Γράφει ο Στέλιος Φενέκος
Ο Χένρι Κίσινγκερ ως πρώην Υπουργός Εξωτερικών και Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεων των Προέδρων Ρίτσαρντ Νίξον και Τζέραλντ Φορντ τη δεκαετία του 1970.
Συμμετείχε, με αμφιλεγόμενο πολλές φορές τρόπο, σε πολλά βασικά παγκόσμια ζητήματα κατά τη διάρκεια της θητείας του, όπως:
1) Στον πόλεμο του Βιετνάμ ήταν ο βασικός αρχιτέκτονας της αμερικανικής πολιτικής ύφεσης, η οποία είχε ως στόχο τη βελτίωση των σχέσεων με τη Σοβιετική Ένωση και την Κίνα. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στις Ειρηνευτικές Συμφωνίες του Παρισιού το 1973, οι οποίες βοήθησαν να τερματιστεί ο πόλεμος και έλαβε Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, για τις ενέργειες του αυτές.
2) Οι μυστικές διπλωματικές αποστολές του στην Κίνα άνοιξαν το δρόμο για την εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1979.
3) Συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στις Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ το 1978, οι οποίες κατέληξαν σε μια συνθήκη ειρήνης μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου. Οι προσπάθειές του στόχευαν στη σταθεροποίηση της περιοχής και στην αντιμετώπιση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή.
4) Έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαπραγμάτευση και την υπογραφή της Συνθήκης για τον περιορισμό των στρατηγικών όπλων (SALT I) με τη Σοβιετική Ένωση το 1972, η οποία είχε ως στόχο να περιορίσει την κούρσα εξοπλισμών μεταξύ των δύο αντιπάλων.
Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
5) Όπως έχει δημοσιευθεί ευρέως, ενεπλάκη στην εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο με τις παρελκυστικές παρεμβάσεις του στους δικτάτορες για την Κύπρο.
Έπαιξε ρόλο στη διαμεσολάβηση της Συμφωνίας της Αθήνας, η οποία υπογράφηκε τον Ιούλιο του 1974, η οποία απαιτούσε την αποχώρηση των Ελληνικών δυνάμεων από την Κύπρο.
Είναι γνωστή η φράση του στον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Φορντ «Δεν υπάρχει κάποιος αμερικανικός λόγος για τον οποίο οι Τούρκοι δεν πρέπει να έχουν το ένα τρίτο της Κύπρου».
6) Στην συνέχεια και μετά την κατάληψη, οι ΗΠΑ υποστήριξαν τα ψηφίσματα του ΣΑ/ΟΗΕ που ζητούσαν κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση ειρηνικής λύσης. Ο Κίσινγκερ προσπάθησε τότε να αποτρέψει μια άμεση αντιπαράθεση μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ, Ελλάδας και Τουρκίας, γιατί οι ΗΠΑ είχαν στρατηγικά συμφέροντα και στις δύο χώρες και δεν ήθελε μια ευρύτερη σύγκρουση στην περιοχή.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
7) Η ρεαλιστική πολιτική προσέγγισή του στην εξωτερική πολιτική, η οποία χαρακτηρίσθηκε από εστίαση σε πρακτικές εκτιμήσεις και δυναμική ισχύος, είχε πολλούς υποστηρικτές και εξ ίσου πολλούς επικριτές.
Οι δράσεις του στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στιγμάτισαν μία ολόκληρη εποχή κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Οι εμπειρίες του τεράστιες και η διαύγεια του πνεύματός του μοναδική.
Τα ηθικά του ερείσματα αμφιλεγόμενα και προκαλεί έκπληξη ότι σε ένα από τα τελευταία του βιβλία αναφέρεται στην αναγκαιότητα ηθικής διάστασης στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.
8 ) Συγκεκριμένα: στο βιβλίο του «Does America Need a Foreign Policy?Toward a Diplomacy for the 21st Century», το οποίο εκδόθηκε το 2001, πραγματεύεται τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που αντιμετωπίζει η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στη μεταψυχροπολεμική εποχή.
Εξετάζει την μεταβαλλόμενη δυναμική του διεθνούς συστήματος σχετικά με το ρόλο που πρέπει να διαδραματίσουν οι ΗΠΑ στη διαμόρφωση των παγκόσμιων υποθέσεων μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ.
