Η Βόδριστα ή Βόδρυστα είναι από τα μεγαλύτερα χωριά της Δημοτικής Ενότητας Άνω Δρόπολης, του Δήμου Δρόπολης. Απέχει 29 χλμ από το Αργυρόκαστρο και 5 χλμ από τη συνοριακή διάβαση Κακαβιάς. Βρίσκεται σε υψόμετρο 344 μέτρων και εκτείνεται σε πέντε μικρούς λοφίσκους, αμφιθεατρικά στους πρόποδες του βουνού Κόζιακα.
Ως προς την προέλευση του ονόματος, έλαβε το όνομα από τα βοοειδή που διατηρούσαν εδώ για τροφή και για καλλιέργεια της γης. Η φήμη των βοδιών της Ηπείρου υμνήθηκε από τον Πίνδαρο. Υπάρχει και άλλη άποψη, αυτή του Συνδέσμου Συνταξιούχων Ελληνοδιδασκάλων Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας Νομού Αργυροκάστρου, στο βιβλίο «Τα τοπωνύμια των πανάρχαιων ελληνικών χωριών του Νομού Αργυροκάστρου», κατά την οποία προέρχεται από τη «σλάβικη λέξη dobro-ντόµπρο που σημαίνει καλός και τη κατάληξη -ιστα- που δείχνει μέρος=καλό μέρος». Η πρώτη εκδοχή φαίνεται πως είναι η σωστή.
Η Βόδρυστα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Άνω Δερόπολης, όπως αποδεικνύεται από τα ευρισκόμενα ερείπια, που ξεκινούν από τη θέση Παλιουριά, μετά στη θέση Παπαδιάς και μέχρι την ράχη του Αη ∆ηµήτρη.
Γνώρισε δύο μεγάλες καταστροφές, την πρώτη από τους Σταυροφόρους γιατί επί Κοµνηνού ήταν πολυάνθρωπη και την δεύτερη το 1814 από την επιδημία της πανώλης, επειδή πριν το 1800 αναφέρεται σε επιγραφή στη μονή του Νοκόβου, όπου διαβάζουμε: «+∆ια συνδροµής και εξόδου Αρσενίου ιεροµονάχου και ηγουµένου εκ πολεως Βοτρ(ι)τζα».
Η κεντρική εκκλησία του χωριού ήταν αφιερωμένη στο όνομα των Παμµεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ και σύμφωνα µε την εκτίμηση αρχαιολόγων που επέβλεψαν τελευταία την επιδιόρθωση της σκεπής, είναι κτίσμα του 12ου ή 13ου αι. Το σχεδόν ολικώς καταστραμμένο τέμπλο και οι καπνισμένες από φωτιά τοιχογραφίες ανάγονται σύμφωνα µε τον Κώδικα ∆ρυϊνουπόλεως, τον 18ο αι. Σώζεται το Άγιο Ποτήριο και το Ιερό Ευαγγέλιο εκδόσεως της Ελληνικής Τυπογραφίας του Φοίνικος, στη Βενετία το 1848, τα οποία έχει στη διάθεσή του ο γιος του τελευταίου κοιµηθέντος ιερέα του χωριού, ο Βασίλειος Μιχ. Μπάρκας. Την περίοδο του αθεϊστικού καθεστώτος παρέμεινε κλειστή χωρίς να μετατραπεί σε κάτι άλλο. Μέσα στον περίβολο του ναού υπήρχε μέχρι το 1980 το κοιμητήριο, το οποίο μεταφέρθηκε μετα έξω από το χωριό και ο ναός του Αγ. Αθανασίου.
Επίσης, το χωριό προστατεύονταν από πέντε εξωκλήσια που σχημάτιζαν κύκλο γύρω από αυτό και ένα μέσα πλησίον της κεντρικής εκκλησίας. Άγνωστο πότε είχαν ανεγερθεί. Τα τελευταία χρόνια της δικτατορίας κατεδαφίστηκαν και μετά το 1990 οι Βοδρυστινοί µε δικές τους εισφορές τα οικοδόμησαν ξανά.
Η Βόδρυστα φημιζόταν για την περίφημη Πετσαλούδα της, για την οποία πολύ αίμα χύθηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και μέχρι το 1945, μεταξύ των Λιάµπηδων και των Δεροπολιτών για την κατοχή της, γιατί ήταν σπουδαίος λιβαδότοπος. Επίσης, και για το αιωνόβιο πουρνάρι, ηλικίας άνω των 250 ετών που κοσμεί το κέντρο του χωριού.
Αναφέρεται στο κατάστιχο του 1431. Στην απογραφή του 1880 είχε χριστιανούς 240, το 1913 είχε 318 και το 1927 είχε 428, ενώ, στην απογραφή του 1989 είχε 902 κατοίκους. Το σχολικό έτος 1893-1894 λειτουργούσε δημοτικό, µε 23 μαθητές και έναν διδάσκαλο, που είχε αρχίσει να λειτουργεί το 1865.
Πηγή πληροφοριών: Διατριβή επί Διδακτορία της Ευτυχίας Παππά με τίτλο "Η Επαρχία Δρυϊνουπόλεως της Β. Ηπείρου κατά τη νεότερη περίοδο (Τουρκοκρατία, 20ος αιώνας)"
👉Κάντε εγγραφή στο κανάλι apenadi blogspot στο youtube για να βλέπετε πρώτοι τα βίντεο μας.
👉Ακολουθήστε μας στο facebook, κάνοντας like στη σελίδα Αγναντεύοντας για να βλέπετε πρώτοι τις δημοσιεύσεις μας
👉Ακολουθήστε μας στο twitter
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών