Έπεσα πάνω σε αυτή την "λαϊκή" ζωγραφιά σε ένα από αυτά που λένε "αρχοντικά" και δεν είναι παρά σπίτια πλουσίων εμπόρων της Σιάτιστας. Κυρίαρχο το λουλακί χρώμα και το θέμα το γνέσιμο. Τυπικό θέμα για ρομαντικές αναπολήσεις και φολκλορικούς σχολιασμούς... Θυμήθηκα και την Παναγιά τη γνέθουσα στην εκκλησία της Μπριάζας. Πώς αλλιώς θα φαντάζονταν την Παναγία οι Βλάχοι, αφού η κυρίαρχη εικόνα της γυναίκας σε αυτές τις κοινότητες ήταν αυτή της γνέθουσας και μάλιστα ορθής;
Θυμήθηκα και τους "φουσάρους", μια ομάδα ρώμικης καταγωγής ενσωματωμένη στα Βλαχοχώρια της Λάκκας του Αώου, που εξειδικεύτηκε ιστορικά στην κατασκευή φούσων. Το φούσο ήταν εξάρτημα της ρόκας. Σε αυτό τυλίγονταν η κλωστή καθώς γνέθονταν. Πρόσφατα συνάντησα μια γυναίκα απο αυτή την ομάδα στην Κόνιτσα. Έτσι έμαθα για αυτούς τους "φουσάρους".
Σχέσεις, λοιπόν. Σχέσεις μεταξύ επαγγελματικών ομάδων, σχέσεις μεταξύ χωριών, σχέσεις μεταξύ φύλων, σχέσεις μεταξύ τόπων.
Η ρόκα είναι σύμβολο. Σύμβολο της γυναικείας υπόστασης. Αυτού που λένε σήμερα "κοινωνικό φύλο". Που σημαίνει της κοινωνικής θέσης της γυναίκας και του κατά φύλα καταμερισμού της εργασίας. Το γνέσιμο αφορά το μαλλί, την επεξεργασία του και την γύρω από αυτό οικοτεχνική, βιοτεχνική, παραγωγική, οικονομική ζωή. Το μαλλί έρχεται από τον κόσμο των ανδρών. Η συμπληρωματικότητα. Η συνεργασία. Σχέσεις...
Παντού σχέσεις. Κι ανάμεσα τα πράγματα. Δεν υπάρχουν τα δεύτερα δίχως τις πρώτες. Δεν υπάρχουν τα πράγματα έξω από τις σχέσεις.
Φούσο (βλαχ,) =αδράχτι
Βασίλης Νιτσιάκος
Kαθηγητής της Κοινωνικής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
- Από το βιβλίο ΚΑΙ ΤΟ ΣΩΜΑ ΘΥΜΆΤΑΙ
Διαβάστε ακόμη
👉Ακολουθήστε μας στο twitter
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών