Σωπική Πωγωνίου

Η Σωπική είναι χωριό της Δημοτικής Ενότητας Πωγωνίου, του Δήμου Δρόπολης.

Κατά την μαρτυρία των κατοίκων το χωριό πρωτοκατοικήθηκε από βοσκούς του χωριού Σωπίκι των Αγ. Σαράντα, που έβοσκαν τα πρόβατά τους στα καλοκαιρινά βοσκοτόπια της Νεµέρτσικας. Άλλη μαρτυρία αναφέρει ότι τον 17ον και 18ον αι. διατηρούσε κοινοτικά σφαγεία, όπου οι κρεοπώλες ήσαν υποχρεωµένοι να σφάζουν τα αρνιά τους και να πληρώνουν ένα γρόσι για τα μεγάλα και είκοσι παράδες για τα μικρά. 

Η κεντρική εκκλησία ήταν αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Αναφέρεται στον Κώδικα ότι ανεγέρθηκε την περίοδο της αρχιερατείας του Δοσίθεου, ενώ επί του υπερθύρου η επιγραφή αναφέρει ότι άρχισε να σοβαντίζεται η εκκλησία τον Ιανουάριο και τελείωσε τον Μάιο «δια συνδροµή των τιµιοτάτων αοιµνήστων ιερέων Πα. Κωνσ. Πα. Παν.κ Πα. Ιωάννου, τους οποίους εφόνευσε ο Άλλη Τότσκας στον Κακόλακκο, Μάιος 14 1779». 
Η δολοφονία των τριών ιερέων Κώνστα Μαρτίνη, Πάντο Κουφολώλη και Ιωάννη Νάσο Οικονόµο έγινε µε διαταγή του Αχµέτ Κουρτ πασά, επειδή οι τρείς ιερείς ήταν εναντίον της φάτρειας των Χαρίσιδων που είχαν προστάτη τον Κουρτ πασά και πάντα αντιστέκονταν για την πώληση του χωριού τους στον πασά. Ένας άλλος λόγος ήταν ότι έκρυψαν τον Αλή Πασά Τεπενλελή. Και οι τρείς θανατώθηκαν από το χέρι του μουτεσελίµη Κακολάκκου Αλή Τόσκα. 
Την περίοδο αυτή το χωριό
ήταν διηρημένο σε δύο στρατόπεδα. Όταν ο Αλής ανήλθε στο θρόνο δεν ξέχασε το καλό που του έκαναν οι Σωπικιώτες και εκδικήθηκε τους Χαρίσιδες, τον µεν Μπερδάνη τον απαγχόνισαν, τον δε Στεφάνη τον εξόρισε μαζί µε την οικογένειά του στην Πρέβεζα και το Χαρίση Βέη τον εξόρισε οικογενειακώς στο χωριό Παληαυλή του Δελβίνου, ο οποίος µε τη μεσολάβηση του Μέτσε Μπόνου εγκαταστάθηκε στο Μαυρόγερο. 

Υπάρχουν και άλλες δύο εκκλησίες αφιερωμένες και οι δύο στον Άγιο Νικόλαο. Η πρώτη φέρει επιγραφή Σεπτέμβριο 1764, γραμμένη από τον Παπαγιώργη του Θέµου. 

Ο άλλος ναός του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στη θέση Σέλιανη. Η πρώτη αναφορά σε χρονολογία είναι στην εικόνα του Χριστού σε τοιχογραφία, που ανάμεσα σε άλλα αναφέρεται η χρονολογία 1785 . Όμως δεν είναι κτητορική επιγραφή. Επίσης, επιγραφή στην ίδια εκκλησία ανέφερε ότι, στις 3 Δεκεµβρίου 1803 μέσα στο Κούγκι που βρίσκονταν ο καλόγερος ήταν μαζί του και οι Σωπικιώτες Ζήσος Οικονόµου και ο Χρίστος κάποιου Θανάση, οι οποίοι κάηκαν όλοι μαζί και ότι τη φωτιά την έβαλε ο Φώτος Τζαβέλας. 

Τα βασικά εισοδήματα των νοικοκυριών της Σωπικής προέρχονταν από την κτηνοτροφία, το επάγγελμα του βαγενά και συμπληρώνονταν από μικρά κομμάτια καλλιεργήσιμής γης. Αποδημούσαν οι Σωπικιώτες βαγενάδες τον Μάρτιο κάθε έτους και σκορπίζονταν σε όλη την Βαλκανική από τη Ρουµανία μέχρι την Πελοποννήσο και κατασκεύαζαν ή επιδιόρθωναν βαγένια και κάδους µε κρασιά, καρδάρες και μπούντενες και τον Οκτώβριο, οπότε τελείωνε ο τρύγος και η συγκομιδή κάθε είδους, επέστρεφαν στο χωριό τους. Αυτό γινόταν μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα γιατί μετά συνέβη μαζική μετανάστευση νέων σε ηλικία ανδρών προς την Αμερική και έτσι εγκαταλείφθηκε και το επάγγελμα του βαγενά, όμως έμεινε το παρατσούκλι «σωπικιώτες και τσάτιδες βαρελάδες». 

Στην απογραφή του 1880 είχε χριστιανούς 2.000 το 1913 είχε 1.630 και το 1927 είχε 1.112. Το σχολικό έτος 1893-1894 λειτουργούσε δημοτικό µε 107 μαθητές και δύο διδάσκαλους, που είχε αρχίσει να λειτουργεί το 1860.

Πηγή πληροφοριών: Διατριβή επί Διδακτορία της Ευτυχίας Παππά με τίτλο "Η Επαρχία Δρυϊνουπόλεως της Β. Ηπείρου κατά τη νεότερη περίοδο (Τουρκοκρατία, 20ος αιώνας)"

Διαβάστε ακόμη:

Σχόλια