Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην Τσάτιστα: Μνημείο στο έλεος της αδιαφορίας

Σε μια εποχή όπου οι κοινωνίες αναζητούν ρίζες και ταυτότητα, η αμέλεια απέναντι σε μνημεία που φέρουν την ιστορία αιώνων είναι όχι μόνο ακατανόητη, αλλά και εγκληματική. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος έξω από την Τσάτιστα, ένα από τα αρχαιότερα και σημαντικότερα εκκλησιαστικά μνημεία του Πωγωνίου.
Η μονή αυτή, κτισμένη το 1584 σύμφωνα με επιγραφή επί λίθου, υπήρξε πνευματικό, καλλιτεχνικό και κοινωνικό επίκεντρο για την περιοχή. Αγιογραφήθηκε από σπουδαίους καλλιτέχνες όπως ο Ονούφριος ο Κύπριος και ο Μιχαήλ από το Λινοτόπι Καστοριάς, φιλοξένησε πολύτιμα κειμήλια, βιβλία, ιερά σκεύη και αποτέλεσε καταφύγιο και σημείο αναφοράς για τους κατοίκους της περιοχής.

Κι όμως, σήμερα το μοναστήρι αυτό σαπίζει εγκαταλελειμμένο, χωρίς φροντίδα, χωρίς προστασία, χωρίς μέλλον. Οι νόμιμοι και παραδοσιακοί του φύλακες, οι κάτοικοι της Τσάτιστας και του Πωγωνίου, στερούνται δικαιώματος παρέμβασης. Αντιθέτως, μια κρατική υπηρεσία, η Διεύθυνση Βυζαντινών Μουσείων Τιράνων, που παρουσιάστηκε ως ιδιοκτήτρια «κληρονόμος από το παράθυρο», κρατά το μνημείο όμηρο της αδιαφορίας της.
Ας αναρωτηθούμε: ποια πολιτιστική πολιτική επιτρέπει να χτίζονται σύγχρονοι ναοί και να αναστηλώνονται ερειπωμένα εξωκλήσια, ενώ ένας ναός 500 ετών, με τεράστια ιστορική και πνευματική αξία, αφήνεται στη μοίρα του;

Η αδράνεια αυτή δεν είναι απλώς διοικητική αμέλεια· είναι προσβολή προς την ιστορία, τη μνήμη και την ταυτότητα του τόπου. Είναι αδιανόητο τοπικές κοινωνίες που για αιώνες συντηρούσαν και τιμούσαν το μνημείο, να αποκλείονται από οποιαδήποτε δράση διάσωσης, όταν βλέπουν το παρελθόν τους να καταρρέει πέτρα – πέτρα.
Η Μονή της Μεταμόρφωσης δεν είναι απλώς ένα εκκλησιαστικό κατάλοιπο. Είναι ένας ζωντανός φορέας πολιτισμού· ένα σύμβολο συνύπαρξης, όπως μαρτυρούν οι κοινές πανηγυρικές γιορτές χριστιανών και μουσουλμάνων της περιοχής τον 19ο αιώνα· είναι επίσης ένα ακίνητο τεράστιας πολιτιστικής, τουριστικής και οικονομικής αξίας, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πόλος ανάπτυξης για ολόκληρη την περιοχή του Πωγωνίου.

Το ερώτημα είναι σαφές και καίριο:
Θα επιτρέψουμε ένα μνημείο αυτής της σημασίας να χαθεί; Ή θα πάρουμε θέση απέναντι στην αδικία και την εγκατάλειψη;

Η διάσωση της Μονής Μεταμόρφωσης του Σωτήρος δεν είναι ζήτημα μόνο πίστης ή αρχιτεκτονικής ευαισθησίας. Είναι ζήτημα ευθύνης, αξιοπρέπειας και συλλογικής μνήμης.

Ας μη γίνουμε εμείς η γενιά που θα αφήσει την πέτρα να σωπάσει.

Διαβάστε ακόμη

* Ιερά Μονή Μεταµορφώσεως Τσατίστης Πωγωνίου (φωτό)

* Ο Ράμα επιτίθεται με την Ουνία στην Ορθοδοξία στην Χειμάρρα

* 2 Αυγούστου 1992 στα Τίρανα ενθρονίζονταν ο Αναστάσιος… και η Μεταμόρφωση στην Καβάγια

👉 Ακολουθήστε το Apenadi.Blogspot στο facebook