Τονίζει τη σημασία της διπλωματίας ως εργαλείου για την αντιμετώπιση των διεθνών προκλήσεων αλλά και της ισχύος ως απαραίτητη προϋπόθεση για μια επιτυχημένη διπλωματία. Ιδιαίτερη σημασία δίνει στην παγκοσμιοποίηση και την αυξανόμενη διασύνδεση του κόσμου, και στον αντίκτυπο της στην εξωτερική πολιτική.
Εξερευνά πώς οικονομικοί, τεχνολογικοί και πολιτιστικοί παράγοντες επηρεάζουν τις διεθνείς σχέσεις. Υποστηρίζει μια στρατηγική για την εξωτερική πολιτική η οποία να λαμβάνει υπόψη την πολυπλοκότητα των σχέσεων εξουσίας και τις πολιτισμικές διαφορές.
Και οπωσδήποτε αντιλαμβάνεται σαν ζωτικό τον ρόλο των συμμαχιών στον 21ο αιώνα και πώς μπορούν να συμβάλουν στην παγκόσμια σταθερότητα και να αντιμετωπίσουν κοινές προκλήσεις, βασιζόμενος σε ιστορικά παραδείγματα και σύγχρονα ζητήματα.
Σημαντικό είναι ότι εμβαθύνει στις ηθικές διαστάσεις των αποφάσεων εξωτερικής πολιτικής, αναφερόμενος στην ισορροπία μεταξύ της επιδίωξης των εθνικών συμφερόντων και της προώθησης ηθικών αξιών στη διαμόρφωση των διεθνών σχέσεων.
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟ
Το τελευταίο του βιβλίο εκδόθηκε το 2022 με τίτλο “Leadership: Six Studies in World Strategy¨.
Σε αυτό εξετάζει 6 διαφορετικούς ηγέτες που έπαιξαν παγκόσμιο ρόλο στο δεύτερο μισό του 20 αιώνα. 1) Konrad Adenauer: The Strategy of Humility 2) Charles de Gaulle: The Strategy of Will 3) Richard Nixon: The Strategy of Equilibrium 4) Anwar Sadat: The Strategy of Transcendence 5) Lee Kuan Yew: The Strategy of Excellence 6) Margaret Thatcher: The Strategy of Conviction.
Μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα βιβλία του είναι:
1. "A World Restored: Metternich, Castlereagh and the Problems of Peace, 1812-1822" (1957): Σε αυτό το πρώιμο έργο, εξετάζει τις διπλωματικές προσπάθειες για την αποκατάσταση της σταθερότητας στην Ευρώπη μετά τους Ναπολεόντειους Πολέμους. Εστιάζει ιδιαίτερα στους ρόλους βασικών προσωπικοτήτων όπως ο Metternich και Castlereagh.
2. "Nuclear Weapons and Foreign Policy" (1957): Εξετάζει τις στρατηγικές επιπτώσεις των πυρηνικών όπλων, διερευνώντας τη σχέση μεταξύ των στρατιωτικών δυνατοτήτων και των αποφάσεων εξωτερικής πολιτικής.
3. "The Troubled Partnership: A Reappraisal of the Atlantic Alliance" (1965): Αναφέρεται στις προκλήσεις και τη δυναμική του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ιδιαίτερα στη σχέση μεταξύ των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων συμμάχων τους.
4. "American Foreign Policy: Three Essays" (1969): περιέχει τρία δοκίμια που εμβαθύνουν στις διάφορες πτυχές της εξωτερικής πολιτικής, προσφέροντας πληροφορίες για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ στην παγκόσμια σκηνή.
5. "Diplomacy" (1994): Μέσα από την ευρεία θέαση της ιστορίας και την περιγραφή διπλωματικών συναντήσεων από πρώτο χέρι (και των ΗΠΑ με την Κίνα), περιγράφει τις ιδέες του για τη διπλωματία και τις ισορροπίες ισχύος, δείχνοντας πώς το στυλ διαπραγμάτευσης επηρεάζει το αποτέλεσμα.
Διαβάστε ακόμη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών