Η Σαρακίνιστα είναι ένα μικρό χωριό που ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Αντιγονειας του Δήμου Αργυροκάστρου. Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 726 μέτρων, περίπου 14 χιλιόμετρα ανατολικά του Αργυροκάστρου στους λόφους κάτω από την κορυφογραμμή του βουνού της Λιούντζης
Το χωριό κατοικούνταν αποκλειστικά από χριστιανούς δίγλωσσους από τους οποίους μέχρι και πρόσφατα οι απομείναντες μεγαλύτεροι σε ηλικία γνώριζαν γραφή και ανάγνωση ελληνική. Επίσης ακόμα σε κάποια σπίτια υπάρχουν εντοιχισμένες πλάκες µε ελληνικές επιγραφές.
Η κεντρική εκκλησία του χωριού ήταν αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, η οποία, σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων, ανεγέρθηκε ως προς αντικατάσταση της αρχικής εκκλησίας του Αγ. Νικολάου. Μετά το 1967 ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου παρέμεινε κλειστός και λειτούργησε ξανά το 1991.
Άγνωστο πότε ανεγέρθηκε ο ναός του Αγ. Νικολάου, όμως, σύμφωνα με το «Βορειοηπειρώτικα» του Κώνστα, ιστορήθηκε ο κύριος ναός µε έξοδα των ιερέων και γέροντων του χωριού το 1620 από τον Μιχαήλ, «μεγάλου υιού του Κωνσταντίνου Νικολού, χώρα Λινοτόπι, επί έτους ΖΡΚΗ» και επί αρχιερατείας επισκόπου Καλλίστου. Η Μαρία Σκαβάρα στο « Το έργο των Λινοτοπιτών ζωγράφων» αναφέρει ότι ο κοιµητηριακός ναός του Αγ. Νικολάου είναι τετρακιόνιος σταυροειδής µε τρούλλο και νάρθηκα, ο οποίος βρίσκεται στο κάτω μέρος του χωριού.
Άγιος Νικόλαος
Σύμφωνα µε τον Κώδικα Δρυϊνουπόλεως το 1790 ανεγέρθηκε εκ βάθρων στο πάνω μέρος του χωριού εκκλησία αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία.
Σύμφωνα με το «Ηπειρωτικές Αδελφότητες και Σύλλογοι» του Στέφανου Μπέττη, οι αποδηµούντες κάτοικοι της Σαρακινίστας στην Κων/πολη ίδρυσαν το 1881 Αδελφότητα µε το όνομα «Άµιλλα» που ο σκοπός της ήταν φιλεκπαιδευτικός. Επεδίωκε ιδιαίτερα να αντικατασταθεί η μητρική ελληνική µε την αλβανική ομιλούμενη, στις οικίες.
Με βάση τα «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας», στην απογραφή του 1880 είχε χριστιανούς 240, το 1913 είχε 323, όπως βλέπουμε στην «Εθνολογική Στατιστική της Β. Ηπείρου» και το 1927 είχε 270, σύμφωνα με το «Shqiperia me 1927» του Teki Selenica.
Σύμφωνα με την Yπηρεσία Διπλωματικού και Iστορικού Aρχείου του Υπουργείου Εξωτερικών, το σχολικό έτος 1893-1894 λειτουργούσε δημοτικό µε 37 μαθητές και έναν διδάσκαλο, που είχε αρχίσει να λειτουργεί το 1893.
Το 1893 ο Αντώνιος Ιων. Νέτης που ήταν εγκατεστημένος στην Κων/πολη έκτισε µε έξοδά του, το Δημοτικό σχολείο για να εξυπηρετεί και τα περί αυτό χωριά Τρανοσίτσα, Λετοβίτσα, Κρήνα και Ψάκι, όπως βλέπουμε στην «Ηπειρωτική Ευποιΐα ή βιογραφική συλλογή» του Στέφανου Μπέττη, με πιθανότερο η Λετοβίτσα και το Ψάκι να ήταν την περίοδο εκείνη συνοικισμοί διότι σήμερα δεν υφίστανται.
Διαβάστε ακόμη:
* Η Σούχα
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών