Η Συμφωνία Βενιζέλου – Τιτόνι για τη Βόρειο Ήπειρο

Το Σύμφωνο Βενιζέλου - Τιτόνι λεγόμενο και Συμφωνία Βενιζέλου - Τιτόνι ήταν μια ειδική συμφωνία μεταξύ του Πρωθυπουργού της Ελλάδος Ελ. Βενιζέλου και του Υπουργού Εξωτερικών της Ιταλίας Τομάζο Τιτόνι, εξ ων και η ονομασία, που αφορούσε διμερή "μυστική" συμφωνία μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας και που συνομολογήθηκε στις 29 Ιουλίου του 1919 στις Σέβρες της Γαλλίας, στα πλαίσια της Συνδιάσκεψης Ειρήνης των Παρισίων (1919).

Οι ελληνικές διεκδικήσεις στη Βόρειο Ήπειρο προσέκρουσαν λιγότερο στην Αλβανία και περισσότερο στην Ιταλία, η οποία επιδίωκε να δημιουργήσει προτεκτοράτο σε μία, όσο το δυνατόν μεγαλύτερη Αλβανία. Όμως η πλειοψηφία της ειδικής Επιτροπής υιοθέτησε το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών αξιώσεων. Αυτή η εξέλιξη επιβεβαιώθηκε στις 29 Ιουλίου 1919 με τη Συμφωνία Βενιζέλου – Τιτόνι για τη συνολική ρύθμιση των ελληνοϊταλικών διαφορών: τα ιταλοκρατούμενα τότε Δωδεκάνησα παραχωρούνταν στην Ελλάδα με εξαίρεση τη Ρόδο, ενώ στη Βόρειο Ήπειρο η Ιταλία θα δεχόταν τις ελληνικές διεκδικήσεις, ελαφρά τροποποιημένες.

Η Ελλάδα σε αντάλλαγμα υποστήριζε τις ιταλικές αξιώσεις στο λιμάνι του Αυλώνα της Αλβανίας, καθώς και την εγκατάσταση του ιταλικού προτεκτοράτου στη γειτονική χώρα. Η χώρα μας επίσης παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας στις διεκδικήσεις της στα σαντζάκια της Μικράς Ασίας, του Αϊδινίου και του Μεντεσέ, καθώς και της κοιλάδας του Μαιάνδρου, όπου ο Ελληνικός Στρατός τα κατείχε κατά το ήμισυ. Αποφασίστηκε επίσης η ουδετεροποίηση των Στενών της Κέρκυρας και η αποστρατικοποίηση της παράκτιας ζώνης σε βάθος 25 χιλομέτρων. Μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών όμως και τη διαφαινόμενη παραχώρηση της περιοχής της Σμύρνης στην Ελλάδα, ο νέος Ιταλός Υπουργός Εξωτερικών Σφόρτσα, κάλεσε αιφνιδιαστικά στις 22 Ιουλίου 1920 τον Έλληνα πρεσβευτή στη Ρώμη Λ. Κορομηλά και του ανακοίνωσε τη μονομερή καταγγελία της Συμφωνίας.

Έτσι, η Ιταλία υιοθέτησε εκ νέου την παραδοσιακή πολιτική περί μεγάλης Αλβανίας, πάνω στην οποία θα ασκούσε η ίδια σημαντική επιρροή. Το φθινόπωρο του 1921 οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφάσισαν την οριστική επιδίκαση της Βορείου Ηπείρου στην Αλβανία. Η ελληνική κυβέρνηση, που είχε προκύψει από τις εκλογές του Νοεμβρίου 1920 απορροφημένη από τις εξελίξεις στο μικρασιατικό μέτωπο δεν αντέδρασε στην απώλεια της Βορείου Ηπείρου. Μία από τις κατηγορίες που αντιμετώπισαν οι έξι που εκτελέστηκαν στο Γουδί το 1922 ήταν και η αμέληση της προσάρτησης της Βορείου Ηπείρου… Πάντως, οι Ιταλοί κατήγγειλαν επίσημα το Σύμφωνο Βενιζέλου – Τιτόνι στις 25 Αυγούστου 1922, με βάση το Άρθρο 7 της Συμφωνίας.

Διαβάστε ακόμη

Σχόλια