγικά βήματα που να υποστηρίζουν το μεγάλο του όραμα για την Τουρκία σε βάθος χρόνου.
Λίγο πριν είχα συμμετάσχει σε συζήτηση στην ΕΡΤ1 με τον Φάνη Παπαθανασίου στην εκπομπή "Συνδέσεις" του Κώστα Παπαχλιμίντζου και της Χριστίνας Βίδου.
Εκεί ανέπτυξα την θέση μου ότι:
1. Ο Ερντογάν έχει τρεις μεγάλους άξονες προσανατολισμού για να υλοποιήσει τα μεγαλομανή οράματά του:
α) Τις ομόγλωσσες χώρες της περιοχής,
β) την Οθωμανική παράδοση
γ) και την Ισλαμική θρησκεία.
2. Με βάση αυτούς τους άξονες ενασκεί πολιτικές και διαμορφώνει στρατηγικές επιλογές εκμεταλλευόμενος τις διεθνείς συγκυρίες ώστε να υποστηρίξει τα μεγαλομανή οράματά του περί ανάδειξης της Τουρκίας σε σημαντική περιφερειακή δύναμη, αντάξια να κάθεται στο τραπέζι με τις μεγάλες χώρες, με αξιώσεις ισχύος στην κατανομή που διενεργείται συνεχώς.
3. Και δεν διστάζει να κάνει τακτικές κινήσεις, οι οποίες ενώ μας φαίνονται αντιφατικές, απρόβλεπτες και μικρού ορίζοντα, στην ουσία όμως είναι τακτικοί ελιγμοί ενταγμένοι στους άξονες που έχει χαράξει και υποστηρίζουν τον μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό του.
4. Στην λογική αυτή και αντιλαμβανόμενος πλήρως τους περιορισμούς που μπορεί να υπάρχουν από το διεθνές ανταγωνιστικό πεδίο, οι οποίοι μπορεί να επιβαρύνονται και από την αντιπαλότητά του με χώρες όπως η Ελλάδα, η Αίγυπτος, το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία, κάνει προσπάθεια να "Ισραηλινοποιήσει" την πολιτική του, σε τρείς άξονες:
α) Να δημιουργήσει την αντίληψη ότι η Τουρκία απειλείται από τους γείτονες της και κυρίως από την Ελλάδα.
β) Να εγκαθιδρύσει διεθνώς και στο εσωτερικό την αντίληψη ότι η Τουρκία δρα στο πλαίσιο της αυτοάμυνας (τόσο παραδοσιακής αυτοάμυνας όσο και προληπτικής), γιατί απειλείται τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά.
γ) Να δημιουργήσει τις δυνατότητες επιθετικής ισχύος και ταυτόχρονα αμυντικής αποτροπής, ώστε να μπορεί να κάνει περιορισμένου σκοπού επιθετικά χειρουργικά χτυπήματα, επικαλούμενος την κατάσταση αυτοάμυνας, στην οποία τον έχουν οδηγήσει οι αντίπαλοί του που απειλούν την ασφάλεια και τα ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας.
δ) Να πατήσει πάνω στα δύο προηγούμενα για να κυριαρχήσει στον εσωτερικό ανταγωνισμό ως ο μοναδικός εγγυητής ασφαλείας, που μπορεί να οδηγήσει την Τουρκία σε ένα ανεξάρτητο υπερήφανο δρόμο μεγαλείου, με την αναγνώριση και υποστήριξη από τις Τουρκόφωνες χώρες και τις Ισλαμικές κοινότητες και χώρες.
5. Για να επιτύχει τους στόχους του αυτούς:
α) Προβάλλει την τρομοκρατία από του Κούρδους (εμπλέκοντας Ιράκ και Συρία αλλά και άλλες χώρες που έχουν δώσει άσυλο σε Κούρδους).
β) Δεν διστάζει να κατηγορήσει και τους Αμερικανούς για την υποστήριξη τους σε Κουρδικές οντότητες και την απροθυμία τους να εκδώσουν τον Γκιουλέν και τους οπαδούς του που αποτελούν τρομοκράτες και απειλούν την ασφάλεια της Τουρκίας.
γ) Επίσης να κατηγορήσει τους Αρμένιους, τους Ισραηλινούς, τους Αιγύπτιους και τους Έλληνες, ότι απεργάζονται απειλητικά σχέδια εγκλωβισμού και περιορισμού της Τουρκίας και άμεσης απειλής επί των ζωτικών δικαιωμάτων της, τα οποία θα πρέπει να της αναγνωρίζονται λόγω συγκριτικής της ισχύος (κυρίως -ιδιόμορφη αντίληψη Διεθνούς Δικαίου).
δ) Κατά συνέπεια, η ερμηνεία του Διεθνούς Δικαίου γίνεται εργαλειακά για να υποστηρίξει αυτά τα δικαιώματα λόγω ακριβώς της υποτιθέμενης απειλής και της συγκριτικής ισχύος που προβάλλει.
6. Εκτός όμως από το αφήγημα αυτό, χρειάζεται και κατάλληλη αμυντική και επιθετική δομή για να επιτύχει τους στόχους του. Και αυτές είναι:
α) Η ανάπτυξη επιθετικών όπλων, όπως είναι τα βλήματα μέσου και μεγάλου βεληνεκούς, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAVs και Drones), τα τελευταίας τεχνολογίας επιθετικά αεροσκάφη που να μπορούν να διεισδύσουν στην εχθρική αεράμυνα, η δορυφορική κάλυψη χώρων και μετάδοσης δεδομένων σε μονάδες (ξηράς, πλοία, αεροσκάφη και βλήματα), η δυνατότητα αναπλήρωσης στρατηγικών αποθεμάτων από την δική του βιομηχανία, η πλήρης καταγραφή των εχθρικών δυνατοτήτων από τώρα αλλά και πως αυτές μεταβάλλονται στο βάθος χρόνου κλπ.
β) Η ανάπτυξη συστημάτων αεράμυνας για αποφυγή είτε μείωση οιασδήποτε προσπάθειας ανταπόδοσης είτε προληπτικού κτυπήματος από άλλες χώρες που απειλούνται.
γ) Η ανάπτυξη μεγάλων δυνατοτήτων αποτροπής, με όπλα μεγάλης καταστροφικής ισχύος, ώστε να φοβούνται οι αντίπαλοι ότι εάν ανταποδώσουν θα μπορεί να τους επιφέρει μεγαλύτερο κτύπημα στο έδαφός τους.
Και αυτές είναι εκτός από τα συμβατικά όπλα μεγάλης ισχύος οι βρώμικες βόμβες προς το παρόν αλλά κυρίως τα πυρηνικά όπλα για τα οποία έχει ήδη τοποθετηθεί ότι η Τουρκία πρέπει να έχει ισότιμα με τις άλλες πυρηνικές δυνάμεις, ως μεγάλη δύναμη που βρίσκεται στο σταυροδρόμι των συγκρούσεων και απειλείται.
Τα πυρηνικά εργοστάσια, εκτός της ενεργειακής επάρκειας που επιδιώκει - κάθε μεγάλη δύναμη βασίζεται στην ενεργειακή επάρκεια- μπορεί να λειτουργήσουν και ως προκάλυμμα για την "ανεμπόδιστη" ανάπτυξη πυρηνικής τεχνολογίας.
δ) Και οπωσδήποτε ένα αφήγημα για να καλύψει τις προθέσεις του ώστε να μην υποκινήσει μεγαλύτερες αντιδράσεις από αυτές που έχουν δημιουργηθεί μέχρι σήμερα αλλά και να δημιουργήσει ένα πλέγμα εξυπηρέτησης κοινών συμφερόντων με άλλες χώρες, για να ενισχύσει τους δεσμούς, να βελτιώσει την εισροή τεχνολογίας και να εκβιάσει έμμεσα τουλάχιστον την αποδοχή εκ μέρους τους των διεκδικήσεων του έναντι των χωρών της περιφέρειας (και της Ελλάδος οπωσδήποτε).
ε) Στην βελτίωση της διεθνούς του επιρροής σε Αφρικανικές χώρες, για υποστήριξη, για επενδυτική/εξαγωγική δυνατότητα της χώρας αλλά και για να καλύψει ταυτόχρονα τις ανάγκες σε πρώτες ύλες από τις αναπτυσσόμενες χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής.
στ) Στον διαμεσολαβητικό του ρόλο στην σύγκρουση Ρωσίας με την Δύση, που ήδη έχει αναβαθμίσει διεθνώς τον ρόλο του.
ζ) Στις οικονομικές σχέσεις κλίμακας που προσπαθεί να δημιουργήσει με εναλλακτικούς δρώντες (όχι μόνο Ευρωπαϊκά και Αμερικανικά κεφάλαια, αλλά και Ρωσικά και Κινέζικα αλλά και των άλλων Ασιατικών χωρών και των χωρών του Κόλπου).
7. Και επίσης εκμεταλλεύεται την γεωπολιτική θέση και τις Νατοϊκές αναγκαιότητας με την στρατιωτική συνεισφορά στο ΝΑΤΟ (για τις ανάγκες του ΝΑΤΟ και της προβολής ισχύος όπου έχει συμφέροντα η Τουρκία έφτιαξε και το αεροπλανοφόρο).
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Η αντίληψη που έχουν κάποιοι πολιτικοί, ότι τα προβλήματα με την Τουρκία είναι πρόσκαιρα, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης και διαπραγμάτευσης καλύτερων όρων για να πάρει μερικά αεροσκάφη ή για να κερδίσει κάποια υποστήριξη στα τετελεσμένα που προσπαθεί να δημιουργήσει και ότι θα αμβλυνθούν ακόμη και μετά τις εκλογές (εάν τις κερδίσει), είναι αφελής και επικίνδυνη.
Επίσης αφελής είναι και η οιαδήποτε βεβαιότητα, ότι εάν τις χάσει η διάδοχη κατάσταση θα αλλάξει ρότα και θα ξεπεραστούν τα προβλήματα.
Ακόμη και μία νέα κυβέρνηση θα δυσκολευτεί πολύ για να αλλάξει τις αξιώσεις μεγαλοσύνης και ισχύος που έχει μπολιάσει ο Ερντογάν στην Τουρκία, και τις αντιλήψεις ότι η Τουρκία απειλείται από τους γείτονές της.
Ακόμη και ο θεωρητικός των μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες, Νταβούτογλου, έχει αλλάξει την ρητορική του, εκφράζοντας φόβους για τις απειλές που υφίσταται η Τουρκία από άλλες χώρες και για την ανάγκη να υποστηρίξει επιθετικά τις αξιώσει ισχύος και τα δικαιώματα/συμφέροντα που στηρίζει σε αυτά και δεν διστάζει να προβάλλει.
Σχετικά Θέματα
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών